Enerji Tasarrufu
Uygulamaları- İşyerlerinde -Öneriler:
1--Gece de çalışan
işletmelerde daha az insanın girip çıktığı bölümlerdeki iklimlendirme ünitelerini ayarlayın.
2--Gerekmediği zamanlarda
egzost fanlarını, fırınları, motorları vb. kapatın.Yada zaman saatine-otomasyon
ile çalıştırın.
3--Kompresör hava girişlerini-odalarını
sıcak ekipman odaları yerine daha soğuk yerlerden olmasını sağlayın. Verim
iyileştirmeleri ve geri ödemeler ilgi çekicidir.
4--Buhar ve basınçlı hava
kaçaklarının işletmeye maliyeti çok pahalıdır. Düzenli auditlerle ortaya
çıkarılmalıdır.
5--Yanma havasının kalbi olan
hava fazlalık katsayısının dikkatli kontrolü, önemli enerji tasarrufu sağlar.Peryodik
kazan teknik ölçümleri yaptırmak önemli.
6--İşletme tarife yapısına ve
güç faktörüne göre güç faktörü iyileştirmesi ile büyük tasarruflara
ulaşılabilir.Bunun için kompanzasyon panosu yaptırılabilir.
7--Proses hatları ve tankların
ısı yalıtımı ile önemli tasarruflar elde edilebilir.
8--Özellikle yeni uygulamalar
söz konusu olduğu zaman enerji verimli motorların kullanılması-eski motorlara
inverter takılması ile kendini kısa
sürede amorti eder.
9—Pnömatik hatlarda eğer basınçlar
fazla tasarlarımışsa, basıncın azaltması ile büyük tasarruflar söz konusudur.
10--Endüstriyel tesisler
genellikle yetersiz olarak yalıtılır. Uygun yalıtım büyük kazanç demektir.Binanın
ısı yalıtımı(çatının-dış duvarın-pencerelerin-döşemenin yalıtımı) ile ciddi
kazanç sağlanabilir.
11--Büyük kompresörlerde hava
veya su soğutmasıyla atılan ısıyı uygun tasarımla özellikle kışın mahal
ısıtmalarında kullanmak mümkündür.
12--Plastik şeritler, kapı
tamponları ve hava perdeleri büyük giriş kapılarından enfiltrasyonun bloke
edilmesine yardımcı olur.Enfiltarsyon yalıtımı ile en az
% 25 ısı kaybı-yakıt
tasarrufu sağlanabilir.
13--Ekonomizerler, dış
havanın optimum kullanımını sağlarlar. Kullanımları ile elde edilen tasarruflar
büyüktür.Bu nedenle kazan ile baca arasına konulan ekonomizer ile kazana giren
ısıtma suyunun ön ısıtması baca gazı atık ısısı ile sağlanarak enerji tasarrufu
sağlanabilir.
13.1—Pompa-motor kullanmayan
sistemin bir parçası olan ekonomizerler ile enerjide geri dönüşüm-tasarruf
sağlanabilir.Zira sisteme bağlanacak ekonomizer için pompa-motor hattı-ilave
enerji kullanılmaması gerekir
14--Tüm alanları ısıtmak
yerine kısmi ısıtma yapmak-mahaller arasında ısı yalıtımı yapmak vede bunun
için kullanılan radyant ısıtıcıların geri ödemesi ilgi çekicidir.
15—Isıtılan açık tankların
kapatılması-ısı yalıtımın yapılması büyük enerji tasarruflarına yol açar.
16--Fırında pişirme yaparken
pişme süresi dolmadan fırın kapağını açarsanız %20 oranında enerji kaybına sebep
olursunuz.Bu nedenle fırın içi ısısını kontrol etmek-otomasyona bağlamak
önemli.
17--Pişmekte olan yiyecekler
kaynar kaynamaz ocağın altını en kısık ayara getirin. Yüksek ateş pişirmeyi
hızlandırmaz, sadece enerji kaybına sebep olur.
18--Düdüklü tencere ile
yemeklerinizi daha kısa sürede, daha az enerji tüketerek pişirebilirsiniz.
19--Ocakta yemek pişirmek,
fırında pişirmekten dana ekonomiktir.
20--Çay demlerken, kaç
kişilik çay hazırlıyorsanız, çaydanlığınızda o kadar su kaynatın.
21--Çok gerekli değilse,
fırında ön ısıtma yapmayın.
