1--Çevre Dostu Üretim Teknikleri Örnekleri:
1—Çimento üretiminde
,üretilen klinkerin önemli bir kısmı bacalardan toz halinde atılırken,bugün
bacalarda bu kayıp ortadan kalktığı gibi enerji tasarrufu düzeyi de en yüksek
teknolojiye sahip hale gelmiştir.
2—Kimya sanayinde en çok
kullanılan sülfrik asit eskiden kükürt oksidin yakılmasıyla oluşan kükürt
oksitten üretilirken,bugün bazı üretimlerden kaynaklanan yan
ürünlerden(petrol-doğalgaz üretimi,bakır sülfürden bakır üretimi vs) elde
edilmektedir.
3—Eskiden Metal kaplama ve
boyama sanayinde oluşan atıklar,bugün üretim süreçleri dahilinde atık banyolarında oluşan metal ve tuzlar ters ozmozla tekrar geri kazanılmakta ve çevreye salınmamakta.
4—Bugün yeni teknikle Termik
santral atıkları,çimento ve briket üretiminde kullanılmakta.
5—Klor alkali fabrikalarında
eskiden elektrolizde cıva asbestte tutulur ve çevreye karışabilirdi.Bugün
diyafram tekniği kullanılarak cıvanın çevre sulara karışması tamamen
önlenebilmekte.
6—Eskiden Alüminyumun
elektrolizle üretiminde zehirli HF havaya kaçabilirdi.Yeni teknikte virbel
tabaka adsorpsiyonu ile florürler alüminyum oksitte tutulur ve havaya geçmesi
önlenerek tekrar elektrolize gönderilmekte.
7—Eski etilen oksit
üretiminde kullanılan klor hidrin
tekniğinde kalsiyum klorür ve organik yan ürünler suya karışırken,yeni teknikte
etilen doğrudan yüksek verimle sağlanır.
8—Eskiden Nitrik asit
üretiminde tepkimeye girmeyen zehirli ve asit yağmuruna neden olan azotdioksit
havaya karışırken, yeni teknikte azot ositler ya absorbe edilmekte yada azota
dönüştürülerek havaya bırakılır.
9—Eskiden Fosforik asit
üretiminde asidin deriştirilmesi sırasında florlu bileşikler havaya
karışabilirken,yeni teknikte flor,hidrofloro salisik asit veya alüminyum florür
olarak tutulmakta ve bunlar başka üretimlerde kullanılmakta.
10—Deterjan üretiminde
kullanılan sülfonik asit üretimi sırasında oluşan sülfrik asit atığa geçer ve sulara
karışır.Yeni teknikte sülfolama sülfrik asit yerine kükürt tri oksit ile
yapılır ve artanı suyla tekrar aside dönüştürülür.
11—Eskiden Poliüretan ve
sünger üretiminde oluşan sünger ve plastik atıkları çevreyi kirletirken yeni
teknikte bu atıklar tekrar hidroliz edilerek üretim hattına gönderilir.
12—Eskiden Plastik üretim ve
işlenmesinde oluşan lastik ve plastik
atıklar çevreye dağılırken,yeni teknolojide tüm atıklar zorunlu olarak
toplanmakta ve yeniden kullanılmakta.
13—Eskiden Organik sentez vs
üretiminde kullanılan organik çözücüler ve atıkları havayı ve suyu
kirletirken,yeni teknikte tüm organik çözücü atıkları üretim sırasında gaz faz
adsorpsiyonu ile geri kazanılır ve bunlar tanklarda toplanmakta ve yeniden
bileşenlerine ayrılarak tekrar kullanılır.
14—Doğa Dostu Üretim Teknikleri
İle Üretilen Bazı Malzemeler:Yeni polimerler,kompozit malzemeler,çevreye zarar
vermeyen yeni gübreler,kumdan fiber optik lifler,yeni ilaçlar,yanmaz
maddeler,kömürden grafit,kömürden elmas,kömürden karbon lifler ve nano
tüpler,yangın öndürücü maddeler,yanmaz maddeler.
15—Alüminyum üretimini
cevherden üretmek yerine hurda alüminyumdan yeniden üretmek % 94 enerji
tasarrufu sağlanabilir.
16—Camı doğrudan cevherden
üretmek yerine atık camlardan üretilmesi halinde % 95 soda tasarrufu ve % 20
enerji tasarrufu sağlanabilmekte.
17—1 ton çelik cevher yerine
hurda demirden üretilmesi halinde 1.2 ton ham cevher,450 kg kömür,% 40 su
tasarrufu sağlanırken,hava % 85 –su % 75 oranında daha az kirletilir.
18—Kağıt üretiminde eski
kağıt kullanılması halinde % 20-30 enerji,%58 su tasarrufu, sağlanırken,su
kirlenmesi % 35 azalır.
18.1—1992 yılında tüm kağıt
ihtiyacının Tayvan % 98—Danimarka %97—Japonya%90—Meksika%81—Tayland%80 ini
hurda kağıttan üretti.
