Organik Tarım-Meyve-Elma-Şeftali-Turunçgil-Zeytin
Vs Üretimi Uygulamaları:
**İlgili bitki veya böceğin
Türkçe ismi ve resmini Google a yazarak karşılığı bulunabilir.Bahçenizdeki
zararlının resminden Google de ilgili zararlı adı bulunabilir.
1—Meyve Ağaçları-Türe Özgü
Bilgi:
-----------------------------------------------------------------------------------------
1-Antepfıstığı-Antepfıstığı gözkurdu (Thaumetopoea solitaria Frey.
(Lep.: Thaumetopoeidae))'nun yumurta paketleri kışın dallar üzerinde
görüldüğünde ezilmelidir.İlkbaharda larva grupları da ezilerek yok edilir.
1.1--Fıstık karagözkurdu ve diğer
birçok yazıcıböcek türüne karşı önerilen en etkili savaş yöntemi günümüze de
yukarıda açıklanan şekilde kışlak tuzaklarıyla yapılmaktadır.
-----------------------------------------------------------------------------------------
2—Armut-içkurdu zararlısına karşı Elma içkurdu granulovirusu
(Cydia pomonella GV) (129090) kullanılabilir.
------------------------------------------------------------------------------------------
3—Elma-Elma pamuklu biti, Eriosoma lanigerum (Hausmann)
(Homoptera:Pemphigidae)’zararlısına karşı parazitoiti Aphelinus mali (Haldeman)
(Hymenoptera: Encyrtidae) kullanılabilir.
3.1--Elma bahçelerinde
baklanın örtü bitkisi olarak kullanılması durumunda Elma iç kurdu'nun %36.1
oranında zarar yaptığı, örtü bitkisi olmaması halinde ise %45 oranında zarar
yaptığı belirlenmiştir.
3.2--Kanlıbit
(Pterochloroides pesicae (Chol.)), ilkbahar aylarında elma ağaçlarında sürgün
ve dallarda koloni halinde bulunan Elma pamuklubiti (Eriosoma lanigerum
(Hausm.)) nimf ve erginleri bir eldiven veya tel fırça yardımıyla elle ezilerek
öldürülür.
3.3--Elma gövdekurdu
(Synanthedon myopaeformis (Bork.) (Lep.:Sesiidae)) ile bulaşık elma bahçelerinde
kabuklardaki larvalar kış döneminde bıçakla temizlenmeli ve açılan yaralar
macunla kapatılmalıdır.
3.4--Küçük bahçelerde eylül
ayı sonlarında elma ağaçlarının gövdelerine eski çuval parçaları veya oluklu
mukavvalar sarılır. Elma içkurdu larvaları kışlamak üzere buralarda
toplanırlar. Kış aylarında bunlar toplanıp imha edilerek zararlı
populasyonu önemli ölçüde
azaltılır.
3.5-- Orta Anadolu
Bölgesi’nde S. myopaeformis ile bulaşık elma bahçelerinde 1 litresinde 5 kısım
su+1 kısım pekmez+2-3 g ekmek mayası bulunan 1 adet besi tuzağı/5 ağaç olacak
şekilde kullanılarak en az 2 yıl süreyle yapılacak kitlesel tuzaklamanın Elma
gövdekurdu populasyonunu ekonomik zarar eşiği seviyesinde ya da altında
tutacağını ortaya koymuştur. Tuzaklar mayıs ayında yerden 1-2 m yüksekliğe
gövdeye yakın yere asılır.
3.5.1--Haftalık kontrollerle
yakalanan kelebekler ve diğer böcekler tuzaklardan uzaklaştırılır.
3.5.2--Pekmezli karışım tuzak
kabının ¾’üne kadar dolacak şekilde yeni hazırlanmış karışım ile tamamlanır. Eylül
sonuna kadar tuzaklar bahçede bırakılır.
3.6--Uşak-Sivaslı’da C.
pomonella’ya karşı elma bahçesinde yürütülen Kitlesel tuzaklama denemesinde 2
ağaç/1 tuzak parametresi kullanılmış ve ilk yıl yüksek olan zarar oranı (%
24.3) 1993 ve 1994 yıllarında 1 ağaç/1 tuzak parametresi ile % 2,6 ile 2,8
olmuştur.
3.6.1--Etki ise ilk yıl % 54,3
iken 2. ve 3. yıl % 81 olmuştur. Kitlesel Tuzaklama parselinde hiç ilaçlama
yapılmadığı dikkate alındığında İlaçlı parselin son iki yıldaki zarar oranları
(% 0,25-1.06) ve etki oranları (% 98-93) ile yöntem rekabet edebilecek güçte
olup biyolojik savaş ile kombine edilirse etkisi daha da artacaktır.
3.6.2--Pratiğe verilen yöntem
orta ve düşük yoğunlukta Elma iç kurdu populasyonunun olduğu bahçelerde en az
iki yıl üstüste uygulanmak üzere tavsiye edilmektedir. Tuzaklar yerden 1,5-2 m
yükseğe ve açık tarafı hakim rüzgar yönünde olacak şekilde her ağaca 1 adet
asılmalıdır.
3.7--Elma pamuklubiti'nin
parazitoidi Aphelinus mali Hold. (Hym.:Chalcididae) Orta Anadolu Bölgesi’nde
zararlıyı %70 oranında parazitleyebilmektedir. Bu yüzden zararlıya karşı
ilaçlama yapmaya gerek kalmamaktadır.
3.8--Elma ağ kurdu
(Yponomeuta malinellus Zell zazarlısına karşı Bacillus thuringiensis’ in etkili
olarak kullanılabilir.
3.9--Elma
içkurdu zararlısına karşı Elma içkurdu granulovirusu (Cydia pomonella GV)
(129090) kullanılabilir.
------------------------------------------------------------------------------------------
4—Badem-Badem içkurdu (Eurytoma amygdali
End.(Hym.:Eurytomidae) ile bulaşık bahçelerde hasat sırasında veya kış
aylarında ağaçlar üzerindeki
ve yere dökülen kurtlu
bademleri toplayarak yakmak veya çok derin bir şekilde toprağa gömmek zararlıya
karşı etkilidir.
