Binalar İçin Havalandırma Tesisat Uygulamaları-5:
1--Sığınak havalandırması:
1—Sığınak havalandırması , Projesine uygun olarak radyoaktif filtreli kanallı olarak yapılacaktır.
2—Küçük sığınaklarda,havalandırma kanalı dışarı pencere tipi aspiratörle bağlanabilir.
2--Otopark Havalandırma Tesisatı:
2.1—Otopark havalandırmasında temel yaklaşım 50x120-200 cm kanallar yerine doğal havalandırma şaftlı-destekli kanal çapının azaltıldığı ve kısmi (ceplerin havalandırması) havalandırma yapılması uygun olabilir.
2.1--Otopark havalandırmasıyla ilgili olarak sadece yangın yönetmeliğinde 2000 m2 den büyük otoparklarda duman tahliye sistemi yapılması ifade edilmiştir.
2.2--Otoparklarda sağlıklı ortamların oluşturulması için izin verilebilecek en yüksek yoğunluk ise MAC değeri -Dünya Sağlık Örgütü (WHO)tarafından, 8 saat için 25 ppm ve 1 saat için 75 ppm Limit CO seviyesi olarak belirlenmiştir.
2.3--CO nun Otoparklarda bulunma süresi ise, yaklaşık 1-10 dakika arasında öngörülmektedir.Yani bu süre içinde CO nun otoparkdan dışarı atılması gerekir.
2.4—Otoparkda100 m2 ye 1 adet olacak şekilde yerden 20-30 cm yukarıya konulmuş CO Sensörleri yangın otomasyon panosunda limit değerde açıkarak, kanallı yada jetfanlı sistemde fanları1500 d/d çalıştırarak otoparktan egzost havalandırması yapar.
Öte yandan fanlar yangında ise 3000 d/d çalışarak duman tahliyesi yapar.
2.4.1--her 100 m2 ye bir adet CO Sensörü Konularak sınır değer olan örneğin 100 ppm ayarlanarak devreye alınabilir.Muhtemelen taymırlı+sensörlü kontrol ayrı ayrı veya birliktede kontrol edilebilir.
3-- Doğal havalandırma--Otopark Havalandırmasında:
3.1—Doğal Havalandırma Şaft Ölçüleri--Doğal Havalandırma Desteği İçin
Otopark Alanlarına göreOtoparka indirilen WC
Havalandırma baca-tesisat Şaft kenar Uzunlukları:
100 m2...................2Adx(30x60) cm2
200m2...................2 Adx(40x80) cm2
250-300 m2..........2 Adx(40x90) cm2
400m2....................2 Adx(50x100) cm2
500m2......... ……...2 Adx(60x110) cm2
1--Örneğin 200 m2 lik bir otopark için Çatıdan Bodrum Kat tavanına kadar 2 adet 40x80 cm lik havalandırma şaftı inmesi ile otopark da 24 saat doğal havalandırma sağlanabilir.
1.1—Bu şaftlar kolon dibinden 2 .bodrum kat tavanına kadar indirilebilir.2. bodrumun tavanından emiş yaparken,1 bodrum katda şaft duvarı üzerinde yerden 10 cm yukarıda 40x60 cm menfez yapılabilir.
2--Doğal havalandırma şaftları ile Çatı katının serin havası ile Bodrum katın buna göre daha sıcak havası arasında sıcaklık farkına bağlı basınç farkı ve doğal bir hava akımı oluşarak otoparkı 24 saat doğal olarak havalandıracaktır.
3.2—Doğal Havalandırma Açıklıkları-Pencere Tipi Doğal havalandırma:
1--Kapalı otopark alanının % 15 kadar bir alanı kurangulezli havalandırma açıklığı(dıştan alüminyum menfezli, pancur tipi açılabilir pencere vs) doğal havalandırma uygulanabilir.
4—Kanallı Cebri Havalandırma--Otoparklar İçin-Proje Detayları:
4.1--Havalandırma hesabına göre kanallar döşenirken , menfezlerin % 50 si tavandan -% 50 yere inecek şekilde montajları yapılacaktır.
4.1.1--Kanallı Havalandırma Sistemine göre Pencere Tipi Aspiratör Çapı(AÇ)--Kanal Kenar Uzunluğu(KKU)-Aspiratör Debisi(m3/h)-menfez sayısı seçim Tablosu
100 m2.....(AÇ) 2 Adx30 cm
200m2..... (AÇ) 2 Adx30 cm
250m2…. (AÇ) 2 Adx40 cm…..
