Kırmızı Et Tüketiminden Vaz mı Geçiliyor:

1--New York Times’ta çıkan bir haber. ABD’de 2005¬2014 yılları arasında kırmızı et tüketimi % 19 oranında azalmış.

1.1--9 yıl içerisinde % 19 luk bu dramatik . düşüşü tek bir nedene bağlamak tabii ki zor.

2--İşin öncelikle çevresel bir boyutu var. Sera gazı salınımında en önemli faktörlerden biri olarak hayvan yetiştiriciliği gösteriliyor.

2.1--Kitleler haline büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinin metan gazı ve diazot monoksit gazı emisyonunda çok etkili olduğu ve bunun da iklim değişikliğine sebep olduğu biliniyor.

2.2--1 kilo sebze ve meyvenin üretilmesinde 1 kilodan az karbondioksit açığa çıkarken, 1 kilo et üretiminde açığa çıkan karbondioksit miktarı bunun 28 katını buluyor.

2.2.1--Bu bağlamda ABD’de et tüketimindeki % 19’luk azalmanın yarattığı etkinin, 39 milyon aracın (ABD’deki toplam kayıtlı araç sayısının 1/6’sı) trafikten çekilmesine eşdeğer olduğu söyleniyor

2.2.2--Bu düşüşü tamamen hayvan arzındaki azalmayla ilişkilendirlebiliyor. Arzın düşmesinin sebebini de, ABD’nin bu yıllar arasında yoğun et ihracatı yapmasına ve iç piyasaya daha az et vermelerine bağlanıyor. Rakamlar bunu doğruluyor

3--Kamuoyu araştırma firması Mintel’in yaptığı araştırmadaysa “Neden daha az kırmızı et tüketiyorsunuz?” sorusuna % 37’lik oranla verilen ilk cevap et fiyatlarının artması.

3.1--Araştırmaya katılanların 1/4’lük kısmıysa et tüketimini azaltmalarına kolesterol ve diğer kişisel sağlık kaygılarının yol açtığını söylemiş.

3.2--Yine kayda değer bir çoğunluk, protein ihtiyaçlarını farklı gıdaları tüketerek gidermeye çalıştıklarını belirtmiş. Vegan veya vejeteryan olmayı seçenler de bu grubun içerisinde yer alıyor.

3.3--Çevresel duyarlılık sebebiyle et tüketimini azaltanların sayısı ise yok denecek kadar az.

4--Bildiğim başka bir gerçekse, 5-10 yıllık zaman farklarıyla ABD’nin tüketim alışkanlıklarının ülkemizde de bir şekilde yansımaları olması.Bakalım bu yansımalar bizi etkileyecek mi, yoksa teğet mi geçecek?

5—Yorum:Fosil yakıtların yanında büyükbaş hayvan yetiştiriciliği de aynı zamanda hemkarbondioksit hemde metan gazı açısından ciddi emisyon kaynağı.Aynı zamanda kırmızı etin balık eti vs yerine kalp damar-kanser hastalıklarıyla ilişkilendirilebilmesi bu geçişte önemli rol oynayabilir.

5.1--ABD vs halkın büyük kısmı üniversite mezunu.Başkan Trump ın iklim değişimi anlaşmasından çekilmesi sistemini ve kurumsal yapısını kurmuş ABD de akıntıya karşı kürek çekmek olabilir.

5.2--Dünya mavi bir fanus ve insan oğlu fabrikalar ve hayvan yetiştiriciliği ile bu fanusa habire karbondioksit pompalıyor.Yüksek öğrenimi kitlelerde buna karşı bir duruş sergiliyor olabilir.Ve bu kitleler Kızılderili büyük şefin dediği gibi paranın yenmeyeceğini biliyor  gibi.

Kaynak:Dünya Gazetesi-Et İle Olan İlişkimiz-Murat Bozok

2--Kırmızı Ette İthalata Karşı Çözüm Önerileri

1—Kırmızı ette ithalattan kurtulmanın ilk yolu girdi maliyetlerini düşürmektir.

1.1—Birçok destek kaldırılarak sadece yem bitkileri üretimine destek verilse  yem ucuzlasa çiftçinin maliyeti büyük oranda düşer.O zamanda süt fiyatı da et fiyatı da düşer.

2—Türkiyede kırmızı et üretiminin %90 sığırlardan elde ediliyor.%10 da küçükbaş hayvanlardan.

2.1—Sığıra bağımlılık planlı bir şekilde azaltılarak küçük baş etinin payı %20-25 çıkarılarak hem üretim hem fiyat dengesi sağlanmış olur.

2.2—İnsanlar küçükbaş dan uzaklaştırılarak büyükbaş hayvan eti tüketimine yöneltildi.Oysa Küçük baş hayvan sayısında bir sorun yok.

2.2.1--Hayvan sayısını kesin olarak belirlemenin en iyi yolu avrupanın uyguladığı maliyeti 1 euro olan cipleri hayvanlara takmak olabilir ve bu doğrultuda sağlıklı sayılar ortaya konabilir.

2.3—İç anadolunun tamamı mera.Bu ise küçükbaş hayvan yetiştirmede yetiştirme maliyetinde avantaj sağlar.ve küçükbaş hayvan üretim kapasitesi 10 katına çıkarılabilir.

2.3.1--Büyükbaşa uygun mera yok be nedenle büyük baş hayvan kapasitesinin artırılması zor.Kısaca Türkiye nin kırmızı et tüketimi ithalat ile değil koyun ve keçi tüketiminin artırılması ile mümkün olabilir.

2.4—Koyun ve keçi eti sığır gibi suni yemle değil,mera ile beslendiği için çok daha sağlıklı.Bu nedenle devlet koyun ve keçi etine teşvik ve destek verirse her yıl yaşanan  et ithalatı sorunu büyük oranda çözülebilir.

2.5—Hayvancılıkta kredi yem bitkileri üreticilerine ve hayvancılıkta uzun yıllar bu işi yaptığı kanıtlanmış işin ehli insanlara verilirse ve verilen krediler takip edilirse  teşviklerin amacına kullanımında hedefe yaklaşılmış olabilir.

3—Yerel yönetimlerde yerelde tarımsal üretimi desteklemeli.

Kaynak:Dünya Gazetesi