MAKALELER / Enginarın Sağlığa Faydaları-Üretimi-Ticareti






Enginarın Sağlığa Faydaları:

 

1--Enginarın bağışıklık sistemini kuvvetlendirmeden kalp ve kanser hastalıklarından korunmaya kadar birçok konuda faydasını Enginarda bulunan phytonutrientler antioksidan özellik sağlıyor.

 

1.1--Yapılan çalışmalar, enginarın bilinen en güçlü antioksidan kaynaklarından olan yaban mersini, kızılcık, üzüm, kivi, brokoli ve bitter çikolata gibi besinlerle yarışacak kadar iyi bir kaynak olduğunu gösteriyor.

 

2—Enginar sindirim sistemi için en iyi lif kaynaklarından biri durumunda.

 

2.1--Mide bağırsak sistemi sorunları ve kalın bağırsak kanserinden korunmak için liften zengin ürünlerle beslenmeye ağırlık vermek gerekiyor.

 

2.2--Düzenli tüketildiğinde de sindirim sağlığımızı geliştirmeye yardımcı oluyor.

 

2.3--Kilo vermek isteyenler için de güzel bir alternatif.

 

2.4--Enginar yaprağı ekstresinin hazımsızlık ve mideyi rahatlatıcı etkisi bulunmakta.

 

2.4.1--Yapılan bir çalışmada, enginar yaprağı ekstresi takviyesi kullanımından sonra gaz ve şişkinlik şikayetlerinde tatmin edici oranda iyileşmeler görülmüş.

 

2.5--Enginarda bulunan liflerin başlıca kaynaklarından biri olan inulin, insan vücudunda kalın bağırsaklarda fermente ediliyor ve bağırsaktaki iyi bakteri sayısının artmasına yardımcı olmakta.

 

3-- Enginar yaprakları, kardiyovasküler hastalıklar ve hipertansiyon açısından önemli olan kolesterolü düşürücü etkisi bulunmakta.

 

3.1--Bu konuda yapılan bir çalışmada da enginarın kötü kolesterolü (LDL) % 20 ve toplam kolesterolü % 18 düşürdüğü net bir şekilde gösterilmiştir.

 

4--Enginar K vitamini yönünden zengin bir besin.

 

4.1--Alzheimer ve demansa neden olan beyin sinirleri hasarına karşı koruyucu olduğu bilinen K vitaminin yaşlı kişilerin beslenmesinde de yer almasının yarar sağlıyor.

 

4.2--K vitamini açısından zengin beslenme, yaşlılarda bilişsel fonksiyonları ve insan ilişkilerinde olumlu etki sağlıyor.

 

4.2.1--Özellikle parkinsonda faydası olabilir.Parkinsonda faydası olan diğer bir içecek ise kadınlar için günde 2 fincan-erkekler için 1 fincan sade kahve içilmesi uygun olabilir.Ayrıca sağlık açısından bir problem yoksa maydanoz tüketmek olabilir.

 

4.3--Dikkat edilmesi gereken husus ise kan sulandırıcı kullananların K vitamini kaynaklarından olabildiğince uzak durmaları gerektiği. Diğer K vitamini kaynakları besinlerden uzak durmaları durumunda birbirine uzak günler olmak koşulu ile haftada 1 2 kez tüketilebilir.

 

5--Enginarın hem yaprağı hem de köklerinden gelen özleri karaciğer sağlığı için sıkça kullanılmakta. Enginardaki en güçlü antioksidanlar arasında, cynarin ve siliminin karaciğer üzerinde güçlü olumlu etkileri bulunmakta.Devam eden araştırmalar, enginarın karaciğeri koruduğu gibi kan yağlarını azaltmada da yardımcı olduğunu göstermekte.

 

5.1—Özellikle hepatip tedavisinde karaciğeri yenilemek için günde 2 fincan enginar yaprağı çayı içmek-mevsiminde iri bakla ile zeytinyağı enginar yemeği yemek karaciğeri yenilenmesine yardım eder.

 

6--Enginarın serbest radikallerden koruması ve antioksidan bileşikler içeriği sayesinde kanser hücrelerinin çoğalmasına önlemeye yardımcı olduğu gibi, hücre sağlığının korunmasında da yardımcı olmakta.


7--Enginarın Tıbbi Faydaları:

 

1—Enginar,kolestrolü dengeler.Yapılan araştırmalar sonucunda enginarın kolesterol seviyesini düzenlediğini ve özellikle de yapraklarının kötü kolesterolü hızlıca düşürdüğünü göstermektedir.

 

2--Enginar, içinde barındırdığı yararlı asitler sayesinde midede bulunan zararlı asitlerle savaşır ve mide rahatsızlıklarını önler.

