1--Türkiyede Enerji Üretiminde Verimlilik:

1--Türkiye Sera Gazı Emisyonu

Enerji…………………………….258 MilyonTon

Sanayi Prosesleri…………………27 MilyonTon

Arazi Kullanımı ve Ormancılık…..76 MilyonTon

Atık……………………………….30 MilyonTon

Tarım……………………………..16 MilyonTon

Toplam……………………………407 MilyonTon

1.1-- Küresel krizden en fazla yenilenebilir enerji kaynakları ile alakalı artışlar etkilenmiştir. 2008’in sonu ve 2009’un tamamıyla alakalı %38’lik bir küçülme olmuştur.

2-- Türkiye Birincil Enerji Kaynakları

Petrol……………. %31

Diğer ……………..%8  

Hidrolik………….. %9

Doğalgaz………… %32 (%97’si İthal)

Kömür …………….%20(%20’si İthal)

2.1-- Türkiye Elektrik Üretimi

Doğalgaz…………….%48,64-%46 Kamu/ %54 Özel

Yerli Kömür……….. %21.51

İthal Kömür …………%6,60

Hidrolik…………… %18.49

RES ve Diğer……… % 1,36

Sıvı Yakıt………….. %3.40

3-- Türkiyenin birincil enerji artış hızı ortalama %5’civarındadır. Türkiye’ni GSMH artış hızı da %5’dir.

3.1--Kalkınmakta olan ülkelerde GSMH artış hızı ile enerji tüketim hızı aynıdır.

4--Kalkınmış ülkeler gibi bizim de GSMH artış hızımızın enerji artış hızından daha fazla olması beklenir.

4.1--Bunu sağlayacak olan ciddi bir yapısal değişikliklerdir ve verimliliktir.

5--1950 yılından sonra Türkiye’de %5 oranında enerji tüketimi artarken yerli kaynaklarda üretimimiz %2.7 civarında arttı. Aradaki açık giderek büyüdü Yerli kaynak üretimi 1998 yılında zirve yaptıktan sonra aşağı düştü, sonra 74milyon ton petrol eşdeğeri ithalatla yaklaşıkı 40-50 milyar dolar enerji ithal eden bir ülke olduk.

5.1-- Enerji ithalatı 2006 yılında 29 milyar dolarla ihracat gelirlerinin % 34’üne, 2007’de ise 33 milyar dolar ile % 30’una ulaşmıştır

5.1.1-- Enerji temininde 1990 yılından itibaren gittikçe artan dışa bağımlılık yaşanmaktadır. Yerli üretimin tüketimi karşılama oranı 2007 yılında % 25,5’tir. ETKB tarafından yapılan projeksiyonlarda bu oranın çok fazla değişmeyeceği hesaplanmaktadır.

5.1.2-- Türkiye kurulu gücü ve elektrik üretimi 2000 yılından bu yana her yıl % 7’nin üzerinde artarak toplam kurulu güç 2007’de 40 836 MW ve elektrik üretimi 191 558 Gwh’a ulaşmıştır.

5.1.3--Kurulu gücün % 32,8’ini oluşturan hidroelektrik ve jeotermal tesisler 2007’de tüketilen elektriğin sadece % 18,8’ini üretebilmiştir. Rüzgar ve jeotermal elektrik üretimi neredeyse iki katına çıkmışsa da dengeye katkısı son derece düşük olmuştur.

5.1.4--Termal üretim içinde ise doğal gaz en ağırlıklı payı almış ve üretilen elektriğin % 49,6’sı doğal gaz kullanılarak geçekleşmiştir.

5.1.5--Bu açığı kapamanın 2 yolu var. Üretimi arttır, tüketimi düşür. Üretimi artırmak anlamında TPAO’nun, TKİ’nin yatırımları var.

5.2--Diğer yol enerji verimliliği. 1.000 dolara GSMH için harcadığımız enerjiyi yani enerji yoğunluğumuzu düşürmemiz şart.

5.3--Türkiye OECD ülkeleri içinde 1.000 USD GSMH başına 2008 yılı itibariyle 0,282 TEP ile enerjiyi verimli kullanmayan ülkelerden biridir.

5.3.1-- AB’ye üye ülkeler enerji tasarruf potansiyellerini ortaya çıkarmışlar ve 2008-2016 dönemi ortalama %9 tasarruf edeceklerini deklere etmişlerdir

6-- Türkiye 2008 yılı itibariyle toplam birincil enerji ihtiyacının ancak %28’ini kendi kaynakları ile karşılayabilmiştir. Petrolün %91’ini, doğalgazın %97’sini, kömürün ise %20’si ithal. Bu durum Türkiye için büyük bir maliyet oluşturuyor.

7-- Kurulu güç MW başına enerji üretiminde yılda %10 civarında bir iyileşme söz konusudur. Ancak kurulu gücün üretime dönüşme oranı bakımımında Türkiye OECD ortalamasının altındadır.

7.1-- Elektrik enerjisi sanayide % 19 ve binalarda % 25 oranında kullanılmaktadır. Benzer olarak doğal gaz; sanayide % 21, binalarda % 29, petrol; sanayide % 11 ve binalarda % 6 oranında kullanılırken ulaşım sektöründe enerji tüketiminin % 99’dan fazlasını teşkil etmektedir.

7.2--. Binalarda ise elektrik tüketimi açısından, meskenler % 56 ile pay en ağırlıklı sektördür. Bu sektörde tüketilen yaklaşık 35 milyar kWh enerjinin % 10’unun tasarrufu olanaklıdır

7.2.1--Ticarethane, yazıhane, turizm, el sanatları ve diğer hizmetler % 33 ve resmi daire % 10 paya sahiptir.

8.1-- Lisans verilen projeler üretime başladığında elektrik üretiminde yerli kaynak oranı %50’nin üstüne çıkacak. Yenilenebilir enerji üretiminde HES dışında almamız gerek çok mesafe var.

8.2--Artık yenilenebilir enerji santralleri de çevreci olmak zorundadır.Dünyadaki CO2 emisyonunun %76’sı enerji sektöründen kaynaklanmaktadır.

8.3--Türkiye’de 407 milyon ton toplam emisyonun 258 milyon tonunu-%63 enerji sektörü atmosfere salmaktadır. Fosil yakıtlara dayalı 64 elektrik üretim santrali faaliyettedir ve 51 santralin inşaa ve izin süreçleri devam etmektedir.

8.4--Önceliki olarak eski santrallerin Kyoto sonrasına hazırlanması için çalışmalara başlanmalıdır.

9--2023 yılında 1.000 USD GSMH başına enerji tüketimimizi gelişmiş ülkeler seviyesine çekebilir, Enerji Yoğunluğunu 0,1 TEP olarak hedefeyebiliriz.

9.1--Bu santrallerin çevre verimliliğini arttırmak için mühendislik çalışmaları kadar idari düzenlemeler yapılmalıdır

10-- Artık yenilenebilir-hidrolik,rüzgar,jeotermal vs  enerji santralleri de çevreci olmak zorundadır.

11-- Sadece fosil yakıtlı enerji yatırımları değil rüzgar gibi, HES gibi diğer yenilenebilir projelerinde artık çevreci olması gerekiyor...”-Fevzi İşbilir / Çevre Bakanlığı

2--Enerji Verimliliği-Türkiye de:

1--Türkiye'de enerjinin yaklaşık olarak %92'si sanayi,ulaşım ve konut sektörlerinde tüketilmektedir.

2--Yapılan  araştırmalara göre sanayide enerji verimi, yakıt kullanımında %52.8, elektrik kullanımında %79.3 olarak  belirlenmiştir.

3--Sanayi bir bütün olarak ele alındığında,enerji girdisinin %43.7'si kayıp olmaktadır.

4--Bu sektörün  toplam enerji verimi ise %56.3 olmaktadır. Konut ve işyerlerini kapsayan sektörlerde enerji girdisinin %  43.4'ü kayıplara gitmektedir.

5--Türkiye enerji tüketiminin yaklaşık üçte biri konut sektöründe gerçekleşmektedir. Tüketimin %85'i ısınma ve sıcak su için harcanmaktadır.

6--Sıcak su borularındaki mevcut yalıtım kalınlığı 12cm artırılması durumunda bu kayıplarda %25 civarında bir azalma sağlamak mümkün olabilir.

6.1--Pratik olarak minimum yalıtım kalınlığı,borunun kendi anma çapı kadar olması 

6.2--yada optimum kalınlık ise  bakır borularda boru çapının % 10 fazlası,

6.3--çelik borularda ise % 20 fazlası uygun olacaktır.Örneğin DN20 için yalıtım kalınlığı 20 mm vs gibi.

7--2001 yılı istatistiklerine göre evlerde sıcak su ihtiyacının  %10.1'lik kısmı güneş enerjisinden karşılanmıştır.

8--Bir binanın cephe maliyetinin toplam bina maliyeti içerisindeki payının %15-%40 arasında olmasına karşın, bina cephesinin bina işletim maliyeti üzerindeki etkisi %40 veya daha fazla olabilmektedir.

8.1--Bu nedenle binalarda önemli  enerji tasarrufu Akıllı kabuklarla sağlanabilir. Akıllı kabuk; tıpkı canlı derisi gibi kendisini ayarlayarak dış koşullara uyum sağlayan  yapılardır.

8.1.1--Akıllı kabuklar en basit şekliyle doğal havalandırma ve güneş kontrol elemanlarının otomatik hareketiyle binanın havalandırma, klima ve aydınlatma enerjisi yüklerini en aza indirgeyen ve kullanıcı konforunu olabildiğince doğal yollarla sağlayan kabuklardır.

Kaynak:

1--Türkiye Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışmaları Raporu-“Yeşil Ekonomiye Geçiş”-Ağustos – 2010- TEVEM - ENVER Enerji Verimliliği Derneği- Haziran 2010

2-- Dünyada Ve Türkiye’de Enerji Verimliliği-Oda Raporu-Tmmob Makina Mühendisleri Odası-Nisan 2008