(KKU) 40 cm.........3000 m3/h......10 Adx(20x15 cm)
300m2..... (AÇ) 4 Adx40 cm…...
(KKU)50 cm.........4000 m3/h......15 Adx(20x15 cm)
400m2..... (AÇ) 4 Adx40 cm……
(KKU) 50 cm.........5000 m3/h......20 Adx(20x15 cm)
500m2...... (AÇ) 4 Adx50 cm……
(KKU) 60 cm.........6000 m3/h...25 Adx(20x15 cm)
2-- Cebri havalandırma sistemini desteklemek için doğal havalandırma desteği oluşturulmalıdır.Bunun için WC havalandırma bacaları (60x60 cm2)veya başka şaftlar 2BK tavanına kadar indirilirse ,2BK daki sıcak hava ile ÇK daki soğuk hava arasında sıcaklık farkına bağlı basınç farkı vede ona hava akımı olışur –otoparkı 24 saat doğal olarak havalandıracaktır.
2.1—Pencere tipi aspiratör ile Havalandırmada ,bodrum katların havalandırması için uygun noktalarda yeteri kadar taymır ayarlı pencere tipi aspiratörler emici ve basıcı tarzda bağlanarak çözümlenebilir. Özellikle tekstil vs atölyeleri için iyi bir çözüm olabilir.
2.2—Otoparkda kanallar ile emilen hava ,çatıya yada bodrum kata konulan aspiratörler ile emilerek çatıya kadar çıkarılan kanaldan atmosfere atılır.
2.2.1--Bu anlamda Aspiratörlerin hava atış ağzının kesinlikle Çatı katına kadar uzatılması uygun olacaktır.Bu şekilde bodrum kat fanlar çalışmadığında doğal olarak havalandırılacaktır.
2.2—Bodrum Katda ortak otopark alanı kullanan Toplu Konut siteleri vs yer altı otoparkları için 40 m de bir 1x1,8 ölçüsünde havalandırma kurangulazleri yapılabilir.Ayrıca 50x50 cm ruftap veya 50 cm çapında aspiratör tavana takılabilir.
2.2.1--Taymıra-CO sensörlü panoya bağlı bu aspiratörler ile havalandırma kanalı yerine çok daha ucuza 1BK tavanından bu katın otoparkı havalandırılabilir.2.bodrum kat için ise kısmi-tam kanallı+doğal havalndırmalı havalandırma yapılabilir.
4-- fanın çalışması taymır a(zaman saatine) bağlanabilir ve taymır sabah 06.00-07.00 ve akşam 18.00-19.00 saatlerine ayarlanır ve fan sadece bu saatlerde devreye girer.
6—Havalandırma kanallarınında ,tüm menfezler ayarlanabilir olmalıdır.Sitem çalıştırılınca havalandırma reglajı yapılmlaıdır.
6.1--Bunun için hava çekilen en son menfez sonuna kadar açılırken,fana yakın ilk menfez ise aşırı kısılır.Kıasaca kanal hava ayrı-denegeleme-reglaj yapılmalıdır.
7--200 m2 ye kadar otoparklarda 2 adet 30 cm çaplı zaman saatli pencere tipi aspiratör kullanılabilir.
5-- Otopark Havalandırmasında Jet Fan Sistemi :
1--Otopark Havalandırmasında Jet Fan Sistemi kanallı sisteme göre yaklaşık % 60 daha az enerji harcarken,.Kurulum maliyeti ise % 30 daha ucuz olabilir.
2--Jet fan sisteminde bir adet taze hava giriş şaftına ve ve bir adet de pis hava çıkış şaftına ihtiyaç vardır.Jet Fanlar kirşin 40 cm altından çapı yerleştirilebilir.
2.1--Pis havayı son olarak induksiyon trust fan ile emip-şatftın çıkışından çatı seviyesinde atmosfere atılır.
3--BK yüksekliği h=2.8 m ve kolonlar arası mesafe 20 m olan bir otoparkda 30 m lik bir hava kütlesi
tam orta noktadan 30 m öteye yaklaşık 30 m/sn hızla 50 cm çaplı L=2100 cm uzunluğundaki 5,5 kw lık fan ile yaklaşık 20.000 m3/h lük hava debisiyle bir öndeki fana ötelenir.
Ve her fanın bir ötedeki fana ötelediği hava kütlesi sonuçta emici aspiratör -çıkış fanı ile atmosfere atılır.
4--Sistemin dezavantajı ise jet fanlardan birinin bozulması durumunda fanlar önündeki hava kütlesini bir sonrakine ilettiği için iletim zincirindeki halkalardan birinin kopması sonucu o aks boyunca havalandırma yapılamamasına neden olur.