 

3—Enginar yüksek oranda lif içeren sebze olduğu için kabızlığa çok iyi gelmektedir.

 

4--Enginar ise demir açısından çok zengin bir sebzedir. Düzenli olarak tüketildiğinde kişiyi kansızlıktan korur.

 

5--Enginar, kolesterolün yükselmesi sonucu ortaya çıkan kalp ve karaciğer rahatsızlıklarını önler. Enginar yapraklarının kaynatılmasıyla elde edilen kür ise bu konuda oldukça yardımcı olacaktır.

 

6--Enginarı yapraklarından yapılan çay idrar söktürücü-Hepatit B tedavi aracı ve karaciğeri yenileyicidir.

 

7--Enginar çok güçlü bir C vitamini deposudur. Bir porsiyon enginar vücudun ihtiyacı olan C vitaminin % 35 ile 40’ını tek başına karşılar.

 

8-- Yüksek oranda K vitamini içeren ender sebzelerden birisidir.K vitamini parkinsona iyi gelir ve kan pıhtılaşma problemli hastalar için çözüm olabilir.

 

9—Ayrıca enginar kalsiyum kaynağı olarak kemik sağlığını destekler.


10--Enginar mevsimlik bir bitkidir.Hasadı Nisan ayı sonuna kadar devam eder.Bu dönemde çiğ-salata olarak yada iri bakla ile zeytinyağlısı yapılıp 1 ay boyunca tüketilmek suretiyle kişi kariciğerini yenileyebilir-detoks yapabilir.

 

11--Yaşar Üniversitesi MYO Gıda Teknolojisi Program Sorumlusu Dr. Eylem Ezgi Fadıloğlu, Kolesterol içermez, posa içeriği yüksektir. Potasyum, kalsiyum, magnezyum, çinko, demir yönünden zengindir ve A, B1, B6, K ve C vitaminleri içerir.

 

11.1--Yağlı bitkiler hariç hiçbir sebze veya meyve, mineral bolluğu bakımından enginarla yarışamaz.

 

11.2--Karaciğeri koruyan flavonoidler içeren enginar, karaciğerdeki dokuların ve hücre zarlarının içinde meydana gelen oksitlenmeyi azaltır. Karaciğer fonksiyonlarının düzenlenmesinde önemli rol oynar.

 

12—Enginar, İdrar söktürücü özelliğinden dolayı böbreklerin çalışmasını düzenler, vücuttaki istenmeyen sıvıların atılmasını kolaylaştırır.

 

13—Enginar , içerdiği kuarsetin, rutin, gallik asit ve sinarin sayesinde kanser, kalp hastalığı, yüksek kolesterol gibi önemli hastalıklardan vücudu korur.

 

14--Enginar, içerdiği inülin adlı maddeyle, kandaki şeker düzeyini de düşürür.

 

15—Enginar, içerdiği potasyum, vücutta bulunan sodyum-potasyum dengesini olumlu etkileyerek, tansiyonu dengede tutar.

 

16—Enginar, karın ağrısı, mide bulantısı, şişlik hissi, iştah kaybı gibi sindirim sorunlarını gidermeye yardımcı olur.

 

16.1--Mide ve bağırsakları temizler, romatizma şikayetlerini azaltır.

 

16.2--Yağ oranı düşük olduğu için diyet yapanlar için vazgeçilmez bir gıdadır.

 

17—Enginar , vücut hücrelerini yenileyerek yaşlanmayı da geciktirir.

 

18--Enginarın taç yapraklarında, gövdesine oranla 8 kat daha fazla sinarin bulunur. Sinarin, kolesterolün düşmesine ve sindirim sistemine katkıda bulunur. Bu nedenle enginarın yaprakları ile birlikte tüketilmesi sağlık açısından daha faydalıdır.

 

18.1--Sinarin ayrıca safra üretimini uyarmak için kullanılırken, yağların sindirilmesini de sağlar.

 

18.1--Ancak safra taşı olan kişiler enginar yaprağını dikkatli kullanmalıdır.

 

19--Zeytinyağlı enginara iç bakla, havuç, patates ilave ederek besin değerini ve lezzetini arttırabilirsiniz.

 

19.1--Ayrıca etle pişirerek protein değerini arttırabilirsiniz.

 

20--Uzun süre pişen sebzelerde vitamin kaybı fazla olduğundan hafif diri bırakılmalı,  pişirme süreleri uzun tutulmamalıdır. 

 

21--Enginardaki A vitamininin vücutta kullanılabilmesi için bir miktar zeytinyağı gerekir. Ortalama bir enginar başına bir tatlı kaşığı yağ yeterlidir.


