Elektrik ve Manyetik Alanların İnsan Sağlığına
Etkileri
1—Tanım olarak f, Hz olarak
frekans W, türlerin gram olarak ağırlığı, E0, ortalama V/m olarak elektrik alan
şiddetidir
2-- İnsan sağlını üzerinde
ELF EM alanların muhtemel sağlığa zararlı etkileri hakkında ilk incelemeler
Sovyetler Birliği’nde 1960’ların sonu 1070’lerin başında çıktı.
2.1--Bu çalışmalar ile, 26
kV/m’ye kadar elektrik alana maruz kalan manevra anahtarlama işçilerinde, baş
ağrısı, sindirim bozuklukları, kardiyovasküler değişimler, libido azalması,
sinirlilik artması gibi maruziyetle ilgili semptomlar ortaya atıldı.
2.2--50 Hz de 1 15 ve 20
kV/m’lik alanlara kısa periyotlu alanlara maruz kalan 100 gönüllü için kapsamlı
klinik değerlendirme neticesinde, alanla ilgili sadece beyaz kan hücrelerinde
hafif artma, reaksiyon süresinde hafif azalma ve norepinehrine seviyesinde
hafif yükselme gibi birkaç etki gözlendi.
2.3--Polonya’da yürütülen bir
çalışmada 35 gönüllü üzerinde 50 Hz elektrik alanlarda ışık ve ses uyarımına
bilinçli reaksiyon ölçüldü. 10 kV/m’den büyük alan şiddetlerinde her iki uyarım
tipi için de reaksiyon süresinin arttığı gözlendi.
2.4--Bir başka çalışmada ise
100’den fazla denek üzerinde zamanla değişen magnetik alanlara (5 Hz’den 1
kHZ’e B 100 mT’dan az) maruziyet gözlendi. EEG,elektrokardiyogram, kan basıncı
ve vücut sıcaklığı ölçümleri maruziyetin etkisinin olmadığını göstermiştir.
2.5--İnsanlarda magnetik
alanlara maruziyetin biyolojik etkisi üzerine çalışmaların en yaygını
“phosphenes” olarak bilinen görüntü ile ilgili olandır. Bu olay, retinayı
uyaran elektrik akım indüksiyonunun meydana gelmesi ile görülür. Araştırmaların
çoğu doğal biyolojik ritimler üzerinde ELF elektromaynetik alanların etkisini
araştırmaya yöneliktir.
3--Elektromaynetik Alanların Epidemiyolojik Çalışmaları
3.1--Ev dışındaki hat
konfigürasyonların ev içindeki direkt ölçümleri ile ilişkisi Kaune ve
arkadaşları tarafından 1987’de bulundu. Hat konfigürasyonu ve kanser riskinin
artışı arasındaki pozitif ilişki; bütün kanser türleri, özellikle leukemialar
ve daha düşük olarak beyin tümörleri için bulundu
3.2--1992’de İsviçre
çalışmasında 0.1µT’nın altında alanlı evde yaşayan çocuklara göre, 0.2 µT
alanlı evde yaşayanların leukemia riski üç kat ve 0.4 µT ve üzerindeki
alanların riskinin dört kat olduğu ve böylece alan şiddetinin riskle direkt
olarak bağlı olduğu gösterildi.
3.3--1993’de Danimarka
çalışmasında, 0.4 µT’dan daha yüksek manyetik alana çocukların maruziyeti ile
çocukluk kanser tiplerinin bütün ana tipleri arasındaki ilişki tespit edildi.
3.4--1993’de tamamlanan
iletim hatlarının 500 metre yakınında yaşayan çocuklar ile ilgili bir
çalışmada, leukemia ve Lymphoma da istatistiksel olmayan önemli bir artış
tespit edildi. Bir başka çalışmada, alüminyum fabrikasındaki işçilerde, yüksek
akım bulunan arıtma işleminde çalışanlarda, leukemia ve Lymphoma dan ölümlerin
beş kat fazla olduğu bulundu.
3.5--Telefon kablo çalışanlarında, diğer telefon çalışanlarına göre Leukemianın yedi kat fazla olduğu tespit edildi. Elektrik işletmesi çalışanlarında telefon çalışanlarına göre yüzde 20-30 daha fazla Leukemia gelişimi bulundu