Gelecek Yorumları-Future-2020:
1—Yorumlar-Öneriler:
1—Koronavirus:
1.1—Koronavirusun
laboratuarda üretilen bir virus olduğu şeklinde yaklaşımlar var.Zaten normal
doğal bir virus olsaydı pandemisi normalde bu tarihe kadar çoktan biterdi.Bu
anlamda ne kadar süre sonra kendini pandemisi yok olacak bu bilinmiyor.
1.2—Koronavirusa karşı ciddi
anlamda maske-mesafe-hijyen kurallarına uyularak gerekirse kısıtlamalar
yapılarak her ülke bu virusu ülkesinden kovmaya çalışacak.
1.2.1--Sürü bağışıklığı gibi
modeller bu tür suni laboratuar virusleri için geçerli olmayabilir.
1.3-Üretilecek Aşı belli
oranda koruyuculuk sağlayabilir.Aşı üzerine yapılan spekülasyonlara bakılarak
her ülke kendi aşısını üretebilmeli-insanlar isterse kullanabilir istemez ise
kullanmaz.
1.4—Koronavirus ciddi anlamda
dünya ekonomisini-%30-40 oranında özellikle lojistikte-turizmde yavaşlatırken
bilişim ve sağlıkta büyüme artışı sağladı.
1.4.1--Pandemi , bir anlamda
herhalde aşırı ısınan dünya ekonomisini soğutmak-ve sürdürülebilir ve çevre
dostu bir ekonomik yapılanma için bir fırsat oluşturabilir.
1.4.2--Ayrıca bu süreç karbondioksit
emisyonlarında %20-30 bir düşüş sağlayabilir.
1.5—Pandemi ile birlikte
eğitim uzaktan eğitim ve yüz yüze eğitimin karşımı olan hibrit eğitime döndü ve
bu eğilim devam edebilir ve bu hibrit sistemde verim nasıl yükseltilir bu yönde
çabalar artırılmalı.
1.6—Pandemi ile birlikte
bilişim ve bilişime bağlı kültürel düzeyde ilerlemede artış olacağı
açık.İnternette daha kaliteli programlar- vs oluşması için hükümetler çaba
harcamalı.
2-Savunma-Dünya Düzeni:
2.1—ABD askeri-uzay-ekonomik
liderliği Çin e kaptırmamak için Çini pasifikte çevrelemeye çalışabilir.Bu
doğrultuda ortadoğu da güvendiği ülkelere burayı emanet ederek enerjisini
pasifiğe kaydırabilir.
2.1.1--Ortadoğu da ABD nin en
iyi işbirliği yapabileceği ülke Türkiye olabilir.Türkiye rol model ülke olarak
ABD tarafından ciddi anlamda desteklenebilir.
2.1.2—ABD yönetimi ayrıca İran-Irak-Suriye-S.Arabistanda
daha demokratik yönetimlerin yönetime gelmesine destek verebilir.
2.1.3--Bölgeyi Türkiye-Rusya
ve Mısıra emanet edebilir.Bu anlamda ABD yönetimi işbirliğinde en yüksek verimi
alacağı-diğer bir deyişle o ülkede istikrarı-ekonomik büyümeyi sağlayan
hükümetleri yönetimleri destekler diye düşünülebilir.
2.1.4—ABD muhtemelen
STA-Serbest ticaret anlaşmalarına ağırlık verebilir. Bunlar ABD-Avrupa vs ön
plana çıkabilir.Aynı zamanda dünya ekonomisinde nakit paralar konumlarını
bitcoin ile paylaşabilir.
2.1.5--Ülkeler tam
kripto paraya-elektronik para-dijital paralara geçince- sağlam ekonomi için
piyasaya sürülen dijital para kadar altın ülke hazinelerine yatırılarak
ekonomiler istikrar arayabilir.
2.1.6—Ülkelerin Elektronik
paralarının dünya ekonomisine katılması ile işlem hızlarını artması-dünya
ticaretindeki büyümeyi artırabilir.
2.1.7--Bitcoinler Dünya para
akışında akışın daha az yoğun ve daha az vizkoz-daha akıcı hale gelmesine yol
açarak akışı kontrol eden reynolds sayısının büyümesine bu ise akışın
türbülansa kaymasına yol açabilir.Türbülanslı akışlar daha çok basınç-enerji
kaybı yani enflasyona yol açabilir.Bu problem elektronik olarak bir şekilde
çözülmelidir ki enflasyonist ekonomi oluşmasın.
2.2—Çin in yenilenebilir enerji
yatırımları-e ticaret-uzay-savunma-eğitim konularında ABD nin ardında güçlü bir
biçimde yer alacağı açık.
2.2.1—ABD-Çin vs ülkeler
artık ülkelerinin eğitiminde okullaşma oranını çoktan artırdıkları için artık
1—yüksek okul mezunlarını
artırma
2—Yüksek lisans ve doktoralı nüfus oranını artırma.
3—STEM mezunu nüfus oranını
artırmaya yönelmekteler.