22--Enginar ,  haşlayıp salatalara ekleyerek, zeytinyağlı olarak ya da pirinç-bulgur karışımıyla içini doldurup dolma haline getirerek yiyebilirsiniz.   

 

23--Bir adet orta boy çiğ enginar (yaklaşık 130 gram) ortalama 60 kaloridir,

 

24--Yüksek miktarda potasyum, kalsiyum, manganeze,A, B1 ve C vitaminleri içerir, 

 

25--Posa ve demir içeriği yüksektir, Fosfor ve B3 vitamini yüksek miktardadır, B6 vitamini için iyi bir kaynaktır.

 

26--Karaciğeri temizlemesi-yenilemesi oldukça önemlidir.Vücutta birçok hastalık(deri vs) karaciğer bozukluğundan kaynaklanabilmekte.


26.1--Enginarın çıktığı mevsimlerde(mayıs-haziran) 2-3 enginar+iri fasulye+et+patates  yemeği kürü- 2 ay-kariciğeri yenilemek sözkonusu olabilir.


26.2--Yada çiğ enginar+soğan+domates+zeytin yağı+limon salatası çok iyi bir çözümdür.

 

27--Hepatit tedavisinde sabah-akşam enginar suyu içmek ciddi çözümdür.

 

28--Safranın kolay akışını sağlamasıdır.

 

29--Enginarda bulunan ‘Ciarin’ adlı madde karaciğer, safra kesesi, böbrekler ve bağırsakların düzenli çalışmasına yardım eder.


30--Enginar , Bedeni ve ruhsal bitkinliği giderir.

 

31--Safra salgılanmasının artışına etki ederek hazımsızlık ve diğer sindirim şikâyetlerinin azaltılmasına yardımcı olur.

 

32--Enginar, böbreklerdeki üre konsantrasyonunu artırarak ürenin atılmasına(gut hastalığında kanda yüksek üre bulunmasına karşı) yardımcı olabilir.

 

33--Kolesterol üzerinde de etkili olan enginar, kandaki kolesterol seviyesinin ayarlanmasına yardımcıdır. 

34--Enginar ,  haşlayıp salatalara ekleyerek, zeytinyağlı olarak ya da pirinç-bulgur karışımıyla içini doldurup dolma haline getirerek yiyebilirsiniz.   


35--Bir adet orta boy çiğ enginar (yaklaşık 130 gram) ortalama 60 kaloridir,


36--Yüksek miktarda potasyum, kalsiyum, manganeze,A, B1 ve C vitaminleri içerir, 

37--Posa ve demir içeriği yüksektir, Fosfor ve B3 vitamini yüksek miktardadır, B6 vitamini için iyi bir kaynaktır.


38--Karaciğeri temizlemesi-yenilemesi oldukça önemlidir.Vücutta birçok hastalık(deri vs) karaciğer bozukluğundan kaynaklanabilmekte.Enginarın çıktığı mevsimlerde(mayıs-haziran) 2-3 enginar+iri fasulye+et+patates  yemeği kürü- 2 ay-kariciğeri yenilemek sözkonusu olabilir.Yada çiğ enginar+soğan+domates+zeytin yağı+limon salatası çok iyi bir çözümdür.


39--Hepatit tedavisinde sabah-akşam enginar suyu içmek ciddi çözümdür.


40--Safranın kolay akışını sağlamasıdır.


41--Enginarda bulunan ‘Ciarin’ adlı madde karaciğer, safra kesesi, böbrekler ve bağırsakların düzenli çalışmasına yardım eder.


42--Bedeni ve ruhsal bitkinliği giderir.


43--Safra salgılanmasının artışına etki ederek hazımsızlık ve diğer sindirim şikâyetlerinin azaltılmasına yardımcı olur.


44--Enginar, böbreklerdeki üre konsantrasyonunu artırarak ürenin atılmasına(gut hastalığında kanda yüksek üre bulunmasına karşı) yardımcı olabilir.


45--Kolesterol üzerinde de etkili olan enginar, kandaki kolesterol seviyesinin ayarlanmasına yardımcıdır.



8—Enginar Tarifi:


1—Karaciğer yağlanmasını geri çeviren-karaciğeri yenileyen(yapraklarının çayı hepatiti tedavi eden)  Enginar için bir Tarif:


1--Dış yapraklarını koparıp tepelerini kestikten sonra boylamasına ikiye böldüğüm enginarları oluklu bir demirdöküm tavada az zeytinyağı  domates, taze soğan-sarımsak, biberli bir baharat, tuz, birkaç damla limon suyu eklendikten sonra  20 dakika kısık ateşte üzeri kapalı piştikten sonra, ılınınca biraz daha zeytinyağı gezdiriliyor.