18.2—Kağıt üretiminde her yıl 4 milyar ağaç kesilmekte,bu işlem sırasında her yıl 900.000 ton kükürtdioksit,120.000 ton kloroform,950.000 ton klorlu bileşik havaya verildiği için kağıtta geri dönüşüm oldukça önemlidi
19—Sonuç olarak kamu her
üretim birimi için üretim tekniğinde kullanılacak çevre ve geri dönüşüm
şartlarını en son AB,ABD uygulamalarını da dikkate alarak belirlemeli ve
uygulamalı.Çevre koruma bir lüks değil,sürdürülebilir sanayi ve yaşam için bir
şarttır.
2--Çevre Dostu Ürün Kullanımında Tüketici Eğilimleri ve Çevre Dostu Üretim Teknikleri
1—Toplumun %86 sı çevre dostu/yeşil ürünün ne olduğunu biliyor.
1.1—Tüketicilere yeşil ürün denildiğinde ,% 49 unun aklına geri
dönüşümlü ürünler,% 36 sının organik ürünler,% 32 sinin enerji tasarruflu
ürünler gelmekte.
2—Toplumun %49 u çevre dostu ürünle geri dönüşümü özdeşleştriyor.
3—Tüketicilerin % 54 ü yeşil çevre dostu ürün tüketmeliyiz
vurgulaması yaparken hiçbir zaman çevre dost ürün satın almıyor.
4—Tüketicilerin % 57 sinin çevre dostu ürün tüketmemesinin
nedenini,yeşil ürünlerin yüksek fiyatlı olması,% 26 sının sınırlı çeşit
olması,% 20 sinin güven vermeyen ürün bilgisi olması olduğunu belirtmekte.
5—Tüketicilerin en fazla satın aldıkları yeşil ürün olarak ,% 67
sinin gıda ürünleri ,% 40 ını temizlik malzemeleri,% 32 sini elektrikli
aletler, % 30 unu giyim,%17 sini kişisel bakım ürünleri/kozmetik oluşturmakta.
6—Tüketicilerin % 48 i yeşil ürünlerin aynı zamanda enerji
tasarrufu sağlaması gerektiğini ifade etmekte.
7—Tüketicilerin enerji ve su tasarrufu uygulaması olarak;% 65 i
gereksiz lambaları kapattığını, % 55 i diş fırçalarken-banyo yaparken gereksiz
su akıtmadığını,% 38 i enerji tasarrufu sağlayan ürünler kullandığı,% 14 ünün
ise hiçbir şey yapmadığı şeklinde.
8—Tüketicilerin % 20 si düzenli olarak yeşil ürün kullandığını
söylemekte.
9—Tüketicilerin % 30 u yeşil ürünleri daha fazla tükettiğini
söylüyor.
10—Tüketicilerin % 13 ü yeşil ürünü gereksiz buluyor ve
kullanmıyor.
11—Sürdürülebilir ekonominin temelinde sürdürülebilir ürünler
üretmek olduğu açık
11.1--Örneğin sanayide yıkama sürecinde suyu her defasında filtre ettikten
sonra bir defa yerine 5-6 defa çevrime sokulduğunda bu süreçlerde oldukça ciddi
su tasarrufu sağlanabilir.
11.2--Sulama sisteminde vahşi sulama yerine bu suyun % 15 i ile
damlama sulama ile aynı ürünü tarlada sulamak mümkün olabilir.
11.2.1—Şehirlerde dikey seralar kurularak üst katlarda üretilen
sebze meyve-bal alt kattaki markette satılarak birçok gereksiz ara süreç
ortadan kaldırılabilir.
11.3--Pompa çarklarını seramik ile kaplayarak oldukça uzun
ömürlü pompalar üretilebilir,
11.3.1—Nehir,göl ve hatta deniz sularını fazla basınca gerek
kalmadan süzen özel seramik filtrelerin-sistemlerin geliştirilmesi ile suda
oldukça ciddi geri dönüşüm sağlanabilir.
11.3.1—Makine yataklarında sıfıra yakın sürtünmeli yatakların
sanayiye girmesiyle yakıt tüketiminde oldukça ciddi tasarruf sağlanabilir.
11.4-- 5-10 cmkalınlıklı straforla ısı yalıtımı yaparak en az % 50
nin altında ısıtmada enerji tasarrufu sağlanabilir,
11.5--Atık araç lastikleri tekrar kaplanarak yeniden kullanıma
sokulabilir,
11.6--Elektrikli motorlarda frekans inverteri kullanımı ile en az
% 20 enerji tasarrufu sağlanabilir.
11.6.1—Aydınlatmada en az % 20 enerji tasarrufu için akıllı bina
otamasyonu,gün ışığı aydınlatma sistemleri,elektronik balastlar,tasarruflu
lambalar ve Led lambalar kullanılabilir.
