Organik Tarım-Tahıl-Hububat-Buğday-Arpa-Pirinç
vs Üretiminde Biyolojik Organik Mücadele Uygulamaları:
5.1—Tahılda Türe Özgü Bilgiler:
------------------------------------------------------------------------------------------
1--Mercimek tarlaları ekime hazırlanırken derin sürülerek gelecek
yılın ergin Apion (Apion arrogans Wenck.(Col.:Curculionidae) populasyonunu
azaltmak olasıdır.
------------------------------------------------------------------------------------------
2—Mısır Üretiminde
Biyolojik Mücadele:
2.1.1--Mısır Üretiminde Chilo
sp zararlılarına karşı Trichogramma exiguum
Pinto &Platner parazitodi
kullanılabilir.
2.2-- Mısırkurdu’na karsı
kullanılan yumurta parazitoiti Trichogramma evanescens Westwood salımları önemlidir.
2.3--Mısır kurdu (Ostrinia
nubilalis Hübn.(Lep.:Pyralidae)) kışı mısır saplarında geçirir. Hasattan sonra
kalan artıklar toplanıp yok edilmelidir.
2.4—Mısır-tütün-süs
bitklerinde görülen mısır kurdu zararlısına karşı Mısırkurdu
Nucleopolyhedrovirusu (Helicoverpa zea NPV) (107300) kullanılabilir.
2.4-- Sonbahar sürümü
genellikle tütün,pamuk ve sebzede zararlı olan yeşilkurtun (Heliothis spp.)
kışlayan pupalarının büyük kısmını yok
eder ve gelecek ilkbaharda
çıkacak ergin sayısını azaltır.
2.4.1--Derin sürüm Mısır
kurdu'nun larvalarını toprak yüzeyine çıkartarak doğal düşmanlarla karşılaşmasını
ve iklim unsurlarına maruz kalmasını sağlar.
2.4.2--Ekin güvesi
(Syringopais temperatella (Led.) (Lep.:Scythridae)) ile mücadele etmek için
tarlanın biçilmesinin ardından iki kez en az 10
cm derinlikte sürüm yapmak
yumurta ve tırtılları için çok etkilidir.
2.5--Karadeniz’de erken
ekilen mısırlarda Mısır kurdu 1. döl bulaşması %90 iken normal ekimde %35
olmakta, geç ekimde ise bulaşma olmamaktadır. 2. döl bulaşması ise geç ekimde erken
ekimden daha çok olmaktadır
2.6--Mısırın erken hasat
edilmesi Mısır biti (Sitophilus zeamais
Motsch.)’nin
zararından kurtulunmasını
sağlar.
2.7--Mısır kurdu kışı tarlada
kalan mısır sapları içinde geçirir. Pembe kurt kışı tarlada kalan veya yere
dökülmüş kör, yani açılmamış pamuk kozalarında
geçirir. İşte hasat
sonrasında tarlada kalıntıların yok edilmesi, bazı aletler yardımıyla
parçalanıp pullukla gömülmesi, yukarıdaki gibi zararlıların populasyonlarının
önemli düzeyde düşürülmesine neden olacak bir kültürel önlemdir
----------------------------------------------------------------------------------------
2.8--Biyolojik Mikrobiyal Gübre Kullanımı-Verim İlişkisi:
Yapılan bir çalışmada tatlı mısır
üretiminde Endomycorrhiza, Trichoderma spp, Bacillus subtilis ve B. megaterium
içerikli biyolojik gübre karışımın etkinliği tatlı mısır üretiminde test
edilmiş olup,çimlenme, bitki gelişimi, verim artışı ve meyve kalitesi üzerine
etkili olduğu, 4 ml/kg tohum uygulamasının uygulama dozu olarak ekonomik olacağı
sonucuna varılmıştır.
----------------------------------------------------------------------------------------------
3--Pirinç-Çeltik Üretiminde Tryporyza incertulus (Walker) zararlısına karşı Trichogrammatoidea
bactrae(Nagaraja) parazitodi
kullanılabilir.
3.1--Pirinç-Çeltik Üretiminde
Pectinophora gossypiella (Saund.) zararlısına karşı Chelonus
blackburni Cameron Larva parazitodi
kullanılabilir.