-----------------------------------------------------------------------------------------
5—Ceviz-Ceviz bahçesinde örtü bitkisi olarak yetiştirilen hububatlar
yaprak bitleri ve Coccinellidler için uygun bir barınak oluşturur. Hububatların
erken dönemde (yaprakbitleri tam olgunlaşmadan ve Coccinellidler'in beslenmesi
için uygun döneme gelmeden) biçilmesi halinde Coccinellidler'in bahçe dışında
besin araması ve dağılmalarına neden olmuştur. Bunun sonucunda da Ceviz
ağaçlarında yaprakbiti yoğunluğu patlatabilir.
5.1--Ceviz
içkurdu zararlısına karşı Elma içkurdu granulovirusu (Cydia pomonella GV)
(129090) kullanılabilir.
----------------------------------------------------------------------------------------------
6—Gül-Gül filiz arısı (Syrista parreyssi Spin.
Hym.:Cephidae) ile mücadelesinde güllüklerde kış temizliği yapılırken
zararlının içinde kışladığı özü yenmiş kuru gül dalları özün bulunduğu kısımdan
kesilerek hemen yakılmalıdır.
------------------------------------------------------------------------------------------------
7—Guava Üretiminde
Biyolojik Mücadele:
1—Guava Üretiminde Maconellicoccus
hirsutus (Green zararlısına karşı Cryptolaemus
montrouzieri Mulsant predatörü
kullanılabilir.
2—Guava Üretiminde Ferrisia
virgata (Cockerell) zararlısına karşı Scymnus coccivora Aiyar predatörü
kullanılabilir.
3—Guava Üretiminde Planococcus sp) zararlısına karşı Nephus
regularis (Sicard) predatörü kullanılabilir.
----------------------------------------------------------------------------------------------
8—İncir-Kanlı balsıra (Ceroplastes rusci
L.(Hom.:Coccidae))'nın sorun olduğu incir bahçelerinde potaslı gübre kullanımı
üremesini önler.
8.1--İncir maymuncuğu
(Otiorhynchus davricus Lona ve O. meridionalis Gyll. (Col.:Curculionidae))
kışlamak ve barınmak için ağaç altında kökboğazı
çevresinde bulunan taşların
altını tercih ettiği için buralara yassı geniş taşlar bırakıp ara sıra burada toplanan
erginleri yok etmek gerekir
------------------------------------------------------------------------------------------------
9—Kiraz-Kirazda ise yaprak pireleri önemli bir zararlı
durumunda olmasına karşın mycoplasma benzeri organizmaları taşımaları nedeniyle
önemli bir zararlı durumunda olup kışın soğuk dönemde örtü bitkisi olarak
yetiştirilen yonca ve üçgülde çoğalmaktadır.
9.1--Yapışkan maddeler diğer
tuzaklarla bir arada kullanılarak böceklerin kitle halinde yakalanmasında da
yararlanılır. Örneğin, kiraz sineği, yaprakbitleri ve Cüce ağustos böcekleri
gibi zararlılara karşı sarı renk tuzaklarına yapışkan maddeler sürülerek,
eşeysel cezbedici tuzaklara yine yapışkan maddeler sürülerek böcekler
yakalanmış olurlar.
9.2-- Kiraz sineği
(Rhagoletis cerasi L.) için % 5'lik amonyum fosfat kapsülü takılmış sarı
yapışkan tuzaklar kullanılabilmektedir.
9.2.1--Bu kombinasyona
Yunanistan’da kemosterilantlar (kısırlaştırıcı) eklenerek zeytinde Zeytin
sineği savaşında kullanılmıştır.
9.2.2--Günümüzde de amonyak
salan dispenserlerle kombine edilmiş sarı yapışkan tablalar aynı zararlıya
karşı kullanılmaktadır.
9.3--Kiraz sineği'nin düşük
ve orta yoğunluktaki populasyonlarına kitlesel tuzaklama uygulanır. Ağaç başına
4 adet sarı yapışkan tuzak (Rebell) + Amonyak kapsülü (Polimer matriks) asmak
suretiyle yöntem uygulanır. Uygulama izole veya yarı izole kiraz bahçelerinde
yapılmalıdır.
9.3.1--İzleme tuzaklarıyla
ilk ergin çıkışını takiben kitlesel tuzaklama uygulamasına geçilmelidir.
Tuzaklar yerden 1.5-2 m yüksekliğe çoğunluk la ağaçların güney-doğu yönündeki
meyveli dallara ve açığa asılmalıdır.
9.3.2--Uygulama boyunca aynı
ekosistem de başka bir kiraz bahçesine asılacak tuzaklarla populasyon seyri
izlenmelidir. Hasat sonunda kurtlu meyve oranına göre uygulama
değerlendirilmelidir
9.4--Yaprakbüken (Archips
spp. (Lep.:Tortricidae) populasyonunu baskı altına alabilecek olan Trichogramma
embryophagum (Hartig) (Hym.:Trichogrammatidae) kiraz bahçelerinde %65 oranında
zararlıyı parazitlemektedir.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
10—Keçiboynuzu-Harnup güvesi (Ectomyelois ceratoniae (Zell.))
zararlısına karşı Bacillus thuringiensis’ in etkili olarak kullanılabilir.
---------------------------------------------------------------------------------------------
11--Şeftali bahçelerinde zararlı olan Rosellinia kök çürüklüğü
(Rosellinia necatrix Prill.) ağır
ve su tutan topraklarda daha fazla zarar vermektedir.
11.1--Şeftali karalekesi
(Cladosporium carpophilum Thuem)’nin sorun olduğu yörelerde bahçe kurarken
erken yetişen çeşitler tercih edilmelidir.
11.2--Şeftali bahçelerinde
zararlı olan Bakla zınnı (Epicometis hirta (Poda) (Col.:Scarabeidae)) sabahın
erken saatlerinde hareketsiz olurlar. Bu
nedenle, erginlerin az
hareketli oldukları sabahın erken saatlerinde, ağaçların altına çarşaflar serilmeli
ve ağaçlar kuvvetlice silkelenerek, ergin böceklerin çarşafın üzerine düşmesi
sağlanmalı ve düşen böcekler toplanarak öldürülmelidir.
11.2.1--Ayrıca, ağaçların
altına, mavi renkli kaplar veya leğenler yerleştirilir ve bu kaplar yarısına
kadar su ile doldurulur. Ergin böcekler, mavi renge yönelerek, kapların içindeki
suya düşer. Düşen böcekler, her gün toplanarak yok edilir.
11.3--Şeftali güvesi (Anarsia
lineatella Zell.(Lep.:Gelechiidae)'na karşı bulaşık sürgünler haftada bir 8-10
cm uzunluğunda kesilip larva ile birlikte yok edilmelidir.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
12--Turunçgil Üretiminde
Biyolojik Mücadele:
1-- Turunçgil unlubitinin
biyolojik mücadelesi için kullanılan parazitoid Leptomastix dactylopii How. ile
predatör yani avcı böcek Cryptoleamus montrozieri Muls.’dir.
1.1--Söz konusu faydalı
böcekler kısı geçiremedigi için her yıl bahar aylarında salımları
yapılmaktadır.
2--turunçgil alanlarında
zararlı Torbalı kosnilin avcısı bir gelin böceginin, Rodolia cardinalis
(Muls)’in anavatanı Avusturalya’dan getirilerek Kaliforniya-ADB’de turunçgil
alanlarına yerlestirilmesi ile biyolojik mücadele yapılmıstır.
2.1--Daha sonra ülkemize de
Kaliforniya’dan getirilen bu faydalı böcek Turunçgil alanlarımıza yerleşmiş ve
ilaçlı mücadeleye gerek kalmadan Torbalı
kosnili baskı altına
alabilmektedir.
3--Turunçgil alanlarında
zararlı olan Turunçgil beyazsinegi,
Dialeurodes citri (Ashm.)
(Homoptera: Aleyrodidae)’nin biyolojik
mücadelesi için avcı böcek Serangium parcesetosum Sicard (Coleoptera:
Coccinellidae)’nın Gürcistan ve Dogu Karadeniz Bölgesinden getirilip Akdeniz ve
Ege Bölgesine salınarak adaptasyonu saglanmıs ve zararlı kontrol altına alınmıştır
4-- Turunçgillerde zararlı Bakla zınnı (Epicometis hirta
(Poda) (Col.:Scarabaeidae)) erginlerinin daha hareketsiz olduğu sabahın erken
saatlerinde ağaçlar altına çarşaf serilerek ağaçlar silkelenir ve düşen
erginler toplanır
5--Turunçgil unlubiti’ne
karşı 1965 yılında ABD’den Antalya Biyolojik Mücadele İstasyonu’nca getirtilen
avcı böcek C. montrouzieri ve parazitoit Leptomastix dactylopii halen Adana
Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü ve Antalya Narenciye ve Seracılık Araştırma
Enstitüsü’ndeki insektaryumlarda kitle halinde üretilmekte ve turunçgil
üreticilerine dağıtılmaktadır.
6—Turunçgil Bahçelerinde Biyolojik
mücadelesi mümkün olan türlere örnek olarak Frenk İnciri (Opuntia sp.)
verilebilir. Bu bitkinin mücadelesinde
kelebekgillerden Güve’nin
(Cactoblastis cactorum Berg.) başarılı
olduğu yapılan araştırmalar ile
belirlenmiştir
-----------------------------------------------------------------------------------------------
13—Üzüm-Asma güneye bakan yamaçlarda iyi yetişir, kumsal ve
kıraç toprağı sever, % 60 tan fazla kum içeren topraklarda savaşı çok güç olan Filoksera
[Viteus vitifolii (Fitch.)(Hom.:Phylloxeridae)] yaşayamaz.
13.1—Asmalarda Asma ağustos
böceği savaşında tesadüfen seçilen 100 adet yumurta bırakılmış dalın %50 sinde
yumurtalar pembe renk aldığında dal kesme işlemine geçilir.
13.1.1--Yara yerlerinin altından
kesilen dallar güneş altında bırakılarak 24 saat içinde dalların suyunun
çekilmesi ve yumurtaların ölmesi sağlanır.
13.1.2--Bu işlem genellikle
ağustos’ta başlar ve 12-13 gün içinde biter.
13.1.3--Ayrıca sabah uyuşuk
halde bulunan erginler elle toplanıp imha edilir.
13.1.4--Bu da haziranın son
haftası başlayıp temmuz sonu biter.
13.1.5--Asma ağustos böceği
nimfleri gelişmesini 5 yılda tamamladığı için zararlı ile bulaşık bir bölgede
yapılacak savaş en az 5 yıl üst üste sürmelidir.
13.2—Yapılan bir araştırmada
, Bağcılıkta ,bakır preparasyonları (bakır hidroksit, bakır oksiklorid ve bakır
okzalat) ve alternatif maddeler olan Ulmasud, Myco-Sin, çiçeklenmeden önce 80-150
g/ha, çiçeklenme sonrası 200-400 g/ha kullanıldığında mildiyöye karşı etkili
olmaktadır
13.3—Bağcılıkta Külleme
Hastalığı:
13.3.1—Manisa Merkezde
yapılan bir araştırma çalışmasında , Organik çekirdeksiz üzüm bağlarında 3 yıl
süreyle devam eden deneme sonucunda, külleme hastalığının bölgemiz bağlarının
en önemli sorunu olduğu bir kez daha anlaşılmış, gözlemler ölükol hastalığının
da ileride daha büyük bir sorun yaratacağına işaret etmiştir.
13.3.1.1—Ölükol hastalığında
, Muhtemelen etkili olabilecek bakırlı preparatların da düşük mildiyö çıkışı
nedeniyle kullanılmalarına gerek kalmaması da hastalık sorununu
şiddetlendirmektedir.
13.3.1.2--Bu hastalığa karşı
bakırlı ve kükürtlü ilaçların in vivo koşullarda denenmesi yararlı olacaktır.
Bir araştırmada WP kükürdün in vitro koşullarda etmenin çimlenme ve gelişmesini
etkili bir şekilde engellediği saptanmış ve buna dayanılarak kükürdün Ölükol
mücadelesinde kullanılmasının mümkün olduğu ileri sürülmüştür
13.3.2--Külleme hastalığı
denemenin ilk 2 yılında önemli bir seviyeye ulaşmazken, 3. yılda, muhtemelen
hava koşullarının da uygun olması nedeniyle daha yıkıcı olmuş, kükürde dayalı
ilaçlama yetersiz kalmıştır.
13.3.3--Bu hastalık üzerinde
Orta Anadolu Bölgesinde olduğu gibi, Ege Bölgesinde de bir erken uyarı
sisteminin araştırılmasına gereksinim vardır
13.3.4--Denemede uygulanan
gübreleme programlarından çok, bağın anaç durumu külleme hastalığının çıkışında
etkili olmuş, hastalık anaçlı bağlarda daha düşük şiddette görülmesine karşın,
bu bağlarda daha büyük bir verim kaybına yol açmıştır.
13.3.4--Burada vurgulanması
gereken bir diğer husus da organik üretimde uygulanan gübreleme programlarının,
hastalık olmasa dahi omcalara yeterli bir besin maddesi arzı sağlayamamış
olmalarıdır
13.3.5--Gübreleme
uygulamaları anaçlı omcalarda hastalık açısından
önemli bir fark yaratmazken,
anaçsız omcaların salkımlarında kontrole
göre daha yüksek hastalık
şiddetine yol açmışlardır
13.3.6--Toprağa azot
kazandırmak amacıyla yapılan gübreleme külleme hastalığını teşvik etmektedir.
13.3.6.1—Ayrıca bağda hava sirkulasyonunu ve güneş ışığının
girişini engelleyen, nemin asma içinde tutulmasını sağlayan aşırı
yapraklanmanın etmenin gelişmesini ve sporulasyonunu hızlandırdığı da
bilinmektedir
13.3.7--Organik tarımda bu
hastalığın kimyasal savaşımında izinli tek etkili madde kükürttür. Yurtdışında
kullanılan kil minerali bazlı 41 preparatlar henüz ülkemizde
kullanılmamaktadır.
13.3.8--Su camı (Na- veya
Ksilikat), yemek sodası (sodyum bikarbonat), fosfor tuzları ve bazı mineral
yağlar gibi organik kökenli maddeler ülkemizde denenmiş ve etkililikleri ortaya
konmuş ancak kullanımları henüz yaygınlaşmamıştır.
13.3.8.1--Bu denemenin de
ortaya koyduğu gibi, “külleme” yıllarında yalnızca kükürde dayalı bir ilaçlı
mücadele ile yeterli bir kontrol sağlanamayabilmektedir.
------------------------------------------------------------------------------------------------
14—ZeytinÜretiminde
Biyolojik Mücadele:
1-- Zeytin bahçelerinin ağır, su tutan topraklarda,
havasız ve nemli yerlerde tesis edilmemesi gerekmektedir.
2--Zeytin halkalı leke
hastalığı (Spilocaea oleagina (Cast) Hughes ve Zeytin yara koşnili bu tip
toprakları sever.
3--Zeytin sineği pupalarının
imhası için kış aylarında toprağın derince sürülmesi, zarar periyodu boyunca
3-4 günde bir yere düşen kurtlu zeytinlerin
toplanması önemlidir.
4--Sarı renge boyanmış sert
plastik dikdörtgenler kurumayan bir yapışkanla kaplanıp üzerine spesifik
feromon (1,7 dioxaspiro (5,5) undecane) emdirilmiş kapsül yerleştirilerek
yaratılan kombinasyon Zeytin sineği ile savaşda kullanılmaktadır.
5--Feromon-Besi-Visuel
Tuzak Kombinasyonu :
5.1--Hem türe özgü 50 mg
feromon emdirilmiş kapsül, hem 25 mg amonyum bikarbonat içeren polythene
şişelerin monte edildiği sarı renkli Mc Phail tuzakları Zeytin sineği için
Yunanistan ve Sardunya’da kullanılmaktadır.
5.2--Bu kombinasyonda sarı
yapışkan tuzaklar 15 dakika süre ile % 0,1 deltamethrin solüsyonuna
daldırılarak da Yunanistan’ da kullanılmaktadır. Bugüne kadar dünyada ve
Türkiye’de alınan sonuçlar değerlendirildiğinde bu yöntem alışılmış savaş
sistemlerine göre bazı avantaj ve dezavantajlara sahiptir.
5.3--Bunlar, uygulandığı
zararlıya, bitki türüne, iklim koşullarına bağlıdır. Örneğin Zeytin sineği ve
Kiraz sineği gibi meyve sinekleri savaşı için kullanıldığında alınan sonuçlar
ilaçlamadan elde edilene yakın olmaktadır.
5.4--Bu başarının nedeni
kullanılan kombine tuzakların her iki eşeye de hitap edebilmesi, bu sayede
çiftleşme şansının daha da düşmesidir.
6--Marmara Bölgesi zeytin
alanlarında tarafından Zeytin sineği karşı kitlesel tuzaklamada Feromon+Besi
(diamonyum fosfat)+ deltamethrin emdirilmiş kontrplak kombinasyonu ile
hazırlanan tuzak lar % 80 etkili bulunmuştur. Prays oleae Bern. ile savaşda
Delta tipi eşeysel çekici tuzaklar 1 tuzak/5 ağaç parametresi ile çiçek dölünde
% 57, meyve dölünde % 69 oranında etkilidir.
7--Zeytin sineğine karşı
denenen kombinasyonlar içinde seks feromonu içeren IPMT tuzakları ile % 2'lik
Amonyum fosfat içeren Mc Phail tuzaklarıyla eşlendirilmiş dikey sarı yapışkan
tuzaklar en etkili olarak bulunanlardır.
7.1--Bu çalışmalar sonucunda
hem feromon kapsülü hem amonyak içeren polimer matriks kapsüllerinin bulunduğu
20x30x0,4 cm boyutlarındaki kontrplak levhalar 1 tuzak/1 ağaç parametresi ile %
82 etkili bulunmuştur.
7.2--Tuzak gövdeleri
uygulamadan önce 15 dakika süreyle % 0,5 lik deltamethrine solüsyonuna
bandırılır. Üzerine bir feromon ve bir amonyak kapsülü yerleştirilir.
7.3--Tuzaklar yerden 1,5-2 m
yükseğe ve ağaçların güney-doğu yönüne gölgeye fakat açık bir kısma asılır.
Uygulama zeytin tanelerinin vurma olgunluğuna gelmesinden hemen sonra yapılır.
7.4--Küçük ağaçlara sahip
bahçede 2 tuzak, büyük ve homojen olmayan zeytin alanları için 1 tuzak /ağaç
olmalıdır. Tam izole olmayan yerlerde sınırdaki ağaçlara iki misli uygulama
yapılmalıdır.
7.5--Uygulama sezon ortasında
yaklaşık eylül ayının ilk yarısında tekrarlanmalı, ilk asılan tuzaklar ağaç üzerinde
bırakılarak yenileri asılmalıdır.
Ana gövde olarak sarı yapış
kan dikey tuzak da kullanılabilir. Tuzaklarla ergin populasyon yoğunluğu da
izlenmelidir.
7.6--Bunun için hektara bir
adet feromon kapsülü içeren sarı dikey yapışkan tuzak ve %2'lik amonyum fosfat
içeren Mc Phail tuzağı asılmalıdır. Feromon kapsülleri 6 haftada bir, Mc Phail
tuzağı eriyiği her hafta yenilenmeli, bu tuzaklar kıyaslama amacıyla aynı
ekosistemde başka bir zeytin bahçesine de asılmalıdır.
7.7--Hasat sonunda hem
tuzaklarda yakalanan ergin sayıları ve meyve bulaşma oranına göre yapılır.
Yağlık çeşitlerde %8, sofra lık çeşitlerde %2 olan ekonomuk zarar eşiği ile
kıyaslanarak yöntemin etkinliği saptanır.
7.8--Uygulama en az 300-500
ağaçlık izole veya yarı izole alanlarda yapılmalıdır. 1000 ağaçtan daha büyük
olması tercih sebebidir. Düşük veya orta yoğunlukta populasyonlar idealdir.
5.1--Zeytin Sineğine Karşı Besi Tuzağı İle Çözüm:
1—Zeytin üreticilerinin büyük
sorunu olan zeytin sineğine karşı İzmir Büyük Şehir Belediyesi Tarımsal
Hizmetler Daire Başkanlığının yürüttüğü besi tuzağı ile mücadele projesinde
büyük başarı sağlandı.
2—Pilot Bölge seçilen
Karaburun bölgesindeki köylerde 50.000 adet zeytin ağacına pet şişe
içerisindeki besi tuzağı ile yakalanan sinekler meyveye zarar vermeden etkisiz
hale getirildi.
3—Yapılan açıklamada bu
teknik ile zeytin sineği zararının en aza indirilebileceği bildirildi.
Kaynak:Dünya Gazetesi
------------------------------------------------------------------------------------------------
2—Meyve Ağaçları-Genel
Bilgi:
1--Yabancı otların
taşınmasında önemli bir yeri olan çiftlik gübrelerinin kullanılması halinde
iyice yanmış olmaları gerekir.
1.1--Organik turunçgil bahçelerinde, ekonomik zarar eşiğini
aşan zararlılara (Turunçgil Unlubiti, Turunçgil Kırmızı Örümceği, Yıldız
Koşnili) karşı doğal düşman salımı, kükürt ve yazlık beyaz yağ uygulaması
yapılarak mücadele edilmiştir.
1.2--Bu
hastalıkla mücadele için enfekteli ağaçların gövdesinde kabuk temizliği
yapılmış temizlenen yara yerlerine %2 oranında Bordo Bulamacı uygulanmıştır.
1.3--Yabancı otlarla organik yetiştiricilikte mücadele amacıyla örtücü
bitki uygulaması yapılmıştır.
1.3.1--Dört
örtücü bitki türü; arpa, İngiliz Çimi, Adi Fiğ, Acem Üçgülü denemeye
alınmıştır.
1.3.2--Toprağı
kaplama alanı yönünden en yüksek değerler, ile yabancı ot kaplama alanı ve
birim alandaki yabancı ot tür ve sayısı yönünden en düşük değerler arpa ve
fiğden alınırken,
1.3.3--yaş
ve kuru ağırlık yönünden en yüksek değer yine fiğ parselinden elde edilmiştir.
1.3.4--Bahçelerde
Turunçgil Nematodu (Tylenchulus semipenetrans Cobb.) da belirlenmiş ancak
populasyonları zarar eşiğinin altında bulunmuştur.
1.3.5--Parsellerde
kullanılan çiftlik gübresi ve yeşil gübre toprak ve yaprak analizleri
sonuçlarına göre uygulanmıştır
2--Fidanlıklarda ve meyve bahçelerinde mücadelesi çok zor
olan toprakaltı zararlıları yumurtalarını bırakmak için hububatlı ve otlu
yerleri tercih ettiklerinden ot temizliğine önem verilmeli, hububat ara tarımı
yapmamalı, ama özellikle sonbaharda derin sürüm yaparak larvaları kuşların etkisine bırakmayı ihmal etmemelidir
3--Meyve bahçelerinde yabancı
otlarla mücadelede en önemli yöntem toprak
işlemesidir. Çok yıllık
yabancı otların sorun olduğu durumlarda toprak işleme sayısının arttırılması,
bu yabancı otların zayıf gelişmesine neden olacağından faydalıdır.
3.1--Birçok meyve
hastalıkları, meyve sineği ve meyve kurdu ile mücadelede yere düşen kurtlu veya
hastalıklı meyveleri toplamak ve yok etmek ile etkili bir
savaş yapılmış olur İyi
budanmış, her tarafı güneş gören ağaçlar daha sağlam olur
4--Zeytin sineği pupalarının
imhası için kış aylarında toprağın derince sürülmesi, zarar periyodu boyunca
3-4 günde bir yere düşen kurtlu zeytinlerin toplanması önemlidir.
5--Meyve bahçelerinde yabancı
otlarla mücadelede en önemli yöntem toprak işlemesidir. Çok yıllık yabancı
otların sorun olduğu durumlarda toprak işleme sayısının arttırılması, bu
yabancı otların zayıf gelişmesine neden olacağından faydalıdır.
6--Meyve ağaçlarında Altın
kelebek (Euproctis chrysorrhoea L.) savaşında de kışın ağaçlar üzerinde bulunan
kışlık yuvaların makasla kesilerek toplanması ve bahçeden uzaklaştırılması
gerekir.
7--Meyve ağaçlarında Dut
Kabuklubiti, Pseudoulacaspis pentagona
(Trag.-Tozz.) (Homoptera:
Diaspididae)’ne karsı Prospaltella berlesei How. (Hymenoptera:Chalcididae),
5--Birçok meyve hastalıkları,
meyve sineği ve meyve kurdu ile mücadelede yere düşen kurtlu veya hastalıklı
meyveleri toplamak ve yok etmek ile etkili bir
savaş yapılmış olur İyi
budanmış, her tarafı güneş gören ağaçlar daha sağlam olur.
6-- San Jose kabuklubiti (Quadraspidiotus perniciosus
(Comst.)) savaşında budama ve budamadan kalan artıkların yakılması önerilir.
7--Zararlılar için barınak
oluşturabilecek kuru dalların budanması ve kavlamış kabukların soyulup yakılması
örneğin Scolytidae türlerinin zararını önler.
7.1--Benzer şekilde kışın
bağlarda budama yapılırken kabuklar soyulup yakılırsa Unlubit yoğunluğu önemli
ölçüde azalır.
8--Hastalıklı bitki köklerinin
hiç kök parçası kalmayacak şekilde topraktan tümüyle çıkarılarak yok edilmesi
gerekir
9-- Roselinia kök çürüklüğü hastalığının sorun olduğu
bahçelerde ilkbaharda ağaçların kök boğazları kalın köklere kadar açılarak,
hava almaları sağlanmalıdır.
9.1--Bu hastalığın sağlam
ağaçlara bulaşmasını önlemek amacıyla bahçede bulaşık ve sağlam kısımlar
arasına 1 m derinliğinde hendek açılmalı, çıkan toprak bulaşık tarafa
atılmalıdır.
10--Akdeniz meyvesineği,Elma içkurdu gibi zararlılardan
zarar görmüş meyveler yere dökülürler.
10.1--Bu meyveler bahçelerde toplanıp
derin çukurlara gömülmek suretiyle zararlı populasyonları önemli ölçüde
azaltılmış olur.
11-Meyve ağaçlarında zarar yapan Amerikan beyaz kelebeği
(Hyphantria cunea Drury (Lep.:Arctiidae) ile savaş için kısa gövdeli ağaçlara
bırakılan yumurta paketleri toplanıp imha edilmeli, haziran ve ağustosta H.
Cunea ile bulaşık ağaçlar üzerinde ağ içinde bulunan larva kümeleri kesilip
yakılmalıdır
12--Meyve ağacı dipkurtları (Capnodis spp.
(Col.:Buprestidae)) ile savaşında da sabahın erken saatlerinde dibine dökülmüş
ve sap dibi yenik yapraklı fidanlar hızla sarsılarak yere dökülen erginler
toplanıp yok edilmeli, ağacın etrafındaki yüksek boylu otlu bitkiler yok
edilmeli, kabuklubit sorunu yoksa gövdelere kireç sürülerek yumurta bırakması
engellenmelidir.
13--Meyve ağacı yazıcı
böcekleri (Scolytus spp. (Col.:Scolytidae)) ile savaşda budama artıkları bahçeden
uzaklaştırılıp yakılmalıdır. Mart, haziran ve eylül aylarında olmak üzere yılda
üç kez ağaçlara kurumuş dallar tuzak olarak asılmalı, bu tuzaklarda talaş
görülür görülmez hepsi toplanıp yakılmalıdır. Özellikle fidanlıklarda yerde
kuru dal bırakılmamalıdır
13.1--Yazıcıböcekler
Scolytidae türlerine karşı ekim sonlarında
ağaçlara demet halinde kuru
dallar asılır. Bu böcekler kuru veya zayıflamış ağaçları tercih ettiklerinden
kışlamak üzere asılan bu kuru dallara toplanırlar. Bu dalların kabuk altlarında
açtıkları galerilerde kışı geçirirler. Kış sonlarında demet halinde ağaçlara
asılmış kuru dallar toplanıp yakılarak yazıcıböceklere karşı etkili bir şekilde
savaşılmış olur.
14--Bacillus thuringiensis
preparatları: Meyvecilikte özellikle bağlarda Lepidoptera larvalarına karşı
selektif etki göstermektedir. Patates böceğine karşı da kullanılmaktadır.
15--Metaldehit:Sümüklüböceklerin
savaşında tuzaklarda repellent olarak kullanılmaktadır.
16--Diamonyumfosfat:
Cezbedici olarak sadece böcek tuzaklarında kullanılmaktadır.
17--Kireç-Kükürt
bulamacı:İnsektisit, akarisit ve fungisit etkisi bulunmaktadır. Meyve ağaçlarında kabuklu bitleri baskı altına aldığı
saptanmıştır.
18--Kolza ve Neem
bitkilerinden elde edilen yağlı preparatlar kısmen kükürdün de eklenmesiyle
kırmızı örümceklerin yumurtalarına karşı başarıyla kullanılmaktadır .
18.1--Bunun yanısıra susam,
keten, pamuk, haşhaş ve zeytinden elde edilen bitkisel yağlar su ve arap sabunu
ile karıştırılıp çıplak vücutlu böceklere karşı kullanılmıştır .
18.2--Bir başka çalışmada
kimyon, anason ve okaliptüs yağının Aphis gossypii’e sarımsak yağının
Trigoderma granarium’a etkili olduğu bulunmuştur.
19--Arap Sabunu: Meyve ağaç
ve sebzelerde yaprak bitlerine karşı kullanılan bu sıvı sabunun başarısı
populasyon yoğunluğuna göre değişmektedir. Etki süresi çok kısadır
20--Kaya unu:Zararlı
böceklerin solunum sistemini kapayıcı toz olarak kullanılmaktadır
21.1--Yunanistan’da Zeytin sineği'ne karşı bu tablalar
düşük dozda hazırlan mış insektisit solüsyonlarına daldırılarak da
kullanılmaktadır. Ülkemizde örtü altı sebze yetiştiriciliğinde beyazsinek,
yaprak galerisineği ve tripse karşı sarı yapışkan tuzaklar kullanılmaktadır.
21.2--Yakalama etkinliğini yitirmemesi için birkaç
haftada bir kirlendikçe yenisi ile değiştirilmelidir.
22--Yüzük kelebeği
(Malacosoma neustria L. (Lep.:Lasiocampidae) elma, armut, ayva, kayısı, erik,
badem, şeftali, kiraz, ahlat gibi meyve ağaçları, bazı süs ve orman ağaçlarında
larvalarının yaprakları damarları kalacak şekilde yemesiyle zararlı olan
polifag bir zararlıdır.
22.1--Orta Anadolu’da bu
zararlının yumurta parazitoidleri saptanmış, bunlar arasında Telenomus
laeviusculus Ratz. (Hym.:Scelionidae) ve Oonecyrtus spp. (Hym.:Encyrtidae)’nin
bu zararlıyı baskı altında tutan ve önemli doğal düşmanları olduğunu
saptamıştır.
22.2--Yoğun ve gelişigüzel
ilaçlamaların yapılmadığı bahçelerde doğal denge korunacağı ve hiç kimyasal
savaşa gerek kalmayacağı ortaya konmuştur.
22.3--Yapılan
bir çalışmada Bitki gelişimini arttıran Bir mikroorganizma olan Trichoderma
harzianum (ITCC-457) ile Rhizobium bakterisinin beraber uygulanmasıyla yer
fıstığının gelişiminin arttığı, bu uygulamanın Sclerotium rolfsii’nin neden
olduğu kök çürüklüğünü azalttığı saptanmıştır
----------------------------------------------------------------------------------------------
22.4—Meyve Yetiştirmede Psyllıdae
(Hemıptera) Familyası ile Mücadele:
1—Yapılan bir çalışmada armut
psyllidi Cacopsylla pyri (L.)’nin yumurtlama kontrolünde beyaz aşındırıcı olmayan,
ince taneli yapıda olan kaolin esaslı bir ürünün etkinliğini araştırmışlardır.
Çalışmalarının sonuçlarında mineral yağ ve muamele edilmemiş kontroller ile karşılaştırıldığında
kaolinin uygulamasının çok iyi bir etkinlik gösterdiğini bildirmişlerdir.
1.1--Kaolin uygulaması
yapılmış bitkiler üzerinde hiçbir yumurta bulunmadığını, herhangi bir
fitotoksik etki gözlemlenmediğini ve çiçekler arasında hiçbir zararlı nimfinin
bulunmadığını bildirmişlerdir
2—Yapılan bir çalışmada armut
psyllidi Cacopsylla pyri (L.)’ye karşı bazı yağlı bileşiklerin (balık ciğeri
yağı, pamuk tohumu yağı, yaz yağı ve neem yağı) etkisini araştırmıştır.
2.1--Çalışma sonucunda
uygulamış olduğu yağlı bileşiklerin armut psyllidinin yumurta bırakmasında
gecikme ve bırakılan yumurta sayısında azalmanın meydana geldiğini
bildirmiştir. Ayrıca yaz yağının ve balık yağının, armut psyllidi dişilerine
karşı en umut verici yumurtlama önleyici olduğunu ortaya
Koymuştur
3—Yapılan bir çalışmada
patates psyllidi, Bactericera cockerelli’nin seralardaki mücadelesine yönelik
olarak çeşitli tuzakları farklı şekilde kullanmışlardır.
3.1--Çalışmalarında on sekiz
farklı renk, gölgelendirme, güneş ışığına yönlendirme ve tuzak yerleştirme
yüksekliğini değerlendirmişlerdir. Renk tuzağı denemelerinde, neon-yeşil,
neon-turuncu ve standart sarıların psyllidleri en fazla çektiğini ve domates
bitkilerinin üst kısmına (150 cm) asılan tuzaklar, yerleştirilmiş tuzaklardan
(30 cm) çok daha fazla psyllidi yakaladığını belirtmişlerdir.
3.2--Kısmen gölgelenmiş olan
tuzakların güneşe tamamen maruz kalan tuzaklardan daha fazla psyllid
yakaladığını ve kuzeye yönelik tuzakların diğer yönlerdeki tuzaklardan daha
fazla psyllid yakaladığını belirtmişlerdir
4--zeytin psyllidi,
Euphyllura olivina, istilasını kontrol altına almak için, zeytin
değirmeni atık suyundan
hidroksitirisol bakımından zengin bir preparatın etkinliği çalışmasını
yapmışlardır.
4.1--Hidroksitirisol
bakımından zengin bu preparat, E.olivina'ya karşı 2 g / l hidroksitrosol
konsantrasyonunda güçlü insektisit aktivitesi gösterdiği sonucuna
varmışlardır.
4.2--Bu preparatın
uygulanması, nimf ve yetişkinlerin sırasıyla% 41,1 ve % 72,1 kontrolüyle sonuçlandığını
ve zeytin psyllidinin kontrolü için doğal ve
etkili bir ekstrakt olarak
kullanılabileceğini belirtmişlerdir
5—Yapılan bir çalışmada armut
psyllidi Cacopsylla pyri (L.)’nin doğal düşmanı olan Anthocoris nemoralis
salınımı ile biyolojik mücadele çalışmasında A. nemoralis predatörünün zararlı
popülasyonunu önemli derecede baskıladığını belirtmiştir. Ayrıca bir A.
nemoralis’in ergin ömrü boyunca yaklaşık olarak 300 armut psyllidi nimfini
tükettiğini ortaya koymuştur
6—Yapılan bir çalışmada güney
İspanya'daki armut bahçelerinde Cacopsylla pyri’nin potansiyel doğal
düşmanlarının yoğunluğunu ve populasyon dinamiklerini incelemiştir
6.1--Çalışmalarda
karıncaların, örümceklerin ve Pilophorus gallicus Remane’nin, C. pyri ile
etkileşime giren en potansiyel doğal düşmanlar olduğunu saptamışlardır. Bu
avcıların C. pyri nimf ve erginlerini baskılayıp sayılarını düşük seviyelerde
tutabileceğini ortaya konulmuştur.
7—Yapılan bir çalışmada
antepfıstığı zararlısı olan Agonoscena pistaciae’ ya karşı sarı renkli yapışkan
tuzakları kullanmışlardır ve sarı renkli tuzakların farklı tonlarının farklı
oranda çekim etkinliğine sahip olduğunu bildirmişlerdir. Bu sarı renkli
yapışkan tuzakların zararlının mücadelesi amacıyla kullanılabileceğini
belirtmişlerdir
8—Yapılan bir çalışmada
Zeytin pamuklu biti üzerinde baskın türleri P. pharoides, C. bipustulatus; C.
carnea ve A. nemoralis olarak belirlemişlerdir. Zeytin pamuklu bitinin
biyolojik mücadelesinde bu türlerin kullanılabileceğini bildirmiştir.
9—Yapılan bir çalışmada bazı
bitki uçucu yağlarının (biberiye, nane, anason, rezene, bergamot ve turunç)
armut psyllidi Cacopsylla pyri (L.)’nin kışlık-formuna karşı yumurta bırakmayı
engelleyici ve ovisidal etkilerini incelemiştir.
9.1--Kullanılan uçucu
yağların etkili sonuçlar verdiğini ve armut psyllidinin erken dönem
mücadelesinde kimyasallara alternatif olarak kullanılabileceğini ortaya
koymuştur.
---------------------------------------------------------------------------------------------
22.5— Turunçgil
Zararlıları-Yapılan bir çalışmada
Turunçgil Zararlıları(Turunçgil unlubiti, Turunçgil beyazsineği, Yıldız
koşnili, Kabuklubitler, vb) karşı
1--yararlı böcek veya yararlı
böcek+yazlık beyaz yağ kombinasyonu,
2--Harnup ve Portakal
güvelerine Bacillus thuringiensis biopreparatı ve
3--Akdeniz meyvesineğine
karşı da uygun zamanda (Eylül başında) ve yeterli sayıda Mc Phail tuzağı (2
adet/10 ağaç) veya Clansel şişesi (3 adet/10 ağaç) gibi kitlesel imha
tuzaklarıyla başarılı bir mücadele yapılabileceği belirlenmiştir.
4--Görsel sarı yapışkan
tuzaklar yararlı böcekleri de yakalaması nedeniyle olumsuz bulunmuştur.
5--Organik tarımda
kullanılabilen inorganik bileşiklerden biri olan bakırlı fungusitlerin
kullanımı, Avrupa Birliği tarafından dört yıllık periyotlar halinde
azaltıldığından, hektara kullanılacak aktif bakır miktarlarına dikkat
edilmelidir.
5.1--Phytophthora
citrophthora Leonian zararının görüldüğü gövde yaralarında yapılacak yara
temizliği ile Bordo patı + Potasyum permanganat uygulamalarıyla oldukça
başarılı sonuçlar elde edilmiştir.
22.6-- Organik Kiraz
Yetiştiriciliğinde Monilya Hastalığı
(Monilinia laxa Aderh et Ruhl.)’nın Mücadelesinde tek başına yapılan kültürel
önlem uygulamasının %33-51 oranında hastalığı kontrol ettiği ve bu etkinliğin
mücadelede düşük olduğu görülmüştür.
22.6.1--En etkili sonucun ise
%76-91 oranında kültürel önlem + biyo-fungusit uygulamasından elde edildiği
görülmüştür.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
23—Organik Meyve
yeştiriciliğinde besin uygulamaları:
23.1--Organik meyve
yetiştiriciliğinde çiftlik gübresinin önemli bir besin kaynağı olduğu bilinmektedir.
23.1.1--Bu organik gübreye
ilaveten yeşil gübre ve deniz yosunu uygulamalarının bitkinin morfolojik
gelişimini olumlu etkilediği belirlenmiştir.
23.2--meyve bahçelerinde
yeşil gübreleme bitkisi olarak yetiştirilen baklagil-yonca-üçgül-fiği vs
bitkisinin meyve ağacının azot gereksiniminin karşılanmasında önemli derecede
yardımcı olduğunu, yeşil gübrenin azotun nitrat şeklindeki formunun topraktan
yıkanıp yitmesini büyük ölçüde önlediğini bildirmiştir.
23.3--deniz yosunu
uygulamalarının meyve ağaçlarında yan dallanmayı arttırdığını, deniz yosunu
uygulamalarının (tam çiçek döneminde) bitkinin vegatatif gelişimini
arttırdığını belirtilmiştir
4—Yapılan bir bilimsel
çalışmaya göre , Malatya
koşullarında verim, kalite ve net karlılık kriterleri göz önüne alınarak,
organik kayısı yetiştiriciliği için A kombinasyonunun (Toprağa Ticari Organik Gübre Uygulaması +
Toprağa Çiftlik Gübresi Uygulama + Yeşil Gübre Uygulaması), tavsiye edilebilir ve uygulanabilir en uygun
organik kombinasyon olduğu saptanmıştır.
Kaynak:
1--GOÜ. Ziraat Fakültesi
Dergisi, 2008, 25(2), 19-27-Sevcan (Coskuntuncel) Öztemiz-Zirai Mücadele
Arastırma Enstitüsü, Adana
2-- SAMSUN VALİLİĞİ-Gıda
Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü
Organik Tarım ve Bitki Koruma
Açısından Organik Tarımda Kullanılacak Yöntemler-Burhan HEKİMOĞLU-Mustafa
ALTINDEĞER-Ziraat Mühendisi-Ziraat Mühendisi-Samsun
3--Doğu Akdeniz Bölgesi’nde
Organik Turunçgil Üretiminde Hastalık, Zararlı ve Yabancı Otların Mücadelesinin
Yönetimi-Elekçioğlu, Naime Z.; Kara, Huriye; Pala, Hülya; Temel, Nazife;
Özarslandan, Adem; Aras, Yusuf; Arslan, Rasim and Balki, Kemal -Doğu Akdeniz
Bölgesi’nde Organik Turunçgil Üretiminde Hastalık, Zararlı ve Yabancı Otların
Mücadelesinin Yönetimi
3—SDÜ-Ziraat
Fak.Dergisi-Organik ve Konvansiyonel Olarak Yetiştirilen M9 Anaçlı Bazı Elma
Çeşitlerinde Farklı Besin Uygulamalarının Bitkinin Morfolojik Gelişimi Üzerine
Etkileri Adem ATASAY* Mesut İŞÇİ Kadir UÇGUN Gökhan ÖZTÜRK Suat KAYMAK Hüseyin
AKGÜL Eğirdir Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü
4--Ege Üniv. Ziraat Fak.
Derg., 2006, 43(1):33-44-Organik Yetiştiricilik Yapılan Yuvarlak Çekirdeksiz
Üzüm Bağlarında Farklı Gübreleme Uygulamalarının Külleme Hastalığı Gelişimi ve
Verime Etkileri Nedim ÇETİNKAYA1 Ersin ONOĞUR
5--Malatya Yöresinde Organik
Kayısı Yetiştiriciliği-ŞAHİN , Sezai; ATAY, Salih; GÖKALP, Kadir; ÇOLAK, Sinan;
DEMİRTAŞ, M.Naim; ÖZTÜRK, Bülent; YILMAZ, Kadir Uğurtan; FİDAN, Şevket and
ÇELİK, Belgin (2011) T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar
Genel Müdürlüğü, Ankara/Turkey
6--
http://www.derim.com.tr/-C:22--Organik
Washington Navel Portakalı Ve Star Ruby Altıntopu Yetiştiriciliğinde Bitki
Koruma Uygulamaları-Sema Güneş , Nejla Çelik , Mehmet Kaplan , Mehmet Tuncay
7--dergipark.org.tr-Organik
Kiraz Yetiştiriciliğinde Monilya Hastalığı (Monilinia laxa Aderh et Ruhl.)’nın
Mücadelesi Üzerine Araştırmalar
Burcu Özbek Çatal , Mukaddes
KAYIM