11.6.2—Fotovoltaik panele bağlı DC motorlu dalgıç pompa ile
kuyudan çekilen suyun yerden 2m yukarıda depoya basılması ile akşam bu suyun
tarlaya damlama sulama ile basılması ile sebze ve meyve üretiminde enerji
girdisi en aza indirilebilir.Bu ürünler şoklama ile soğuk depoalrda ilk günkü
gibi tazelikle saklanabilir.Ürün ticareti Piyasaya düzenli olarak sevk edilerek
fiyat dalgalanmalarından korunabilir.
11.7--Organik gıda-organik giysi kullanarak sağlımızı koruyarak
,oluşabilecek hastalıkların getirebileceği masraflardan korunabiliriz,
11.8--Kağıt-mobilya-plastik atıklarını tekrar geri dönüşümlü ürün
olarak üretip-kullanabiliriz,
11.9--Bitkisel atıklardan üretilen biyoetanolü motorlarda
kullanabilir ve bunun yakılması ile oluşan karbondioksidi yine biyoetanola
dönüşen mısır ekerek atmosferden çekebiliriz-yani kapalı bir döngü
oluşturabiliriz,
11.10--Cep tlflarının % 50 den fazlasını geri dönüşümlü malzeme
ile tekrar üretebiliriz,
11.11--Ömrünü tamamlamış elektronik parçaları geri dönüşüme
sokarak kıymetli metalleri kazanarak tekrar üretime sokabiliriz,
11.12--Atık gıdaları çöp arabalarında parçalayarak kompost gübre
yapabiliriz.
11.13--Sürekli büyüyen değil sürdürülebilir organik gıda üretimi
oldukça önemli bir konudur.
11.14--GDO lu gıdayı insanlara yedirdiğinizde,insan bünyesi bunu
hastalık olarak geri ödeyecektir.GDO lu üretim insanlığın gıda üretimine çare
olamaz.
11.15--Organik ve diyete dayalı beslenme sağlık harcamalarının en
aza inmesi anlamına gelir.
11.16--Öte yandan İlaç ve tohum endüstrisinin araştıracağı ve para
kazanacağı çok fazla alan var.Artık organiğe doğru dönmenin zamanı geldi ve
geçiyor.
11.17--Sonuç olarak geri dönüşüm ve yeşil ürünler
sürdürülebilir üretimin temeli olup,sürdürülebilir üretimde sürdürülebilir ekonominin
temelidir.
11.18--Aksi süreçler ekonomik kriz,çöplüklerde çöp
dağları,okyanuslarda oluşan plastik adaları olarak sıralanabilir.
11.19--Sonuç küresel ısınma-küresel kriz-küresel kirlenme anlamına
gelebilir.Küresel zihinsel kirlenmeye karşı olarak insanı organ deposu olarak
görmek yerine ölüyü saygıyla gömülmesi gereken bir varlık olarak kabul
etmek,insan organ yetersizliğine karşı organ destek sistemlerinde tam yol
almak(kalp destek implantları,beyin-görme-işitme implantları,son derece
gelişmiş kol-bacak protezleri vs) ve DNA yı üzerine zorla gen eklenen veya
çıkarılan bir makine olarak görmemek.
11.20—Dünya genelinde 1.2 milyar insan henüz elektriğe
ulaşamıyor.2050 de enerji ihtiyacı bugünün 2 katına ulaşacak.
11.21—Bugün % 20 enerji verimliliği sağlamanın karşılığı 60 milyar
dolar
12—Çevre Dostu Politika Uygulamaları:Sürdürülebilir Yaşam
Uygulamaları:
12.1—Los Angeles te Otomobil kullanmayanların kiralarında indirim
yapmak
12.2—Atık suları filtre edip,tekrar hem sifonlarda hem soğutma
kulesinde,bahçede kullanarak binanın su ihtiyacınında %30 azalma sağlanması
12.3—Eko-köylerde atık sular sazlarla temizlenmekte ve bu suyla
bahçeler sulanmakta.
12.4—Doğada biyobozunur malzeme kullanımı AB de devlet politikası
haline gelmekte.
12.5—Eko-köylerde yemek yapmak için kullanılacak biyogazları atık
sulardan ve atık gıdaların kompostlaşmasından üretilebilmekte.
12.6—ABD de 2000 yılından sonra üretilen en az % 75 i
oranında geri dönüşümlü malzemeden üretilmesi zorunluluğuna doğru ilerlenmekte.
12.7—ABD de çelik ve metallerin yeniden kullanım oranı 25 yılda %
5 den % 40 a çıkmıştır.
12.8—Japonya tarımsal atıkları yüksek basınç altında sıkıştırarak
biyo-briket hazırlamakta.
12.9—Çin gübre ihtiyacının büyük kısmını canlı atık ve
kanalizasyondan karşılamakta.
12.10—Meksika şehir kanalizasyonunu dezenfekte ettikten ve metal
atıklarını tuttuktan sonra 50 hektarlık tarım alanını sulamakta ve gübrelemekte
kullanmakta.
12.11—Brezilya ve bazı G.Amerika ülkelerinde şekerkamışı atıkları
biyoalkol üretiminde kullanılmakta.