4—Diyarbakırda Organik
Pirinç Üretimi-Yapılan bir çalışmada
diyarbakırda organik pirinç yetiştirmesi yönünden yapılan uygulamda birim alan
tane verimi yönünden istatistiki olarak önemli çıkmış ve en yüksek tane verimi
(543.33 kg/da) Karacadağ çeşidinden organik uygulamada elde edilmiştir.
4.1--Karacadağ çeşidinin
incelenen tüm özelliklerde en yüksek değeri vermiş, sadece bin tane ağırlığı
yönünden Osmancık-97 çeşidinin gerisinde kalmıştır. Karacadağ çeltik çeşidinin
organik tarımda kullanılması ile bölgede organik çeltik tarımının
yaygınlaştırılabileceği sonucuna varılmıştır
-----------------------------------------------------------------------------------------------
4—Buğday-Pas hastalığına yakalanmış buğdayların çekirgeler
tarafından arandığı bilinmektedir.
4.1--Bir bitkide zararlının
zararı başlamadan hasadın yapılması ile
zararın önüne geçilebilir.
Örneğin, Buğday saparısı hasat geciktirildiğinde larvanın buğday saplarını
kesmesi sonucu tüm ürün toprağa döküleceğinden zarar büyük olur.
4.2--Ekinlerin erken hasat
edilmesi süne zararını azaltabilir.
4.3--Buğday zararlısı Ekin
koşnili [Porphyrophora tritici (Bodenh.) (Hom.:Margarodidae)] ile savaşda bitki
nöbetleşmesi etkilidir.
4--Arpa ve buğdayda zor olum hastalığının
(Gaeumannomyces graminis var. tritici) ve bazı bitkilerde Fusarium
solgunluklarının (F. oxysporum f. sp. lycopersici)
engellenmesinde de bitki gelişimini destekleyen mikroorganizma olan fluorescent
Pseudomonas’ın sideroforlarının rolü olduğu saptanmıştır.
5--Soya ve yerfıstıgı sıraları arasında mısır gibi tampon bir bitki yetistirildiginde
hastalıga neden olan patojenin yayılma hızının azaldıgını tespit
edilmistir
------------------------------------------------------------------------------------------------
5.2—Tahıl-Genel Bilgi:
1--sonbahar sürümü genellikle
tütün,pamuk ve sebzede zararlı olan yeşilkurtun (Heliothis spp.) kışlayan
pupalarının büyük kısmını yok eder ve gelecek ilkbaharda çıkacak ergin sayısını
azaltır.
2--Ekin güvesi (Syringopais
temperatella (Led.) (Lep.:Scythridae)) ile mücadele etmek için tarlanın
biçilmesinin ardından iki kez en az 10 cm derinlikte sürüm yapmak yumurta ve
tırtılları için çok etkilidir.
3--Ülkemizde hububatın önemli
zararlısı olan Süne’nin yumurta
parazitoidi Trissolcus
spp.’nin kısı bazı ağaç kabukları altında geçirdigi, agaçlık alanların oldugu
yerlerde parazitlenme oranlarının yüksek oldugu ve sünenin problem olmadığı bilinmektedir.
4--Avrupa’ da kışlık arpa ve
buğdayda sonbahar ekimi yapılarak yaprakbiti zararı düşük seviyede
tutulmaktadır.
5--Tarla bitkilerinde zararlı
akarlarla bitki nöbetleşmesi yapılarak mücadele edile bilir.Örneğin buğday,
yulaf ve arpada zararlı Kırmızıbacaklı hububat akarı [Penthaleus majör (Duges)(Acarina:Penthaloidae)]’nın
zararı aynı tarlaya 2 yıldan fazla üstüste hububat ekilmeyince önlenebilir.
6--Süne’de biyolojik savaş çalışması 1928 yılında
Adana’da yumurta parazitoidi Trissolcus semistratus Nees. ’in saptanmasıyla
başlamış, 1958 yılında İran’dan getirtilen parazitoid Diyarbakır’da hububat
alanlarına salınmıştır.
6.1--Süne ve kımıl gibi
zararlılara karşı biyolojik mücadele yanında kuşların yaşam alanları olan
akasya ve badem vb. gibi fidanların tarım il müdürlüğü tarafından tüm
Türkiye’de hububat ekiminin yoğun olduğu bölgelere dikilmek üzere dağıtılarak
ağaçlandırmanın yapılması büyük önem taşıyor.