2.2.2—ABD-Çin artık silah
sanayi-petrol endüstrisi gibi endüstrilerden para kazanmak yerine uzay
endüstrisi-yenilenebilir enerjiler endüstrisi-organik tarıma-hayvancılığa doğru
yoğunlaşabilir.
2.2.2.1—ABD uzay asansörünü ve aya gidişi proje olarak devreye alabilir.ve bu imkan uzaya yayılma konusunda ciddi ivme sağlayabilir.
2.2.3--ABD de özellikle
eyalet yönetimleri hükümeti karbon tutma depolama-yenilenebilir enerji-organik
tarım konusunda hareket etmesi için zorlayabilir.
2.3—Almanya endüstri4.0 ile
fabrikalarını değişime sokarak Çin in ardından ciddi anlamda bir güç olmaya
çalışabilir.
2.4—Rusya küresel ısınma ile
ülke iklimi daha ılıman iklime kayarak tarımda önemli bir konuma
gelebilir.Rusya doğalgaz ın ardından asıl değişimini nükleer(modüler nükleer
santraller)-yenilenebilir enerjiler-uzay endüstrisine yöneltebilir.
2.5—Hindistan yenilenebilir
enerjilere yönelebilir.
2.6—İngiltere-Fransa vs
avrupa devletleri ekonomi-sanayi-tarım-nüfus konularında yenilenmek-yapılanmak
zorunda kalacakları açık.
2.7—Brezilya-Türkiye-Meksika
vs ülkeler ülke yönetimlerine bağlı olarak
daha güçlü konuma gelebilir.
2.8—Ortadoğudaki totatiler
yönetimler yerlerini başkan-kralın geri planda-sembolik olarak kaldığı
parlamenter sistemlere geçiş yapabilirler.
3—Küresel Isınma:
3.1—Küresel ısınmada eşik
değerlere ciddi anlamda yaklaşılacağı için ABD-Rusya-Çin-Avrupa ciddi anlamda
bu emisyonu aşağı çekmek için çabalar harcayabilirler.
3.2--En ucuz çabalar orman
kıyımını engellemek-drone ile milyonlarca ağaç dikmek-Çatıları-evleri beyaza
boyamak-uçaklarla atmosfere kontrollü olarak sülfür püskürtmek olabilir.
3.3--yenilenebilir enerjilere
geçişi hızlandırmak-modüler nükleer santrallere yönelmek-enerji-su tasarrufunu
yaygınlaştırmak. Ucuz CO2 tutma ve depolama sistemlerini geliştirip-kullanmak.
3.4—ABD de eyalet yönetimleri
hükümetten de destek alarak ciddi anlamda yenilenebilir enerjilere-fosil yakıt
santrallerinde karbon tutma-depolama-karbonu sanayide kullanma ve şehirlerin
atık sularını ciddi anlamda geri kazanılması ile ilgili yatırımlara yönelebilir
ve bu süreç ciddi anlamda hız kazanabilir.
4—Dünyanın Sosyolojisi:
1—Dünyada internet
kullanımı-okullaşma oranı-sağlığa erişim hızla artmakta.Bu durum geçen yüzyıla
göre çok daha ileride.Bu ise gezegende daha bilgili insanların olduğunu ve
bunların daha bilgili yönetimler seçeceğini varsaymamıza yol açabilir.
2—Dünyada din insanın manevi
boşluğunu doldurmada önemli vede bu bir temel manevi ihtiyaç olabilir.İnsanın
manevi ihtiyaçlarından biri bir kendisini koruyan-esirgeyen ona yardım eden bir
yaratıcıya ihtiyacı olabilir.Uzaya açılma ile bu ihtiyaç artabilir.Zira yaradan
her yerde hüküm sürdürmekte.An be an her şeyi yeniden yaratmakta.Ancak uzaya
açılma ile insanlar dini ritüellerini uzayda devam ettirebilir.Ateizm düşüncesi
zayıflayabilir.
3—Dünya insanlarının
sağlığında daha ileri tıp teknikleri sözkonusu ve bunlar erişilebiliyor.Ancak
tıpta ilerleme beraberinde biyolojik savaş tehditlerinide paralelinde
getirmekte.Koronavirus salgını da böyle bir şey olabilir.
4—Dünya da en çok tahrip olan
şey çevre.İleri derecede çevre tahribatı ve türlerin yok olması tehdidi
sözkonusu ancak bir yandan çevreye sahip çıkma düşüncesi de hızla ivme
kazanmakta.Kısaca doğayla uyumlu üretim süreçleri büyük anlamda önemli.
5—Türkiye:
1—Yönetim olarak
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi-CHS verim olarak parlamenter Başbakanlı eski
sisteme göre icra anlamında yüksek verimli olabilir.Eski sistem verimi %40-50
kabul edilirse CHS nin verimi %70 olabilir.
1.1—Tarihsel süreçte Ülke
ömürleri devlet verimi ile doğru orantılı kabul edilirse kamu yönetimi her
konuda-ekonomi-finans-sanayi-tarım-sosyal sistem-eğitim de verimi sürekli
artırmak zorunda.Sonuç olarak CHS dan vazgeçme diye bir düşünce zayıf bir
düşünce olabilir.Ancak CHS ın bazı eksiklikleri olduğu düşünülebilir.Bunlar:
1—CHS de Cumhurbaşkanlığı ofislerinde gereğinden fazla
eleman-danışman istihdam edilebilir.Yapılan bir bilimsel çalışmada bir arge
grubunda gereğinden az veya fazla eleman arge verimini-kaliteli çıktı sayısını
azaltmakta.Bu anlamda CHS de bir merkezi arge birimi oluşturulup ofislerin
verimlerini sayısal hale getirip verimi düşük ofisleri yeniden yapılanmaya
sokabilir.
2—CHS sistem olarak belirli oranda meclise bilgi ve hesap verir bir konumda olabilir.Zira İstiklal Harbinin en zorlu günlerinde Atatürk ciddi muhalefete rağmen meclise sürekli bilgi vermiş ve desteğini arkasına almaya çalışmıştı.
3—Ülke olarak ithal ikameli
sanayi yapısını hızla ihracata dayalı sanayi yapısına dönüştürmek uygun
olabilir.Ekonomi yönetimi bu anlamda kurların yükselmesine izin
verebilir.Yüksek kur ithal ikamesinde azalma sağlayabilir ve yerli üretimi destekleyebilir.
3.1--Zira Almanya koronada dünya ekonomisindeki ekonomik daralmaya rağmen sanayi ihracatı ile ekonomisi geriletmedi.
3.2—Ülke olarak tasarruf
oranı düşük olarak ifade edilmekte.Oysa insanlar tasarruflarını dolar ve altın
alarak yapmakta. Sermaye birikimi için insanlar verimi yüksek getirili
sanayi firmalarının hisse senetlerini döviz büfelerinde-banka atm lerinde
alabilirse tasarruf için alınan dolar ve altınlar sanayinin güçlenmesine
gidebilir.
4—Arge harcamaların/GSYH
oranını 1 den 2 ye çıkarmak için Kamu yönetimi start ap ve arge personelin
maaşını belirli oranda belirli kriterlere göre verebilir.Zira vergi indirimleri
arge harcamalarına gitmeyebilir.
4—Meslek liseleri ve normal
liseler belirli büyük oranda özel alanlı lislere(tarım lisesi-inşaat meslek
lisesi-yenilenebilir enerjiler meslek lisesi-organik narenciye meslek lisesi
vs)
5—MEB de oluşturulacak
Bakanlık arge merkezinde uzaktan eğitimde verim nasıl artırılabilir.Ülke
örnekleri incelenerek yeni yaklaşımlar yapılabilir.
5.1—Tarım Bakanlığında
bakanlık arge merkezi oluşturularak ileri vizyonlar(havza modeli-fındık
borsası-pamuk/dokuma endüstrisi araştırmaları-ham yap projeleri-araştırmalar
buradan gözetlenebilir ve verimlilik finans olarak incelenebilir.Makama
raporlanabilir.
6—Bürokrasi konusunda
bürokrasiyi azaltacak evrak-süreç düzenlemeleri ve kamu süreçlerininde
bürokrasiyi azlatcak öneriler CHS ye bağlı verimlilik enstitüsü tarafından tüm
süreçler için yapılmalı-maddeleştirilmeli ve CHS de makama sunulabilir.
7—Ülke olarak beton kullanımı ciddi anlamda zayıflatılarak-bunun yerine çelik-ahşap ve 3 D bina yapımı teşvik edilebilir.
8—Ülke olarak iha-insansız
hava araraçları üretiminde ciddi bir yapıya sahip.Bayraktar firması elde ettiği
know-how u diğer iha üreten firmalarıyla paylaşarak kamu desteği ile ülke
olarak bu konuda çok iyi konuma gelebiliriz.
8.1—Tarım bakanlığı iha ile
ağaç dikme işine girerek kısa sürede ciddi anlamda ağaç dikebiliriz.Bu imkan
ile ülke coğrafyasında küresel ısınmanın etkileri ciddi anlamda zayıflatılabilir.
9—Ülke olarak bakanlık
binaların muhtemel depremde ağır hasar görecek olanlarını kısa sürede tespit
edecek yöntemi belirleyip bunları hızla yıkma yoluna gidebilir.
10—Ülke olarak 2001 den sonra
sanayileşme ciddi anlamda zayıfladı.Kamu yönetimi ülke marka
firmaları-aselsan-arçelik vs ile katma değeri yüksek hit sanayilerde(makine
imalat-ileri tekstil/moda-iha-sağlık gereçleri-otonom otomobiller-elektronik
çip-cep tlf-güneş pilleri-rüzgar türbinleri-otomasyon aletleri-ileri
kimya(karbon elyaf vs)-ileri çelik üretimi) kamu-özel ortaklığı ile özel
sektörün yönettiği firmalar kurup firmayı olgunlaştırdıktan sonra firma ortak özel
firmaya hisse devri yapılabilir.