Yapay Böbrek-Yapay Organlar:

1—Kalp ve akciğerlerde kullanılan bir teknikle ilk kez yapay böbrek üretildi.

1.1—Daha önce aynı yöntemle üretilen yapay kalp pompalama yetisi düşük olduğu için canlı hayvanlara nakl edilememişti.Aynı yöntemle üretilen Yapay akciğerler ise ancak 2 hafta çalışabilmiş idi.

1.2—Bu şekilde üretilen organ biyouyumlu olup, organın yapıldığı canlıda red reaksiyonu ortaya çıkmıyor.

2—Deney için ölü farelerin böbreği ,hücreleri temizlenerek hücre iskeletine(ekstraselüler matriks-ECM) indirgendi.

3—Ardından matrikse güvenilir olduğu bilinen damar hücreleri kullanıldı.Kök hücre evresini aşmış bu hücreler matrikste böbrek hücresi olarak geliştirilmekte.

4—12 günlük hücre yerleşiminden  ve biyoreaktördeki büyümeden sonra oluşan yapay böbrekler doğal böbreğin işlevini % 23 oranında yerine getirecek duruma gelmiş.

5—Yapay organın sadece % 15-20 oranında işlemesi bile diyalizden bağımsız bir yaşam demek.

6—Kök hücreye dayalı yapay organ üretimi ile gelecekte,hasarlı veye bozuk birçok organın yerine bu organların nakli herhalde yapılabilecek.

6.1--Ancak herhalükarda organ naklinde,organ nakli mümkün olmayan organlarda sözkonusu olabilir ki bunların başında sinir sistemi organları olabilir.

6.2--Zira her organın içindeki değişim kaotik olup,siir sistemi ve karaciğer gibi organların değişimi aşırı kaotik-ögörülmez olduğu için belli süre içinde bile alınsa aynı kişiye nakl edilse bile uymayabilir.

6.3--Zira oranı 2 sn sora ana yapı hariç detayda çok şeyi değişmiş olabilir.Yani gen izi 2sn içinde bile farklı olabilir.Böbrekte ise aşırı kaotik olmadığı için hasarlı organın alınıp yeniden yapay hale getirilmesi ile orga nakli red olayı olmadan gerçekleşebilir.

6.4--Öte yandan insan için mide nasıl sindirim organı ise, organın sahibi de kişi ise kişinin yaşamda onayı olmadan organ naklinde başarı çoğu zaman düşük olabilecektir.

6.5--Aynı zamanda kişinin yaşam boyunca organlarındaki değişim yada iz farklı olduğu için,organ naklinde başarı için kişinin hasarlı organın yeniden,yukarıdaki yöntemle sağlıklı hale getirilmesi ile mümkün olabilir zira başka bir canlının kaotik yaşamının getirdiği iz,başka bir canlıya belli bir oranda-ana hatlarda uyabilir.

Kaynakça:CBT-1362/15-26.04.2013

2--Yapay Pankreas Cihazı:

1--Tip1 şeker hastalarına yönelik olarak tasarlanan biyonik pankreas, şeker hastalarının kanlarındaki şeker düzeyini ölçme ve düzenleme işlevi görüyor.

2--Sağlıklı bir insanda pankreastaki beta hücreleri kandaki glikoz düzeyini algılayarak bu düzeyi normal sınırlarda tutmak üzere gerekli miktarda insülin hormonu salgılıyor. 

2.1--İnsülin hem kandaki yüksek glikoz düzeyinin düşmesini hem de glikozun enerji kaynağı olarak kullanılmak üzere hücrelere girmesini sağlıyor.

3--Tip 1 şeker hastalarında beta hücreleri vücudun kendi bağışıklık sistemi tarafından öldürülüyor. Dolayısıyla insülin ya üretilemiyor ya da yetersiz üretiliyor.Biyonik pankreas sağlıklı bir insandaki pankreasın görevini üstleniyor.

3.1--Kullanıcının deri altına yerleştirilmiş glikoz algılayıcıdan gelen ölçüm sinyali bir akıllı telefon uygulamasına gönderiliyor. Bu ölçüm kullanıcının kan şekeri durumunu gösteriyor. 

3.1.--Uygulamada araştırma ekibinin geliştirdiği bir algoritma kullanılıyor. Bu algoritma kan şekeri bilgisini kullanarak kan şekerini dengelemek için gerekli insülin ya da glukagon (kan şekerini yükselten hormon) miktarını hesaplıyor.

3.2--Bu bilgi uygulama tarafından kullanıcının üzerinde taşıdığı bir pompaya gönderiliyor ve böylece gerekli miktarda hormonun bir kateter yoluyla kullanıcıya verilmesi sağlanıyor. Bu ölçüm ve müdahale işlemi her 5 dakikada bir yineleniyor.

3.3--Akıllı telefon uygulamasının ayrıca hastanın yiyeceği şeylerin bilgisini yükleyebildiği bir modu da var. Bu modda hastanın hangi öğünü yiyeceği (kahvaltı, öğle ya da akşam yemeği) ve yiyeceği yemeğin karbonhidrat oranı (tipik, yüksek ya da düşük) soruluyor.

4--Şeker hastalarının hâlihazırda kullandığı yöntem glikoz ölçümünü kendilerinin yapmasını ve ölçüm sonucunu değerlendirip gerekli insülin miktarına kendilerinin karar vermesini gerektiriyor. Biyonik pankreas bu açıdan hastaların işini büyük ölçüde kolaylaştırıyor.

4.1--Biyonik pankreasın bir başka üstünlüğü ise mevcut yöntemden farklı olarak insülin ya da glukagonu doğrudan karaciğere vermesi. Bu önemli bir avantaj, çünkü normalde insülin deri altma verildiğinde en yüksek emilim düzeyine ulaşması bir saatten fazla sürebiliyor.

5--Projenin fikir babası ve yürütücüsü Ed Damiano’

cihazın tahminlerinden de iyi çalıştığını, hem yüksek hem düşük kan şekerlerini yönetmede hastaların kendi kendilerine yaptıkları kontrolden daha başarılı olduğunu belirtiyor.

6--Şeker hastalarında kan şekerinin normal düzeyde tutulabilmesi çok önemli, çünkü kan şekerindeki anormal dalgalanmalar uzun vadede çeşitli kalıcı sağlık sorunlarına (böbreklerde, gözlerde, kan damarlarında ve sinirlerde hasar) yol açabiliyor.

Kaynak:Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi