Felçli Hastalara İçin Hareket Destek Sistemi-Dış
İskelet- ve Robotik Bacak:
1--Eksoskeleton' yani dış
iskelet, felçli hastaların yeniden yaşama katılabilmesi için en büyük
umutlardan biri.
1.1--Biyomedikal mühendisler
tarafından tasarlanan, 12 kilogram ağırlığındaki bu cihaz, felçli hastaların
tedavisine yardımcı olmak için tasarlanan bir robot sistemi.
2--Dört yıl önce felç
geçirmesinin ardından Pablo, sol tarafını hareket ettiremez hale geldi.
Özellikle de felçli hastalar için ek bir tedavi aracı olarak geliştirilen bu
özel dış iskelet sistemini test etmek için gönüllü olan Pablo bu aletin oldukça
işe yaradığını söylüyor: "Daha önce, arabayla alışveriş yapmaya
gittiğimde, dükkanlara olabildiğince yakın bir park yeri bulabilmek için
etrafta dolanırdım ve eğer bulamazsam, genellikle eve geri dönerdim.
2.1--Mesafe çok kısa bile
olsa yürümeye mecalim yoktu. Şimdi ise bu tamamen değişti. Büyük alışveriş
merkezlerine bile gidebiliyorum ve uzun bir süre etrafta dolaşabiliyorum. Bu
daha önce mümkün değildi, çok yoruluyordum."
3--Dış iskeletin, hastaların
yürüme düzenini düzeltmelerine yardımcı 6 motoru bulunuyor. Hız veya hareket
açısı gibi değişkenler, her bir hastanın ihtiyacına uygun olarak kolayca
ayarlanıyor ve kişiye özel hale getirilebiliyor.
3.1--Bu konu üzerine çalışan
biyomedikal mühendis Iker Marinelarena Arrizabalaga, "Bu dış iskelet bize
iki avantaj sağlıyor. Öncelikle, hastanın hareket etmeyen uzuvlarını
düzeltebiliriz.
3.2--İkincisi ise, hastalara
kişiye özel tedavi uygulayabiliriz. Klasik bir tedavide, hareketlerin daima en
doğru ve verimli şekilde tekrarlanmasını garanti edemezsiniz. Hastalar
yorulabiliyor ya da sakatlık yaşayabiliyor, çünkü doğal olmayan pozisyon ya da
hareketleri yapmaya zorlanıyorlar.
3.3--Ancak bir dış iskelet
ile hareketleri tekrarlarken doğruluğu garanti edebilir ve daha sağlam veriler
elde edebilirsiniz." diyerek bu sistemin avantajlarını vurguluyor.
4--Sistem 'gerektiğinde
yardım' konseptine dayanıyor.Dış iskelet hastanın çabalarının güvenli
hareketleri garanti altına almak için yeterli olmadığı zaman devreye giriyor.
4.1--Endüstri mühendisi Juan
Jose İceta Yurrita bu sistemin nasıl çalıştığını özetliyor: "Dış iskelet,
vücudun bir hareketi yapmak için sarfettiği eforu sensörler aracılığıyla
ölçerek, hastanın yapmak istediği hareketi tamamlıyor.
4.2--Hasta bu modeli takip
ediyor ve sonra örneği benimsemeleri için onlarla çalışıyoruz. Bu, hastanın
gerekli çabayı göstermesi için aynı zamanda onları motive ediyor. Dış iskelet,
terapinin ana amacına ulaşmak amacıyla bu eforları tamamlıyor."
4.3--Avrupa araştırma
projesinden bilim insanları, mevcut dış iskeleti geliştirmeye devam etmeyi
planlıyor. Bu robot sistemi üzerine çalışan şirketlerden biri olan Gogoa
Mobility Robots'un tepe yöneticisi Carlos Fernandez Isoird, projenin geleceğine
dair "Şimdi çalıştığımız şey ses kontrolü. Ses ile dış iskelete komut
verebilmek için gerçekleştiğimiz testler başarılı oldu.
4.4--Böylece hem eli serbest
kalan fizyoterapistler hastayı daha sağlam tutabilecek, hem de bireysel
kullanım kolaylaşacak." diyor.Onayların alınmasının ardından dış
iskeletin, 6 aydan kısa bir süre içinde piyasaya sürülmesi ve fiyatının 60 bin
Euro civarı olması bekleniyor.
2--Rehabilitasyon Sürecinde Robotik Bacak Kullanımı:
1--Yürümeyi tekrar öğrenmek
en zorlu rehabilitasyon süreçlerinden biri. Özellikle de felç geçiren hastalar
için. Slovenya’da yer alan bir enstitüde denenen eşsiz robot, insanlara tekrar
yürümeyi öğretmiyor onların denge problemlerini gidermede de yardımcı oluyor.
2--Anton bir buçuk yıl önce
felç geçirdi. Geleneksel motor beceri fizyoterapi seansları sayesinde birkaç ay
sonra yürümeyi başardı. Ancak daha iyisi için Ljubljana’da bulunan bu enstitüde
araştırma projesine denek oldu.
3--Kalçaya oturtulan robotik
sistem sensör ve altı motoruyla hastanın farklı hareketlerinde esneklik
yaratıyor ve hastaya tam anlamıyla destek oluyor.
4--Sağ tarafına felç inen
Anton’u makine doğru hareketleri yapması için cesaretlendiriyor. Bir Avrupa
Araştırma Projesi olan Denge isimli program robotik yardımla denge problemlerinin
çözülmesini amaçlıyor.
5--Çalışmaları yürüten doktor
Anton için gerekli olan tedavi sürecinden bahsetti:
“Amacımız, halen anormal olan
yürüyüşün iyileştirilmesi ve hastanın gündelik yaşamında hareket etmek için çok
önemli olan yürüme hızı ile dinamik dengesini normalleştirebilmek.”
6--Paris’te bulunan CEA
interaktif robot laboratuvarı projenin iş ortaklarından biri. Burada
mühendisler daha ileri teknolojide bir başka robot prototipi üzerine
çalışıyorlar. Yeni robot, dizlerden bacaklara ve kalçadan ayak bileğine kadar
etkinlik sağlıyor.
7--Bu karmaşık denge sistemi
hastaya hareketlerinde eşlik ediyor asla iskeleti adım atmaya zorlamıyor.
7.1--Robotik Mühendis
Catherine Bidard: “Bu makine yapılan eforu kolaylaştıran, harekete geçirici bir
teknolojiye sahip. Bacağa dört noktadan destek sağlayan robotik teknoloji
hareket etmeyi kolaylaştırdığı kadar dönüşlerde denge sorununu ortadan
kaldırıyor” dedi.
7.2--Dengeyi korumak bilim
insanları için büyük bir başarı olarak adlandırılıyor. Bilgisayarlar yardımıyla
verilerin sağlaması yapıldıktan sonra teknoloji insanlar üzerinde deneniyor.
Kaynak:https://tr.euronews.com/