Makine
Parçalarının Ömrünü Uzatan Yöntem:
1--Makina parçalarının işlenmesi ve ısıl işlemi esnasında
oluşan artık gerilmeler parçalara dıştan uygulanan gerilmelerle birleşerek
etkilemektedir.
2--Bu etkileşim neticesinde parçaları zorlayan
gerilmelerin şiddeti artmakta veya azalmaktadır. Artık gerilmeler yüzeyde bası
ve iç kısımda çeki gerilmesi şeklinde olursa ve parçaya eğme ve burulma
gerilmeleri ile zorlanırsa faydalı, parça çekmeye zorlanırsa gerilmeler üst
üste ekleneceği için artık gerilmeler zararlı olmaktadır.
3--Faturaların ve yüzeylerin ezilmesiyle meydana gelen
artık bası gerilmeleri ve yüzey mikro yapısındaki değişiklikler, yorulma
dayanımında önemli bir artış sağlamaktadır.
4--Bilye bombardımanının ısıl işlemlerle birlikte
yapılmasıyla yorulma dayanımmdaki iyileşme % 100'e kadar, bilye bombardımanının
fırçalama ile birlikte yapılmasıyla % 79'a kadar artmaktadır.
5--İmalat işleminin şekli ve meydana gelen yüzey pürüzlülüğü
yorulma dayanımını önemli ölçüde etkilemektedir. Yüzey pürüzlülüğü arttıkça
yorulma dayanımı düşmektedir.
6--Talaş kaldırma esnasında meydana gelen plastik deformasyon
artık bası gerilmesine, ısınma ise artık çeki gerilmesine neden olmaktadır,
ince taşlama ve talaşlı imalat esnasında iyi soğutma yapılırsa yapılan işlemler
sonucunda yorulma dayanımı bakımından daha iyi neticeler elde edilmektedir.
Kaynak: Mühendis ve Makina -
Cilt: 41 Sayı: 486