1.1--Böyle gayet güzel yenir, istenirse makarnaya da nefis sos olur.


1.2--Enginarın mor olması şart değil, herhangi bir minik enginarla bu basit yemeği yapılabilir.


8--Enginar Üretimi:

 

1--Enginar, yılın iki döneminde dikilebiliyor. Kasım veya mart ayı dikim için uygun. Bir dönüm araziye yaklaşık 800 ile 1000 fide dikilebiliyor. Fideler ortalama 30 kuruştan satılıyor.

 

1.1--Enginarın önemli bir özelliği var. ilk yıl fideyi diktikten sonra altı yıl boyunca o fideden ürün alabiliyorsunuz. Yani 6 yılda bir fide maliyeti karşınıza çıkıyor. 


1.2--Bakım, sulama, icar paralarıyla birlikte dönüm basma toplam maliyet 1000 lirayi buluyor.Ürünün hasadıysa mayıs sonunda başlayıp haziran sonunda tamamlanıyor.

 

1.2.1--Fidan diktikten iki yıl sonra altı yıl boyunca ürün almak mümkün.Planlı üretim yapılmadığı zaman çiftçi zarar ediyor, ekimden uzaklaşıyor.

 

1.3--Enginar veya başka tarım ürünlerinde devletin regülator rolü üstlenmesiyle çiftçinin zarar etmesi önlenmeli. Planlı bir şekilde teşvik etmeli. Yoksa zarar eden üretici üretimden vazgeçiyor.

 

1.4—Üretici Recep Uyara göre  2001'de bir cuval gübre guval 8 lirayken enginar 50 kuruştu.Bugün gübre 45 lira oldu, enginar 1 liranm biraz üstünde. Maliyetlerimiz aşırı artıyor. Ama ürün fiyati aynı oranda artmadı.

 

2--Bursa'nın Nilüfer ilçesine bağlı Hasanağa Beldesi, enginar üretimiyle öne cikmiş bir yer. Beldenin neredeyse tamami enginar üretiyor.Dünyanm ilk enginar festivali bu beldede yapılıyor.

 

3--İzmir, Aydin, Denizli, Manisa, Alanya, Antalya, Adana,  Mersin ve Hatay'da ciddi miktarda üretim var. 

4--Marmara Bölgesi'nde ise Bursa'nın köyleri  öne çıkıyor. Hatta cografi olarak İstanbul'a yakınnlık avantajını iyi kullanan Bursa'nın Hasanağa Koyü, enginarını markalaştırmış durumda.

 

5--Enginar tüketiminin yansindan fazlası İstanbul'da tüketiliyor.Haliyle piyasayı İstanbul belirliyor. İstanbul Meyve Sebze Komisyoncu ve Tüccarlan Derneği Başkani Burhan Er, enginar pazarının her geçen yıl büyüdügüne dikkat cekiyor. şu anda halden çıkan enginarlarm ağırlıklı olarak KKTC ve Lübnan'dan geldiğini söyleyen Burhan Er, yakın zamanda Adana, Hatay, Mersin, Alanya ve Aydın'da hasat döneminin başlayacağını söylüyor.

 

5.1--Enginar üreticisinin bir dönemler iyi kazandığını, ancak son yıllardaki maliyet artışlarmm yüksek olduğunu söyleyen Burhan Er, şunları söylüyor:

"Türkiye'de ekim politikasi yok. Bir yıl çok, obür yıl az oluyor.

 

5.2--Türkiye'nin hangi bölgede neyi ekeceğine, ne kadar ekeceğine karar verilmeli. 1980 öncesi canlı hayvan ihraç ederdik.Bugün et ithal eder noktaya geldik.

 

5.3--Sebze-meyvede de bu duruma düşmeyelim. Türkiye'de toplam 45 milyon ton sebze yetisjyor. 18 milyon tonu resmi olarak tüketiliyor. 8 milyon ton ihracat var. 2 milyon ton da firesi var.Toplam 30 milyon ton kayıt altında. 15 milyon ton kaçak, kayıt dışı var.

 

5.4--Devletin tarimda bir ekim politikasi olmalı.Enginara gelince Tesvik verilirse ekim alanlan artar.

 

Kaynak:


1--Para-Haftalık Ekonomi Dergisi-8-14 Mayıs 2011

2--DHA

3--https://yemek.mynet.com

4--www.Türkiye gazetesi.com.tr

 





Makalenin İzlenme Sayısı : 320

Eklenme Tarihi : 16.05.2020

Önceki sayfaya geri dön.