Termik Santrallere İçin Yeni Kömür Yakma Teknolojisi:

1—Türk Mucit Şenol Özyaman tarafından patenti alınan Stinga kömür zenginleştirme teknolojisi ile yapılması için kerdi verilmesi istenmeyen Termik Santrallerde kömür yakıt kullanımı tekrar ekonomik ve çevresel açıdan uygun hale gelebilir.

1.1—Bu teknoloji ile kömür zenginleştirmede termik santral baca gazı sıcaklığından yararlanılabilmekte-akışkan yakıt için kömür granül hale getirilmekte ve patenti alınan yeni kazan dizaynı ile yüksek verimle emisyonsuz yakılabilmekte.

2—Stinga teknolojisi ile ton başına 2 dolar maliyetle kömürün kalorisi 2500 kg/cal artırılırken sıfıra yakın emisyonla yakılabiliyor.

3—Bu teknoloji ile:

2.1—1000-1200 kg/cal düşük değerli bitümlü şistler ve tüm organik yakıtlar teknolojik olarak patenti alınan yüksek verimli ısı jeneratörü ile kurutularak-granül haline getirilerek sıfır emisyonla-kapalı ortamda bacasız yakılabilecek kadar az emisyonla30 ppm karbon monoksit emisyonu ile 1800 C de yakılabilmekte.Eski teknolojide kazanlarda yanma ısısı 850-1100 C iken stinga teknolojisi ile 1400-1800 C çıkabilmekte.

2.2—Bu teknoloji ile 2008 yılında kurulan 10 ton/h kömür zenginleştirme tesisi ile kömür yakan fabrikaların kömür ihtiyaçları %50 azaltılırken,emisyonda %94 düşüş,enerji maliyetlerinde %58 düşüş sağlandı.

2.3—Bu teknoloji Afşin-Elbistan santralinde kullanılması halinde 1070 kg/cal olan kömürler ton başına 2 dolar bir maliyetle satinga teknolojisiyle kurutularak-zenginleştirilerek-3570 kg/cal ulaştırılarak %23 olan santral verimi %50 çıkabilecek-külde %75-emisyonda %94 azalma sağlanırken, santrala ilave 69 MW güç ilavesi sağlanacak.

2.3.1—Bu teknolojide ilk aşamada kömür zenginleştirme tesisi kurulması ardından stinga kazan teknolojisinin devreye alınması gerekmekte.

3—Yapılan bir çalışmada  Türkiyede özel sektör termik santraller hariç 11 ad linyit kömürü ile çalışan santraller sadece kömür zenginleştirmesi ile  yılda 9 milyar TL tasarruf sağlayabilecek.

4—Seyitömer Termik Santralinde zenginleştirilmiş kömür kullanılması halinde  mevcut 2120 kg/cal-%40 nemli olan kömürler,zenginleştirme ile 3850 kg/cal-%5 nemli  değere ulaşırken,kömür tüketimi günde 24 ton dan 6 tona inebilecek,emisyonda 94 düşüş sağlanırken,yıllık kömür maliyeti 359.000 TL den 96.000 TL ye inebilecek.

5—Yorum:

5.1--Önümüzdeki 50 vs yılın enerjisi tek enerji kaynağından ziyade enerji kaynakları olacağı açık.Petrolün düşmesi ve yerini kaya gazı esaslı doğalgaza bırakması sonucu önümüzdeki yıllarda  enerjide doğalgaz+temiz emisyona sahip yeni yakma teknolojili kömür(biyoyakıt)+yenilenebilir enerjiler+nükleer şeklinde olabilir.Bu çözüm ekonomik sistemin sonucu olacaktır.Bu arada bu teknolojiler eski teknolojiye göre çok daha temiz olmasına karşın küresel ısınmanın durdurulması için enerji verimliği ve atmosferden CO2 alınıp depolanması-sanayide kullanılması konularda yoğunlaşılabilir.

5.1.1—Yüksek verimli kazan teknolojilerine binaen termik santrallere çıkan CO2 yi tutacak ve depolayacak sistemlerinde entegrasyonu ile sıfır emisyonlu santral idealine yaklaşılabilir.

5.1.2—Termik,Nükleer,Doğalgaz Santrallerinde baca gazı sıcaklığı ya atmosfere yada denize-akarsuya gitmekte.Oysa baca gazının sıcaklığı ile 

1—Termik santrallerde kömür zenginleştirilebilir-kurutulabilir 

2-Santrallerde bu ısı kazan besi suyu ısıtılabilir 

3—Santral bölgesinde kurulacak seraların ısıtması sağlanabilir 

4-Santral bölgesinde evlerin ısıtma-soğutma ihtiyacı sağlanabilir.Bu anlamda Santral yapılırken bu imkan mutlaka sağlanmalıdır.Akkuyuda yapılan santrale-mevcut termik santrallerde  bu imkan sağlanabilir mi.

5.1.3—Küresel ısınma sadece CO2 emisyonuna bağlı olmayabilir.Dünyada binlerce termik santral ve araçlardan çıkan ekzost gazlarıda atmosferi ısıtmakta.Bu sıcaklığın atmosfer sıcaklığına yakın getirilmesi oldukça önemli.Bu nedenle baca gazlarından çıkan ısının atmosfere yada suya verilmeyip kullanılması ile ilave ısıtma vs engelleneceği gibi santral verimleri de daha da yükselecektir.

5.1—Bu yeni kömür zeginleştirme ve yakma teknolojisi kömürün tekrar seçenek olarak gündeme gelmesini sağlayabilir.Özellikle Türkiye gibi düşük kalorili kömür rezervi olan ülkelerin enerji ihtiyacına ve temiz emisyona katkı yapabilir.

5.2—Bu teknolojinin uluslararası şirketlerce değerlendirilerek uygulamaya katılacağı açık.Zira kömür vazgeçilecek bir enerji kaynağı değil.

Kaynak:Dünya Gazetesi