Otopark içinde Jet fanlar çalıştığında fan hızı sağlıklı havalandırma hızında ayarlanırsa her şeyi tozu dumana katmadan havalandırma yapabilirler.
6—Havalandırma Kanal Borulaması yapılırken;
1-Yerinde imal edilen galvaniz sac 2-Dekoratif –renkli hazır yuvarlak kanal
3-Paslanmaz sac kanal kullanılabilir.
7--Otopark Yangın Duman Tahliye Sistemi:
1--Otoparklara için kullanılacak,itfaiye nin aradığı yangın duman tahliye-havalandırma sistemi için mevcut emici otopark havalandırma sistemi,yangın için uygun hale getirilip aynı zamanda her ikisi için kullanılabilir.
2--Bu amaçla kullanılacak fanlar hız kontrollu olarak seçilir ve yangın anında fan 3000 d/d dönerken normal otopark havalandırmasında devir anahtar ile 1500 d/d düşürülür.Kısaca duman tahliye sistemi olan otoparklar için seçilecek fan hızı 3000 d/d olmalı ve otopark havalandırması için fan debisi 1500 d/d hız için seçilmeli.
8--Asansör kuyularına konacak basınçlandırma sistemi:
1--Çatı katında-en üst noktadan direk fanla ve/veya en alt noktaya kadar kanallı olarak kuyuya pozitif basınç sağlayan 15000 m3/h lik bir fan ile sağlanabilir.
2--Burada en önemli nokta yangın merdiveni boyunca imal edilecek kanalın,kat sahanlıklarını geçerken,kat sahanlıklarının kesilmemesi(boşaltılması ve içinden kanalın içinden kanalın geçirilmemesi) kesinlikle uygulanmamalıdır.
2.1— Kuyu basınçlandırma hava kanalı yangın merdiveni boyunca geçirilirken ,merdiven sahanlıkları kanal kesit alanı içinde kalacak biçimde
karotla kesilmeden sadece kat betonu hilti ile 25 mm çapında demiri kesmeden 15-20 delik olarak delinir ve kanal, kat betonuna her kat aralığında,yüzeye bitiştirilir
etrafı çekomastik yapılır.Kanal içindeki hava katdan kata kat demirleri arasından geçerek ilerler.Bu şekilde kat sahanlıklarının donatısı-stataiği korunmuş olur.
9--Merdiven kovası Havalandırması:
1—Çatı kapağının tahta olan kısmı dekopaj ile çıkarıldıktan sonra oluşan boşluğun köşelerine 3x3 cm lik ahşap takoz çakmak ve kapakın üstüne 3cm yıkarıdan kapaktan 20 cm daha geniş sarı şeffaf onulin ile kaplamak.Bu suretle çatı kapağından içeri hem hava hemde ışık gelecektir.
2--En üs kotta , zeminden kiriş üstü 1.8 m yukarıda duvara 60x40 cm vs plastik doğrama 45 derece vasistaslı açılabilir pencere yapmak olabilir.
2.1-- Merdiven Kovası Havalandırma Penceresi Ölçüleri
5-6 kat için…….60x60 cm
7-13 kat için……50x50 cm
14-15 kat için…..40x40 cm
3—Hem işyerlerinin panel sandaviç çatıları için çatı arasında uygulanabilecek hemde merdiven kovasında uygulanacak biçimde çatı tipi içten 60x120 cm2 ölçülerinde yarım açılabilir plastik pencere veya velüks//çatı penceresi yapmak olabilir.
4—Çatıda veya duvarda 200 mm lik 2 adet plastik su borusu-pimaş yapıp bunalarla merdiven kovasını havalandırmak.
Pimaşlara çatı üstünde ya yağmura karşı şapka takılabilir yada 2 ad. 45 diresek ile ağzı aşağı-çatıya bakacak biçimde montaj yapılabilir.
5--Restoran Mutfak-Kafelerin Havalandırması:Bunlarda oluşan kokular için her mahal için ayrı ayrı aspiratörlerle atmosfere atılacaktır.
6--Islak Hacimlerin Ortak Havalandırması:Bunun için 60x60 cm havalandırma bacası önerilebilir.İki dairenin ortak havalandırma bacası yapmaktan kaçınılmalı.
6.1--Bacalar her daire için ayrı olmalıdır.Eğer zorunlu olarak böyle durum-iki dairenin ortak bacası var ise,WC lere havalandırma menfezi yapılmayıp onun menfez yerine sadece WC aspiratörü konulup,WC aydınlatma elektriğine bağlanabilir.