6.2--Bazı kuşların,
zararlıları yemek suretiyle faydalı oldukları bilinmektedir. Ancak burada
önemli olan, kuşun bitki ya da tohumdan çok böcek ile beslenmesidir.
6.3--Sığırcık (Sternus)’lar
ve leylek (Ciconia spp.)’lerle, ağaç gövde veya dallarının öz kısmında beslenen
zararlı böcekleri gagaları yardımıyla toplayan ağaçkakan (Picus spp.) türleri
faydalı kuşlar arasında sayılmaktadırlar
6.4--Süneyle en etkin
biyolojik mücadele tarım alanlarında bıldırcın ve keklik yetiştiriciliğini
yaygınlaştırmaktır. Bölgede kalıcı ve etkin süneyle mücadele için keklik,
bıldırcın yetiştiriciliği yaygın hale gelmelidir. Keklik ve bıldırcının olduğu
yerde süne zararlısı olamaz.
6.5--Mercimek tarlaları ekime
hazırlanırken derin sürülerek gelecek yılın ergin Apion (Apion arrogans Wenck. (Col.:Curculionidae)
populasyonunu azaltmak olasıdır
------------------------------------------------------------------------------------------------
5.3—Yem
Bitkileri-Geven-Yonca-Sorgum Üretiminde Biyolojik Mücadele:
1-- Geven (Astralagus spp.) bitkisinin altında humuslu ve
hafif bir toprak bulunacak olursa daha çok Süne barınır. Toprak killi veya
sertse bu bitkiler altındaki Süne sayısı da daha az olur.
2--Yoncalığın ilk biçimden 7 gün önce sulanması ve
biçimden 7-10 gün sonrasına kadar su verilmemesi Yonca hortumlu böceği larvalarının
çoğunu öldürür
3--Dikim Seyrekliği:
Sık ve kuvvetli yetiştirilen yoncalıklarda ise
larva gelişmesi gecikmektedir. Çiçek tripsi ise sık ekilen pamuklarda daha
zararlı olduğu için pamukların önerilen sıra aralıklarında yetiştirilmesi
gerekir
4-- Dayanıklı bir yonca varyetesinde yaprak bitlerinden Macrosiphum
pisi Kltb. (Hom.Aphididae)’nin ölüm oranı düşük sıcaklıkta daha çoktur.
5—Sorgum Üretiminde
Biyolojik Mücadele:
5.1--Sorgumun arasına ekilen börülce ve mungo fasulyesinin yalın sorgum parsellerine oranla önemli ölçüde yabancı ot popülâsyonunu azalttıgı tespit edilmistir
5.2-- Benzer sekilde farklı bitki türlerinin karısımı ile
ortaya çıkan biyolojik çesitlilik bazı zararlı türler ile hastalıkların
azalmasına ve yararlı böceklerin de artmasına etki yapmaktadır
5.3—Sorgum Üretiminde Chilo
partellus Swinhoe- Sesamia inferens Walker- Chilo sacchariphagus Bojer- Chilo
auricillus (Duggen)- Helicoverpa armigera (Hübn.) zararlılarına karşı
Trichogramma chilonis Ishii parazitodi kullanılabilir.
5.3.1--Sorgum Üretiminde Chilo
sp zararlılarına karşı Trichogramma exiguum
Pinto &Platner parazitodi
kullanılabilir.
5.3.2--Bazı sorgum çeşitleri
ise Rhopalosiphon maidis Fitch. (Hom.:Aphididae)’e karşı düşük sıcaklıkta daha
hassastır. Bununla birlikte bir çok böcek türü yüksek sıcaklıkta daha hareketli
olduğundan daha fazla zarar yapar
Kaynak:
1--GOÜ. Ziraat Fakültesi
Dergisi, 2008, 25(2), 19-27-Sevcan (Coskuntuncel) Öztemiz-Zirai Mücadele
Arastırma Enstitüsü, Adana
2-- SAMSUN VALİLİĞİ-Gıda
Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü
Organik Tarım ve Bitki Koruma
Açısından Organik Tarımda Kullanılacak Yöntemler-Burhan HEKİMOĞLU-Mustafa
ALTINDEĞER-Ziraat Mühendisi-Ziraat Mühendisi-Samsun