Asansörlerde  Enerji Verimliği-Stand-by ve Aydınlatmada

1-İsviçre Enerji Verimliliği Bürosu tarafından 33 değişik asansör üzerinde yapılan bir araştırmada asansörlerin stand-by durumunda harcamış oldukları enerjinin toplam enerji sarfiyatı içindeki payının %80’lere ulaştıgı bildirilmiştir.

1.1--Yüksek stand-by enerji sarfiyatı karşısında enerji-etkin kontrol sistemleri geliştirilmiştir.

1.2--Bu sistemlerde, asansör belirli bir süre kullanılmadığında enerji seviyesi kademeli olarak azaltılmaktadır (pasif kontrol).

1.2.1--Birinci kademede; kabin ışıkları azaltılmakta, kat ve kabindeki yön göstergeleri, kabin ekranları ve dual-ilumine buttonlar kapatılmaktadır.

1.2.2--ikinci kademede; katlardaki dual-ilumime butonlar, kapı kontrolcüsü, kabin elektroniği ve inverter kapatılmaktadır. Bu durumdan sistemin tekrar aktif hale geçmesi 30 saniye sürmektedir.

1.3--Enerji-etkin asansör kontrol sistemleri ile %50 oranında enerji tasarrufu sağlandıgı bu oranın bazı durumlarda %90’lara ulaştıgı belirtilmiştir.

2--Kabin aydınlatması için varsayılan değer genellikle 200 watt olarak alınır. Genel olarak kullanılan 40 ft² bir kabin için bu değer 5 watt/ft²’ dir. Eğer bu aydınlatma hiç sönmez ise bu değer 1750 kWh/kabin/yıl olabilecektir.

2.1.1—Beyaz led ler insanda antikanser hormon olan melatonin hormonunu baskıladığı için beyaz led yerine sarı yada gün ışığı led kullanmak gerekir.

2.1--Aydınlatma yükü iki yol ile azaltılabilir.

1--Birincisi; asansör aktif olmadıgı zaman asansör kontrolü, aydınlatma ve havalandırmayı kapatmaktır. Bu oldukça yaygın olarak kullanılan bir yoldur.

2--İkinci yaklaşım ise daha verimli aydınlatma ürünleri kullanmaktır.

3--Yüksek verimli lambalar ile 1,5 watts/ft² gibi değerler elde edilebilmektedir

3.1--Eğer kabin lambaları sık sık açılıp söndürülüyorsa, burada tasarruflu ampul kullanmanın bir manası yoktur, onun yerine modern LED ışıklı lambalar kullanılmalıdır. Bunlar açılır açılmaz, hemen tam parlaklıklarını kazanırlar.

4--Modern göstergeler, eğer bir LED aydınlatmasına sahipler ise veya OLED göstergelerinde olduğu gibi kendi kendilerine ışık saçıyorlar ise çok düşük bir sarfiyata sahiptirler.

5--Kabin aydınlatması için kullanılan enerjiden tasarrufta bulunmak için halojen lambalar, LED spot lambalarla değiştirildi. LED lambalar halojen lambalara nazaran % 80 daha az enerji tüketmekte ve 10 kat daha uzun süreli kullanılmaktadır.

6--LED lambaları ve bekleme modu kullanılarak potansiyel enerji tasarrufu 600 ila 1500 kWh arasında olabilir 

Kaynak:asansörlerde enerji verimliliği ve pratik çözümler-Furkan DİNÇER, Sabir RÜSTEMLİ-Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi