Enerji Kimlik Belgesi Uygulamaları-1
1--"Enerji Kimlik Belgesi (EKB) Asgari olarak
binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri
ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren
belgedir.
2-- Enerji Kimlik Belgesi düzenleme tarihinden
itibaren 10 yıl geçerlidir.Bu sürenin sonunda Enerji Kimlik Belgesi
hazırlanılacak bir rapor doğrultusunda yeniden düzenlenir.
3--Enerji Kimlik Belgesi Süreci: Bu belge
3.1--Yeni inşa edilecek binalar için projelendirme
safhasında yetkili Projelendirme şirketleri tarafından,
3.2--Mevcut binalar ve inşaatı devam edip henüz yapı
kullanım izni almamış binalarda ise yetkilendirilmiş Enerji
Verimliliğ-Danışmanlık Firmaları vasıtasıyla enerji kimlik belgeleri, 2017'ye
kadar enerji kimlik belgelerini ücret karşılığı olarak almaları
gerekecek.
3.3--Sürecin İşleyişi:Bakanlıktan Enerji Kimlik
Belgesi (EKB) için yetki almış ve şifreleri bakanlıktan kendisine
gönderilmiş uzman ,bina bilgilerini internet ortamında Bakanlığın sitesinde
BEP-TR, programına kendi şifresi ile girerek Enerji Kimlik Belgesi çıkışı
alacak ve bunu kendisi onayladıktan sonra ilgili idareye onaylattıktan sonra
belgesi isteyen kişiye kendi sertifikasının fotokopisi ile teslim edecektir.
3.4--Bu belge proje safhasında projeye evrakları
arasında,iskan alamamış binalarda ise iskan başvuru evrakları ile birlikte
belediyeye verecektir.Bu belge proje safhasında yetki belgeli bürolardan,iskan
safhasında ise Enerji Verimlik Şirketinden ücret karşılığı alınacaktır.
4--Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinin 26ncı
maddesi gereğince:
Bünyesinde Enerji Kimlik belgesi düzenlemek
üzere Yetki Belgesi Almış olan ve meslek odalarından alınmış Serbest
Müşavir Mühendis belgesine sahip olan mühendis veya mimar bulunduran tüzel
kişiler, yeni yapılacak olan binalara Enerji Kimlik Belgesi Vermeye Yetkili
Kuruluş sayılır.
4.1--Bünyesinde enerji kimlik belgesi düzenlemek üzere
yetki belgesi almış mühendis veya mimar bulunduran Enerji Verimlilik
Danışmanlık Şirketleri, mevcut binalara Enerji Kimlik Belgesi Vermeye Yetkili
Kuruluş sayılır.
4.2--Bu belge, yeni binalar için yapı kullanma izin
belgesinin ayrılmaz bir parçası olup,iskan başvurusu yapılırken Enerji Kimlik
Belgesi ile firmanın aldığı sertifikanın fotokopisi da başvuru
evrakları arasında yer alacak.
4.3--Enerji Kimlik Belgesi, toplam kullanım alanı 50
m2 ve üzerinde olan mevcut binalar ve işletmeye alınan yeni binalar içindir.
4.4--Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım
ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş
olması şartı aranır.
4.5--Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya
kiraya verilmesi safhasında,mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini
alıcıya veya kiracıya verir.
5--Enerji kimlik belgeleri 1 Ocak 2011 den
itibaren düzenlenmeye başlanacak.
6-- Enerji Kimlik Belgeleri binada enerji tüketimini
az tüketimden çok tüketime yani iyiden kötüye doğru A dan G y e doğru
gösteren belgelerdir.
6.1--Kimlik belgelerinde, A sınıfı enerji tüketimi
açısından iyi, G sınıfı da oldukça kötü durumdaki binayı ifade edecek.
6.2--İyileştirme için zorunluluk yok.Binası için G
sınıfı Enerji kimlik belgesi düzenlenmiş bir binada ; iyileştirmeyle ilgili bir
zorunluluk, yaptırım bulunmamaktadır..
6.3--Belgeyi düzenleyen şirket ,bina sınıfı G
sınıfı çıkmış ise yapılan işlemler ile C sınıfı olabileceğini söyleyecek.Bunun
için şu kadar maliyetiniz olacak, geri dönüşüm süresi de 3 yıl, 5 yıl olacak.
Yaptırmak istersenirse, bu çerçevede yaptırılmesi mümkün olup,Herhangi bir
zorlama söz konusu olamayacak. Bu anlamda vatandaşlar sadece kimlik belgesi
almakla yükümlü.
6.4--Bakanlık ; Binasında iyileştirme yapmak
isteyenlere yönelik olarak finansman modelleri üzerinde çalışmalar yapmakta
olup ,bu anlamda , finans modelinin temeli düşük faizli krediye dayanmakta
olup, belki teşvik mekanizmalarıda sürece dahil edilebilecektir.
6.5--Enerji kimlik Belgesi düzenlemesi için ilgili
yetkili firma tarafından Bayındırlık ve İskân Bakanlığı bünyesindeki
ulusal internet ortamında web tabanlı BEP-TR programına girilecek ve on-line
olarak belge hazırlanır ve ilgili idarece onaylanır.Belgede binanın enerji
sınıfını gösteren Adan G ye doğru sınıfını yazan bir belge
verilecek.Programda, binaların metrekare başına düşen enerji tüketim miktarı ve
karbondioksit salınımı hesaplanacak, binaya uygun enerji kimlik belgesini
üretilecek.
6.6--Bu binaların projesi bulunuyorsa, uzmanlarca
tespit kısa sürede tamamlanabilecek. Eğer proje bulunmuyorsa binada, ısıtma
sistemi, yalıtımı, geometrik yapısı, elektrik aydınlatma sistemi gibi unsurlara
ilişkin etüt yapılacak.
6.7--Türkiyede Mevcut binalarda enerji israfı yüksek
olup ,binaların enerji sınıfını tıpkı otomobillerde olduğu gibi etiketlemek
gereği açık.Bir araba alındığında bu araba 100 kilometrede 5 litre yakıyorsa
iyi, 10 litre yakıyorsa kötü diyoruz. Yaşadığımız bina araçlar gibi kısmi
değilk daha sürekli enerji tüketiyor ve biz ne kadar enerji tükettiğini
bilmiyoruz. Enerji kimlik belgesi buna hizmet edecek.
6.8--Karşı bina metrekare başına 150 kilovat enerji
tüketiyor A veya B sınıfı, bizim bina 250 kilovat tüketiyor, yaklaşık yüzde 70
daha fazla, G sınıfı. Eğer gereken ısı tasarrufu uygulamaları yapılırsa bizim
binamızda o seviyeye çıkabilir.Belge bize binamızın durumunu gösteriyor.Bu
anlamda mevcut binalarda enerji israfınında yüzde 40-50 iyileştirme
sağlanabilmesi mümkündür.
7-- Enerji Kimlik Belgesi düzenlenmesi sürecinde,
metrekare başına maliyetin 1 lira civarında olması bekleniyor.
7.1--Enerji Verimlilik Danışmanlık Şirketlerince
yürütülecek süreçte fiyatın piyasa koşullarında oluşacağına vurgu yapan
yetkili, "Yurtdışında, metrekare başına 1-2 euro arasında değişen
rakamlarda yapıyorlar.
7.2--Türkiye'de bununla ilgili henüz rayiç belirlenmiş
olmayıp, muhtemelen1 liralar civarında olabilir.Bu anlamda ücret olarak 100
metrekarelik bir daire için 100 liralık bir maliyet, 10 daireli bir apartmanda
bu 1.000 lirayı bulabilir.
8--Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği 5 Aralık
2009'da yürürlüğe girdiğinde enerji kimlik belgesi ile ilgili düzenleme önce 1
Temmuz 2010'a, daha sonra da gerekli altyapının hazır olmadığı gerekçesiyle 1
Ocak 2011'e ertelenmişti.
9--Enerji kimlik belgesinin bir nüshası bina sahibi,
yöneticisi, yönetim kurulu veya enerji yöneticisi tarafından muhafaza edilecek,
bir nüshası da bina girişinde rahatlıkla görülebilecek bir yerde
bulundurulacak.
10--Enerji kimlik belgesine bakarak bir kişi satın
alıp oturacağı evde ne kadar enerji tüketileceğini anlayabilecek. Böylece ev
satın alırken veya kiralarken yalıtımdaki eksikliklerin anlaşılması ve buna
göre karar alınması mümkün olacak.
11--Binalarda Enerji Kimlik Belgesinin İçeriği:
11.1--“5627 Sayılı Enerji Verimliliği Kanunu” ve buna
bağlı olarak çıkartılan “Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği” ne göre, binalarda
enerjinin ve enerji kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmasına, enerji
israfının önlenmesine ve çevrenin korunmasını sağlamak için, asgari olarak
binanın enerji ihtiyacı ve enerji tüketim sınıflandırması, yalıtım özellikleri
ve ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren
belgedir.
11.2--Enerji Kimlik Belgesi (EKB), Aşağıda belirtilen
yapıların dışında tüm binalarda kullanılacaktır.
1--Sanayi alanlarında üretim faaliyetleri yürütülen
binalar,
2--Planlanan kullanım süresi iki yıldan az olan
binalar,
3--Toplam kullanım alanı 50 m2’nin altında olan
binalar,
4--Seralar, Atölyeler,
5--Münferit olarak inşa edilen ve ısıtılmasına,
soğutulmasına gerek duyulmayan depo, ardiye, ahır, ağıl gibi binalar,
6--Mücavir alan dışında kalan ve toplam inşaat alanı 1.000
m2’den az olan binalar.
11.3--Binanın yapılmasında, kullanılmasında ve enerji
kimlik belgesi düzenlenmesinde görev alan müşavir, danışman, proje kontrolü
yapan gerçek veya tüzel kişiler, enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili
kuruluşlar, denetleme kuruluşları ve işletme yetkilileri, görevli, yetkili ve
sorumludur.
11.4--Projenin eksik veya hatalı olması veya
standartlara uygun olmaması halinde, proje müellifleri; yapımın eksik veya
hatalı olması veyahut standartlara uygun olmaması halinde ise, varsa yapı
denetim kuruluşu ve yüklenici veya yapımcı firma, yetkileri oranında
sorumludur.
11.5--Sistemin uygun çalışmaması işletmeden
kaynaklanıyor ise, bina sahibi, yöneticisi veya varsa enerji yöneticisi veya
işletmeci kuruluş doğrudan sorumlu olur.
11.6--İlgili idareler, sorumluluğun takip, tespit ve
gereğinin yerine getirilmesi hususunda görevli ve yetkilidir.
11.7--İlgili idareler ve enerji kimlik belgesi düzenlemeye
yetkili kuruluşlar, projelerin ve uygulamaların bu Yönetmelik
hükümlerine uygun olup olmadığını denetler.
11.8--Bu Yönetmeliğe uygun tasarım ve uygulaması
yapılmayan binalara yapı ruhsatı veya yapı kullanım izin belgesi verilmesi
durumunda, ilgili idareler, enerji kimlik belgesi düzenlemeye yetkili
kuruluşlar ve varsa yapı denetim kuruluşları sorumlu olur.
11.9--Enerji Kimlik Belgesi düzenleme tarihinden
itibaren 10 yıl süre ile geçerlidir.
11.10--Enerji Kimlik Belgesi, enerji kimlik belgesi
vermeye yetkili kuruluş tarafından hazırlanır ve ilgili idarece onaylanır. Bu
belge, yeni binalar için yapı kullanma izin belgesinin ayrılmaz bir parçasıdır.
11.11--Enerji Kimlik Belgesi nin bir nüshası bina
sahibi, yöneticisi, yönetim kurulu ve/veya enerji yöneticisince muhafaza
edilir, bir nüshası da bina girişinde rahatlıkla görülebilecek bir yerde asılı
bulundurulur.
11.12--Enerji Kimlik Belgesi, binanın yıllık birincil
enerji ihtiyacının değişmesine yönelik herhangi bir uygulama yapılması halinde,
bu Yönetmeliğe uygun olacak şekilde bir yıl içinde yenilenir.
11.13--Enerji Kimlik Belgesi nin, binanın tamamı için
hazırlanması şarttır. Ayrıca, isteğe bağlı olarak, kat mülkiyetini haiz her
bir bağımsız bölüm veya farklı kullanım alanları için ayrı ayrı
düzenlenebilir.
11.14--Enerji Kimlik Belgesi nin düzenlenmesinden,
yetkili kuruluşun ilgili personeli ve yetkili kuruluş adına kuruluşun sahibi
veya yöneticisi müteselsilen sorumludur.
11.16--Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım,
satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş
olması şartı aranır.
11.17--Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya
kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir
suretini alıcıya veya kiracıya verir.
11.18--Mevcut binalar ve inşaatı devam edip henüz yapı
kullanım izni almamış binalar için Enerji Verimliliği Kanununun yayımı
tarihinden itibaren on yıl içinde (02.05.2017 tarihine kadar ) Enerji
Kimlik Belgesi düzenlenir. (Alım-Satım ve kiralama işlemi olursa
hemen düzenlenir.)
11.20--Binaların Enerji Performansının
Belirlenmesi:
Bir binanın enerji performansının belirlenmesi için
1-- Binanın m2 başına düşen yıllık enerji tüketiminin belirlenmesi,
2--Bu değere göre CO2 salımının hesaplanması,
3--Bu değerlerin referans bir bina’nınki ile kıyaslanması,
4--Kıyaslama
sonucuna göre binanın A-G arası bir enerji sınıfına yerleştirilmesi
ile gerçekleşir.
11.21--Bina Enerji Performansı Hesaplama Yönteminin
Amacı:
1--Bina enerji performansı hesaplama yöntemi (BEP-HY),
2--Binanın enerji tüketimine etki eden tüm
parametrelerin, binaların enerji verimliliğine etkisini değerlendirmek, Enerji
performans sınıfını belirlemek için geliştirilmiştir.
3--BEP HesaplamaYöntemi , BEP Yönetmeliği kapsamına
giren binaların yıllık m2 başına düşen enerji tüketim miktarını ve buna bağlı
olarak CO2 salımının asıl hesaplanacağının yol haritasıdır.
4--BEP-TR, internet tabanlı bir yazılımdır. BEP
Yönetmeliği kapsamına giren binaların yıllık m2 başına düşen enerji tüketim
miktarını ve buna bağlı olarak CO2 salımını hesaplar.
5--BEP Hesaplama Yönetmeliği sonuçlarına göre binanın
enerji performansı ve emisyon salım sınıfını belirlenecektir.
6--BEP-TR, BEP Hesaplama Yöntemini kullanılarak ilgili
binaya uygun enerji kimlik belgesini üretir.
7--Bu sistemi kullanabilmek için sınavda başarılı olan
mimar ve mühendislere Bakanlık tarafından şifre verilecektir.
11.22--Hesaplama yöntemi:Konutlar, Ofisler, Eğitim binaları, Sağlık binaları,
Oteller ileAlışveriş ve ticaret merkezleri gibi bina tipolojilerindeki mevcut
ve yeni binaların enerji performansını değerlendirmek için
kullanılır.
Bu hesaplama yöntemi ile, bina enerji performansını
değerlendirirken;
1--Binaların ısıtılması ve soğutulması için binanın
ihtiyacı olan net enerji miktarının hesaplanmasını,
2--Net enerjiyi karşılayacak kurulu sistemlerden olan
kayıpları ve sistem verimlerini de göz önüne alarak binanın toplam
ısıtma-soğutma enerji tüketiminin belirlenmesini,
3--Havalandırma enerjisi tüketiminin belirlenmesini,
4--Binalarda günışığı etkileri göz önüne alınarak,
günışığından yararlanılmayan süre ve günışığının etkili olmadığı alanlar için aydınlatma
enerji ihtiyacının ve tüketiminin hesaplanmasını,
5--Sıhhi sıcak su için gerekli enerji tüketiminin hesaplanmasını kapsamaktadır.
Bu hesaplama yöntemi ilgili AB standartları ile,
gerekli görülen durumlarda ASHRAE ve Türk standartlarından
yararlanılarak oluşturulmuştur.Hesaplama yöntemi, “basit saatlik dinamik
yöntem”dir.
Basit saatlik dinamik yöntem, binanın ısıtma-soğutma
için gereken net enerji ihtiyacını ve bu ihtiyacın karşılanacağı sistemlerin
tüketimini saatlik olarak hesaplar.
11.23--Hesaplama Sonucunda:
Hesaplama sonucunda, binanın yıllık
Isıtma,Soğutma,Sıcak su,Aydınlatma ,Havalandırma
Tüketimleri birincil enerji olarak belirlenir. Bu
tüketim değerlerine bağlı olarak CO2salımı hesaplanır.
Yenilenebilir enerji kaynakları kullanımı hesaba
katılmaktadır. Binanın hesaplanan enerji tüketim miktarı ve CO2 Salımı,
referans binanın değerleriyle karşılaştırılır.
11.24--Referans bina:
1-- Yeri ve İklim Verileri :Aynı iklim verileri kullanacak,Aynı yönlendirmeye sahip
olacak
Gerçekte yapılacak ve enerji kimlik belgesi
düzenlenecek bina ile aynı yerde ve aynı yönde planlanacak, hesaplama programı
aynı özellikler için hem gerçek hem de referans bina için tek seferde girilen
veriler için iki kez çalışacak, Bina aynı yerde olduğu için bulunduğu yerin
iklim verileri hem gerçek hem de referans bina için geçerli olacak.
2-- Geometri :Plan
ve çatı tipleri aynı olacak ,Kat sayısı ve toplam alanı aynı olacak ,Gerçekte
yapılacak ve enerji kimlik belgesi düzenlenecek bina ile aynı geometri de
planlanacak, hesaplama programı aynı özellikler için hem gerçek hem de referans
bina için tek seferde girilen veriler için iki kez çalışacak, Gerçekte
yapılacak ve enerji kimlik belgesi düzenlenecek bina ile aynı katsayısı ve
toplamalarına sahip planlanacak, hesaplama programı aynı özellikler için hem
gerçek hem de referans bina için tek seferde girilen veriler için iki kez
çalışacak,
3-- Bina kabuğu:Opak ve saydam bileşenler TS825 zorunlu standardına uygun olacak.
Referans bina kabuğu minimum TS825 standardına uygun
olacaktır. Gerçekte yapılacak ve enerji kimlik belgesi düzenlenecek bina kabuğu
ise TS825 standardının minimum değerinden daha iyi olmasının önünde herhangi
bir engel yoktur.
4-- Mekanik sistemler:
4.1--Yasal mevzuatların izin verdiği minimum verim
değerlerine ve tanımlanan sistem özelliklerine
sahip olacak
4.2--Referans bina ısıtma sisteminde yakıt olarak doğalgaz
seçilmiştir,
4.3--Referans binada, merkezi ısıtma sistemi seçilmiştir,
4.4--Referans bina sistem verimleri yasal mevzuatların
(yönetmelik ve standartların) izin verdiği minimum verim ve etkenlik
değerleri seçilmiştir,
4.5--Referans konut binasında havalandırma doğal
havalandırma seçilmiştir,
4.6--Referans konut dışı binalar da havalandırma mekanik
seçilmiştir.
4.7--Referans konut binasında soğutma sistemi bireysel
sistem olarak seçilmiştir,
4.8--Referans konut dışı binada soğutma sistemi merkezi
sistem olarak seçilmiştir.
4.9--Mevcut veya tasarlanmış-herhangi-bir sistemin,
net enerji ihtiyacı olmasına rağmen bulunmaması
durumunda, sistem karakteristikleri referans bina ile aynı alınır.
4.10--Mevcut veya tasarlanmış-herhangi-bir sistemin,
hesaplanan net enerji ihtiyacı karşısında yetersiz kalması durumunda, ihtiyacın
karşılanamayan kısmını karşılamak üzere, hayali bir sistem atanır. Bu hayali
sistemin özellikleri, referans binadaki ilgili sistem ile aynıdır.
5-- Aydınlatma sistemi
5.1--Aydınlatma için tanımlanan minimum parametrelere
sahip olacak
5.2--Ele alınan hacmin aydınlatma sistemi direkt kabul
edilir.
5.3--Hacimler de duvarların ışık yansıtma katsayısı
(ρD)%50, tavanın ışık yansıtma katsayısı (ρT)%70 olarak belirlenmiştir.
5.4--Yapma aydınlatma sisteminde kullanılan
lambaların:
1--konut binaları için %30’unun kompakt fluoresan
lamba ve %70’inin enkandesan lamba;
2--ticari binalarda %70’inin tüp fluoresan lamba ve
%30’unun enkandesan lamba olarak kabul edilmiştir.
5.5--Aygıt tipi D grubu IP2X normal aygıt olarak
seçilmiştir, bakım faktörü (MF) değeri %67’dir.
Gün ışığı geçişinin zayıf ve yapma aydınlatma sistemi
kontrolünün manuel olması durumunda gerçekleşen Gün ışığı Bağımlılık Faktörü
(FD değeri) için hacim türüne bağlı olarak yer alan tanımlı değerler aşağıdaki
tabloda verilmiştir. Asıl binada ise FD değeri hesaplanarak elde edilir.
|
5.6--Aydınlık Düzeyi (lux) |
Enlem |
||||||||||
|
36 |
37 |
38 |
39 |
40 |
41 |
||||||
|
300 |
0,83574 |
0,83808 |
0,84042 |
0,84276 |
0,84510 |
0,84744 |
|||||
|
500 |
0,87904 |
0,88092 |
0,88280 |
0,88468 |
0,88656 |
0,88844 |
|||||
|
750 |
0,91440 |
0,91574 |
0,91708 |
0,91842 |
0,91976 |
0,92110 |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Kaynakça:
1-www.cnnturk.com/2010/ekonomi/genel/12/30/artik.binaların
enerji kimlik belgesi. olacak/01.01.2010
2-- www.etikevd.com/tr/ekb.html
3--www.emo.org.tr/genel/sss.php?grubu=ENERJİ KİMLİK
BELG.