22--Satın alırken çamaşır
makinesi kapasitesini genellikle Kollandığınız aralıkta seçin. Örneğin piyasaya
yeni çıkan 10 kg kapasiteli makineler A sınıfı olsalar bile birkaç kişilik
küçük aileler ve çok sık çamaşır yıkama ihtiyacı olan aileler için uygun
değildir.
23--Çamaşır makinenizi her
zaman tam kapasitede çalıştırın. Ancak kapasitesinin üstünde çalışmasına
zorlamayın. Eğer makinenize az miktarda çamaşır koyuyorsanız, daha az su
almasını sağlayacak programı seçin.
24--Çok kirli ve lekeli
çamaşırları önceden ıslatın. Bu durumda çamaşır makinesine daha az iş bırakıp
tek yıkama ile çamaşırlarınızı temizlersiniz.
25--Çamaşır makinenize, el
kitabında önerilenden daha fazla ve aşırı köpüren deterjan koymayın. Düşük
sıcaklıkta yıkama yapabileceğiniz deterjanları tercih edin.
26--Çamaşır kurutma
makineleri enerji tüketimi yüksek cihazlardır.Çamaşırınızı asarak kurutunuz.
27--Ütüler evlerde enerji
tüketim kapasitesi en yüksek cihazlardandır. Ütü kapasiteleri 2200 W'a kadar
çıkmıştır.
28--Ütü kullanırken fişi
işiniz bitmeden çekerseniz, mevcut ısıyı bir süre daha kullanabilirsiniz.
29--Çamaşırlarınızı
kuruturken çok fazla kırıştırmayın.
30--Çamaşırlarınızı nemli
iken ütüleyin.
31--Cihaz alırken
"A" ve "A +" işaretli olanlarının en verimli olanlar
olduğunu hatırlayınız. Yüksek verimli ve çok düşük verimli cihazlar arasında %
60'in üzerinde enerji tüketim farkı vardır.
32--Kullanmadığınız
zamanlarda DVD oynatıcı, radyo, televizyon, bilgisayar gibi elektrikli
cihazlarınızı düğmesinden kapatın.
33-İşyerinizdeki-Evinizdeki
prizleri akıllı priz ile değiştirin.Akıllı prizler cihaz çalışmadığında devam
eden sızıntı elektriği kapatarak elektrik tasarrufu sağlar.
34--Elektrikli cihazlarınızı,
kullanma klavuzlarında yazılı talimatlar doğrultusunda ve uygun ortamlarda
kullanın. Uygun kullanım, cihazın enerji tüketimini azaltacağı gibi ömrünü de
arttırır.
35--Elektrikli cihazlarınızı
üretildikleri amaç doğrultusunda kullanın. Örneğin; ekmeği fırında kızartmanız,
ekmek kızartma makinesinde kızartmanızdan en az üç kat daha fazla enerji
harcamanıza neden olur.
36--Buzdolabınızı mutfağın en
soğuk yerine, ocak ve radyatörden uzağa yerleştirin. Böylece buzdolabınız %15
daha az enerji tüketir.
37--Dolabın çevresinde
havanın yeterince hareket edebileceği 10 cm boşluk bırakılmalıdır. Dolap
etrafında dolaşan hava soğumadıkça tüketim 2-3 kat artacaktır.
38--Buzdolabı +5 oC ve derin
dondurucu -18 oC de tutmak gereklidir. Daha düşük değerler enerji israfı
anlamına gelir.
39--Dolaba konacak
yiyecekleri oda sıcaklığına kadar soğuttuktan sonra koyunuz. Sıcak konulan
yiyecekler daha fazla enerji tüketimine sebep olurlar.
40--Buzdolabı ve
derindondunjcu kapaklarının hava sızdırmaz olması gerekir. Sızdırmazlık kontrolü
için temiz bir kâğıdı contaların arasına sıkıştırarak kapağı kapatın. Kapak
kapalıyken kâğıdı kolayca çekebiliyorsanız, buzdolabı hava alıyor demektir.
Contaların değiştirilmesi gerekir.
41--Buzluktan çıkartılan
yiyecekleri dolapta çözdürün. Böylece soğumaya yardımcı olacağınız için
dolabınız daha az enerji tüketir.
42--Dolaba koyduğunuz sulu
yiyeceklerin ağzım sıkıca kapatın. Ağzı açık bırakılan kaplar nedeniyle dolapta
nem oranı artar ve dolap bu nemi alabilmek için daha fazla enerji tüketir.
43--Buzdolabının kapağını sık
sık açmayınız. Daha fazla enerji tüketimine sebep olursunuz.
44--Fanlı fırınlarda
ısıtılmış hava sürekli fırın içinde dolaşacağı için pişirme süresi ve pişirmek
için gereken sıcaklık azalır. Ortalama %20 daha az enerji harcanır.(Pişirme
süresi 10-15 dakika. ısıtma 2-3 dakika )
45--Pişireceğiniz malzeme
boyutuna göre pişirme cihazınızı seçin. Bir tostu bir fırında pişirmeyim
46--Ocağın altındaki alevin
büyüklüğü tencere altının büyüklüğünü aşmamalıdır. Büyük bir ateşe küçük bir
tencere koyarsanızrenerjı israfına sebep olursunuz.
47--Altı düz olan tencere ve
tava kullanın. Altı eğri olan kaplar %50 daha fazla eneri i tüketirler.
48--Yüksek iletkenlik
değerine sahip malzeme kullanın. Fırında cam veya seramik kaplar kullanırsanız,
metal kaplara göre daha iyi sonuç alırsınız. Cam ve seramik kaplarda
diğerlerine göre 15 derece daha düşük sıcaklıklarda pişirme yapabilirsiniz. Cam
ve seramik kaplar metal kaplara gör^sıyı daha uzun süre korurlar.
49--Altı kirlenmiş tencere ve
ravalar ısıyı emerler, pişirme verimini azaltır. Pişirme kaplarınızın altını
temiz ve parlak tutun.
50-- Öncelikle doğal
günışığından faydalanın. Mobilyalarınızı günışığının içeri girişini
kolaylaştıracak şekilde yerleştirin. Duvarlarınızı açık renge boyayın.
51--Aydınlık seviyelerini
düşürün. İhtiyaç olmadan ışıklarınızı yakmayın.
52--Tavandan aydınlatma
yerine, daha küçük ve çalışma mekânını aydınlatan tasarımları tercih edin.
53—Yüksek verimli olan kompakt
gün ışıklı-beyaz ışıklı değil flüoresan lambaları kullanın. 100 W'lık bir akkor
flamanlı lamba yerine 25 W'lık kompakt flüoresan lamba kullanılabilir.
54--En
çok kullanılan mekanlardaki ampulleri enerji verimli ampuller ile değiştirin.
55--Tasarımın
müsait olduğu mekânlar için tüp flüoresan lambaları tercih edin.
56--Qdadan
çıkarken ışıkları kapatın.İşyerlerinde hareket sensörleri ile ışık kontrol
edilebildiği gibi sensörlü lambalar ilede kontrol edilebilir.
57--Lambalarınız
temiz tutun; kirli, tozlu lambalar %25 daha fazla enerji tüketirler
58--Radyatör
sıcaklığını ayarlayan termostatik radyatör vanaları yılda %15-20 oranında
enerji tasarrufu sağlar.
59--Radyatörlerin
önünü uzun perdelerle kapatmayın. Mobilya koymayın. Sıcak hava hareketine engel olmayın.
60--Kışın kuzeye bakan pencere perdelerini ve varsa,
panjurları kapalı tutun.
61--Kalorifer
kazanı veya kat kaloriferinizi yoğuşmalı, yüksek verimli olanlar ile
değiştirin.
62--Ortam
sıcaklığını 1 derece azaltarak enerji tüketimini %6 azaltabilirsiniz. Kışın
ortam sıcaklığını
gereğinden fazla yükseltmeyin. Oturma odaları 19 ile 21 oC ve yatak odalarını 16-18 oC arasında ısıtmak uygundur.
63--Apartman
giriş kapılarını kapalı tutun. Çift kapı veya otomatik kapama ısı korunumuna yardımcı olur.
64--Güneşli
kış günlerinde ısıtıcınızı kapatın.Kombiye dış ortam termostadı
bağlatın.Sıcaklığını 15 C ayarlatın.15 C altında sistem çalışsın.
65--Kapı
ve pencere boşlukların kontrol ederek sızıntıları önleyin. Bunun için pencere
yalıtım bantları kullanın.
66--Yalıtımlı camlar kullanın.
Standart camlardan daha pahalıdır ama konfor ve enerji tasarrufu sağlarlar. 12 mm çift cam kullanılması durumunda
camlardan kaybedilecek ısı %50 oranında azalır. Low-e camlar kullanılması ısı kayıplarını daha da düşürecektir