Bitcoin Ekonomisi-ABD-Dünya Elektronik Paraya-Bitcoin Geçebilir Mi-

 

1--Temel Yaklaşım: Ekonomide para akışı ile Akışkanlar Mekaniği diğer bir deyişle su akışı arasında analoji kurulacaktır. Su akışının matematiksel anlamda dinamiğinden yararlanarak para akışı gözlemle uyumlu yorumlanacaktır.

 

2--Temel Formüller Ve Gösterimler:

 

Re:Reynolds sayısı          V(tl/sn):para akış hızı      Q=Parasal debi= Q=Vx d²

 

m:paranın akıcılıgı(vizkozitesi):1/Li   ,  

 

Li:paranın likiditesi(nakit..Li:1,Çek..Li:0,8 gibi)      

 

r:paranın yoğunluğu   d:paranın işlendiği alanın çapı  

 

C:direnc katsayısı     t:paranın işlendigi süre,

 

R:para akışına karşı oluşan direnç yada paranın değer kaybı(enflasyon),

 

 

2.1--Akışkanlar Mekaniğine gore:  

 

1-Reynolds Sayısı ve akışın durumu:   Re= (V.d.r)/m=(V.d.r.Li                   

 

Re:0…..2000 arası akış laminar……………… Laminar akışta  C:64/Re      

 

Re:2000….4000 arası yarı türb.                                                                    

 

Re:4000 den büyük türbülanslı……Türbülanslı akışta  C:0.316x Re^-0,25

 

2.2--Bilgi:

 

1--Suyun akış durumları  akışın durumu hakkında en iyi bilgi veren sayı olan reynolds sayısı adı verilen bir sayıya bağlı olarak üçe   ayrılır.

 

1-Akışın paralel katmanlar halinde aktığı laminar akış ki reynolds sayısı 0….2000 arasındadır.Akış hızı reynolds sayısına bağlı olarak biraz daha artırılırsa akış karışmaya başlar bu durumda akış yarı türbülanslı yani kaotik akar.ki reynolds sayısı 2000…4000 arasındadır.

 

2--Yine akış hızı biraz daha artarsa yine reynolds sayısına bağlı olarak akışın tam karıştığı yani tam türbülanslı akışa geçilir.Burada kayıplar(akışa karşı direnç) sadece akış hızının karesinin fonksiyonudur.

 

3--Genellikle karmaşa ile kaos çok karıştırılmaktadır.Sağlıklı akışlar kaotik akıştır.Karmaşada kaostaki gibi düzen yoktur ve olaylarda parametreler arasında hiçbir bağıntı bulunmaz.

 

4--Sağlıklı akış kaotik olup,kaosunÖngörülmezlik ve başlangıç şartlarına aşırı duyarlık kavramları sözkonusudur.

 

5--Sağlıklı ekonomik düzen yani ekonomi makinası kaotik olup kaosun kurallarına uygun davranır.Kaotik akışlar kaotik yani non-lineer diferansiyel denklem tarafından idare edilir

 

 

3---Elektronik Para ve Para Akışına Karşı Direnç:

 

1—Matematik İfade: H:Rxt:toplam direnc………R:CxV/ d² :CxQ²/(d5)    

 

1—direnç-değer kaybı-enflasyon parasal akış hızı ile doğru orantılı olarak artar.Parasal akış hızları ne kadar yükselirse değer kaybı o kadar artar.

 

1.1—Elektronik paranın akış hızı normal kağıt paraya göre çok çok yüksek olduğu için dirençler artabilir mi.Bitcoin vs yoğun kullanımında enflasyon yükselebilir diye düşünülebilir.

 

2—Direnç-akışın aktığı kanalın çapının 5. Kuvvetiyle ters orantılı olarak azalır.Sığ ekonomilerde akışın aktığı kanalın çapına bağlı olarak akışa karşı oluşan direnç ciddi anlamda artar.Kanal çapının daha geniş olduğu-emisyonu büyük ekonomilerde direnç daha az oluşur.Bu bağlamda büyük ekonomiler sığ-küçük ekonomilere göre bitcoin vs elektronik parayı daha rahat-enflasyona yol açmadan kullanabilir diye düşünülebilir.

 

3—Elektronik paranın nüfuziyeti-dolara vs göre çok daha yüksektir.ve her türlü kanalda rahatlıkla ilerleyebilir.Bir hesaba göre ABD ekonomisi an itibarıyla fed 16 trilyon dolar basmış olup bu paranın çok azı bankalara ve kullanıcılara ulaşmıştır. Eğer bu para bitcoin olarak karşılı olmak kaydıyla piyasaya sürülseydi bütün kanallara bu parayı kullanacak çok kısa sürede krizden ve pandeminin etkilerinden çıkılabilir.

 

4—ABD nin uluslararası bir elektronik parayı gündemine alması daha uygun olabilir.Zira İMF ve faceboookun elektronik paraları üzerine spekülasyonlar yapılmakta oysa 1 dolar örneğin=10 bitcoin üzerinden sabitlenip ABD bitcoine geçse ABD sarsan çok ekonomik problemler en aza inebilir.Öte yandan çin vs elinde bulunan ABD tahvillerinin durumuda savaş çıkaracak bir durum olmayarak değerini koruyacaktır.

 

3.1—Parametrik İnceleme:

 

1-Reynolds Sayısı ve akışın durumu:   Re= (V.d.r)/m=V.d.r.Li                   

 

1-- m(Vizkozite) Açısından İncelenirse:

 

1--paranın akıcılığı(vizkozitesi) düştükçe yada likiditesi yüksek nakit-çek gibi takas enstrümanlara geçildiği para akışlarında sistemin Reynolds  sayısı artacaktır.

 

1.1--Ancak elektronik para gibi vizkozitesi yüksek akışlarda reynolds sayısı denklem gereği düşer buna bağlı Re:0…..2000 arası akış laminar olup …Laminar akışta-reynolds düşmesiyle akış lamina akışa kayar ve direnç katsayısı  C:64/Re yükselir ve buna bağlı direç paranın değer kaybı-enflasyon artar.

 

1.2—Bu nedenle elektronik para akışlarında elektronik paranın vizkozitesini düşüren elektronik-vizkoz sönüm sistmeleri kullanılabilir mi.Kısaca akışı laminar sınırlar için aşırı hızlı olmayan vizkozluğu belli aralıkta olacak şekilde akıtılması uygun olacaktır.     

 

1.3—Eğer akış türbülansa kayar(reynolds sayısı belirli değeri üstünde) ise bu durumda enflasyon üstel-hiper-akış hızının karesi ile doğru orantılı olacak şekilde paranın değer kaybı artar.Burada yapılcak tek şey paranın akış hızının elektronik olarak kısılmasıdır.Akış hızının düşmesi ile reynolds sayısı laminar sınır değerlerine(belli değerin altına) geri döner.

 

1.4--Kısaca hiperenflasyonist ekonomide likiditesi yüksek nakit-elektronik para yerine likiditesi düşük elektronik akış- senet ve çek kullanmak daha uygundur.

 

1.5--Kısaca  akıcı para (elektronik nakit) normal laminara yakın kaotik akışlarda en iyi takas enstrümanıdır.Bu ise akışın sınırlarında direnci azaltıp eko  sağlığa katkı sağlar.

 

1.6--Akıcılığı düşük  para (çek-senet gibi) likiditesi düşük enstrümanlar sistemin Reynolds  Sayısını asağı çekerek sistemin türbülansa kaymasını engeller.

 

 

 

1.7--Bu nedenle sağlıklı ekonomide türbülansa karşı likiditesi düşük enstrümanlar önemlidir.Ancak reynolds sayısının  aşağı çekilmesi direnci yani enflasyonu arttırır.

 

1.8--Ekonomik direncin artması kendini enflasyonun artması ile ortaya koyar. Enflasyon ekonomik direncin yani kayıpların bir sonucu veya göstergesidir.

 

2--r:Paranın Yoğunlugu:                                                                                                                            

 

1--Paranın yoğunluğu arttıkça reynolds sayısı artar.Laminar sınırlarda direnci(enflasyonu düşürür) azaltır.

 

1.1—Elektronik para akışında elektronik paranın vizkozluğu gibi paranın yoğunluğu tanımlanabilir.

 

 

3-d:Paranın İşlendiği Alanın Çapı(Piyasa Derinliği):

 

1--Paranın işlendigi alanın çapı arttıkça Reynolds sayısı artar.Bu ise direnç katsayısını-C yi düşürerek paranın değer kaybını azaltır.

 

2--Bu durumda laminar  sağlıklı sınırlarda direnci azaltır(enflasyonu düşürücü etki yapar) ve eko sağlığa katkı sağlar.

 

3--Ancak Hiperenflasyonun neden oldugu türbülans durumunda alanın çapının artması, reynolds sayısını arttırır bu da direnci daha da arttırarak  psikozu ve türbülansı(hiperenflasyonu) derinleştirir.

 

3.1—Bu nedenle büyük ekonomilerde türbülans oldukça tehlikelidir.Bu nedenle piyasa hacmi büyük ölçekli ekonomiler bir kez türbülansa girerlerse türbülanstan kurtulma şansları daha zayıftır.

 

 

4-V:Para Akıs Hızı:(Nakit Akıs Hızı(btc/sn)

 

1-- Normal laminar sınırlarda  paranın değer kaybı (enflasyon) akış hızı ile doğru,  psikotik-türbülanslı durumlarda Akış hızının karesi ile doğru orantılıdır.

 

 

 

2--Akış hızının artması herhalükarda piyasanın harcadığı eko enerjinin artması demektir.

 

3--Bu da piyasanın para değer kaybı-yıkımı ile doğru orantılıdır.Ekonomi hastalıkları ile ekonomi sağlığı  arasındaki sınırı para akıs hızı belirler.

 

4--Sağlıklı ekonomide   para hızı  belirli aralıktadır(V:0….1.5 tl/sn) yada piyasada para yıkım hızı(enflasyon) belirli aralıktadır.

 

5--Bu sınırı aşarsa önce yarı türbülanslı bir bölge ardından tam  türbülansın hakim olduğu  psikotik bölgeye kayılır..Türbülansta direnç sadece akış hızının  karesi ile doğru orantılıdır.

 

6--Enflasyonist ekonomiler psikoz ekonomisi olarak değerlendirilirse enflasyon mücadelesinde en önemli olan para akış hızı kontrolu yani Para tabanının merkez bankasınca kontroludur.

 

6.1—Bitcoin ekonomisinde her bitcoinin dolar ve altın gr karşılığı olarak piyasaya elektronik olarak sürülebilir bu işi yine merkez bankaları yapacaktır.

 

6.2—Her ülke kendi bitcoinini kullanabilir.Ülke bitcoinlerinin belli tarih için başka ülke bitcoinleri değer karşılığı olabilir.ABD 10 bitcoini=1 dolara eşitleyip-Türkiye 1 bilirayı=0,01 bitcoine eşitleyebilir.

 

5-Akışın süresi:t:

 

1--Piyasanın  para yıkımı(enflasyon) yolu ile direnclere harcadıgı enerjı,süre ile doğru orantılıdır

 

6--Akışkanlar mekaniği yaklaşımına göre kapalı bir sistemde güç değeri sabit ise debiyi-bitcoin miktarını artırdığınızda onunla aynı oranda denge gereği bitcoin pompasının devir sayısı düşer.

 

6.1--Avrupa ve ABD de görülen durgunluğun nedeni bu krizler sırasında piyasaya basılan paralar olabilir.

 

6.2--Bu yaklaşıma göre para basılacağı yerde,kriz ,1929 krizi benzeri bir kriz düzeyinde olmayacağı için, dünya ekonomik sistemi krizi hafif hasarla atlatabilirdi.

 

6.2.1--Likiditeyi artırmak,sistemi durgunluğa iterek daha kötü hale getirmiş olabilir.Bu bağlamda Likiditeyi artırmak yerine azaltmak ve kredi kanallarındaki/iş hayatındaki canlılığı/iş dokularındaki ekonomik (dokulardaki kanlanmagibi)/canlanmayı artırmak esas olacaktır.

 

7--İnternet ekonomisi likiditesi(V(btc/sn) olup direnci artırabilir bu nedenle sınırlı basılabilir-sınırlı piyasaya sürülebilir.

 

7.1—Bitcoin ekonomisi vizkozitesi yüksek ekonomi olup,direnci-paranın değer kaybını artıracağı için-dünya ekonomik sisteminde akışın Re sayısını artıracağı için-sistemi türbülansa kaydıracağı-oluşan direcin daha da artacağı için,internet-bitcoin ekonomisi bu ortamda yavaşlatılabilir.

8--ABD-Avrupa pandemiden ve ekonomik krizden hızla çıkabilmek için bitcoin e geçebilirler mi

 

8—Bitcoin Ekonomisinin Çevresel Etkileri:

 

1—Ülkelerin elektronik paraya geçmesi ile normal klasik bilgisayar kullanımına bağlı anormal enerji artışı oluşabilir.Bu problemin çözümü kuantum bilgisayarların kullanımı ile kullanılan enerjideki artşı en aza indirmek olabilir.